Thoát vị

I.1. Khái niệm: - Thoát vị vùng bẹn bìu thực chất là thoát vị qua lỗ cơ lược, tuỳ theo túi thoát v ị chui ra bên trên hay dưới dây chằng bẹn mà ta gọi là thoát vị bẹn ho ặc thoát v ị đùi. -
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thoát vị THOÁT VỊ BẸN – ĐÙI Đại cương: I.1. Khái niệm: - Thoát vị vùng bẹn bìu thực chất là thoát vị qua lỗ cơ lược, tuỳ theo túi thoát v ị chui ra bên trên hay dưới dây chằng bẹn mà ta gọi là thoát vị bẹn ho ặc thoát v ị đùi. - Thoát vị bẹn gặp nhiều ở nam hơn nữ còn thoát vị đùi thì ngược lại. - Bình thường các túi, khối thoát vị khi xuống có th ể t ự lên ho ặc đ ẩy lên đ ựơc, nhưng khi khối thoát vị không tự lên hoặc không đẩy lên đựơc thì là thoát v ị nghẹt. - Điều kiện thuận lợi: o Thoát vị nghẹt thường xảy ra sau một động tắc gắng sức làm tăng áp lực đột ngột ổ bụng. o Vị trí thoát vị nghẹt: bất kỳ loại thoát vị nào cũng có thể nghẹt nhưng thoát vị đùi dễ bị nghẹt nhất vì cổ túi là m ột vòng xơ nh ỏ và ch ắc. Tháot vị bẹn nghẹt thường ở hố bẹn giữa – nơi yếu nhất c ủa vùng b ẹn hoặc lỗ bẹn ngoài. o Tiền sử thoát vị. o Khối thoát vị: khối thoát vị bé dễ bị nghẹt hơn khối thoát vị lớn vì c ổ túi bé, vòng xơ lỗ thoát vị chắc, dễ thắt nghẹt tạng xuống. Ngược lại túi tháot vị lớn, cổ túi rộng, vòng xơ cổ túi nhẽo nên ít bị nghẹt hơn.2. Giải phẫu bệnh lý: 2.1. Giải phẫu học vùng bẹn đùi: - Thoát vị bẹn đùi gặp nhiều và có nhiều đặc điểm chung, cùng n ằm ở khu v ực trước dưới của thành bụng trước bên, ranh giới giữa bụng và đùi. - Ống bẹn và ống đùi đều là thành phần của lỗ cơ lược được giới hạn bởi: o Phía trên là cơ chéo trong và cơ ngang bụng. o Phía duới là vòng lược xương chậu. o Phía ngoài là cơ thắt lưng chậu. o Phía trong là cơ thẳng bụng. - Khu vực này được dây chằng bẹn chia ra làm 2 phần: o Trên là vùng bẹn có thừng tinh chạy qua. o Dưới là vùng đùi có bó mạch đùi chạy qua. - Thoát vị vùng bẹn bìu thực chất là thoát vị qua lỗ cơ lược, tuỳ theo túi thoát v ị chui ra bên trên hay dưới dây chằng bẹn mà ta gọi là thoát vị bẹn ho ặc thoát v ị đùi. 2.2. Phân loại thoát vị bẹn: Theo giải phẫu, có thể chia thoát vị bẹn làm 3 loại trong đó các quai ru ột chui qua các lỗ bẹn khác nhau , bị nghẹt ở đó với những đặc điểm khác nhau. - Thoát vị bẹn chếch ngoài: khi tạng chui qua hố bẹn ngoài, ở đ ộng m ạc th ượng vị theo hướng từ ngoài vào trong. Túi thoát vị nằm trong bao xơ c ủa thừng tinh và theo thừng tinh tiến dần xuống bìu. Loại thoát vị này thường nghẹt. - Thoát vị bẹn trực tiếp: Hố bẹn giữa là điểm yếu của thành b ụng - gi ới h ạn phía ngoài là động mạch thượng vị, phía trong là động mạc r ốn. T ạng chui qua hố bẹn giữa nằm ngay dưới da, khối thoát vị thường nhỏ và ít khi bị nghẹt. 1 Thoát vị bẹn chếch trong: tạng chui qua hố bẹn trong, phía trong đ ộng m ạch- rốn. Ít gặp và cũng ít khi nghẹt, do thành bụng ở đây dày và chắc.2.3. Đặc điểm thoát vị đùi:- Túi thoát vị đùi đi từ ngoài dải chậu mu ở trước, dây chằng Cooper ở sau và đi dưới cung đùi để vào ống đùi.- Lỗ thoát vị đùi – chính là vòng đùi - một vòng xơ nhỏ rất chắc do dây chằng Gimbernat, dây chằng Cooper và cung đùi tạo nên -> dễ nghẹt hơn thoát vị bẹn.- Thoát vị đùi có thể kèm với thoát vị bẹn trực tiếp, cùng xuất phát từ tam giác Scarpa, chỉ khác nhau là túi thoát vị nằm trên hay dưới cung đùi.2.4. Đặc điểm túi thoát vị:- Túi thoát vị đựơc hình thành khi tạng chui qua lỗ thoát vị. Lỗ thoát vị có vai trò chủ yếu trong nguyên nhân gây nghẹt. Lỗ thoát vị do các c ơ, gân, dây ch ằng thành bụng trước tạo nên…- Khi mổ qua da và các lớp nông ở trên, tới 1 túi phồng, có th ể to ho ặc nh ỏ nhưng rất căng. Màu sắc thay đổi tuỳ theo thương tổn của các thành phần trong túi, có thể là đỏ hồng hoặc đỏ sẫm hoặc tím đen. Thành túi có khi mỏng, có khi dày lên do viêm.- Trong túi thường có dịch, nếu được xử trí sớm thì dịch có màu vàng chanh, c ổ túi thắt nghẹt gây ứ trệ lưư thông gây xuất tiết dịch. Muộn thì màu h ồng, khi đã hoại tử thì dịch màu đen, thối. Cũng có khi trong túi có rất ít ho ặc không có nước, thành túi dính với tạng thoát vị nên khi rạch túi phải cẩn th ận vì trong trường hợp này rất dễ làm thương tổn tạng trong túi.2.5. Tạng thoát vị:- Nội dung trong bao thoát vị: hầu hết các trường hợp là m ột quai ru ột non. Quai ruột có thể dài hoặc ngắn tuỳ theo khối thoát vị to hay bé.- Thương tổn là do ngừng trệ tuần hoàn. Lúc đầu máu tĩnh m ạch không v ề đ ược rồi máu động mạch không đến được. Thương tổn nặng hay nhẹ phụ thuộc vào bn đến sớm hay muộn, lỗ thoát vị hẹp hay rộng. Đến càng muộn, lỗ thoát v ị càng hẹp, vòng xơ càng chắc, thương tổn càng nặng và di ễn bi ến càng nhanh, nặng nhất là ở cổ bao thoát vị:- Diễn biến của quai ruột nghẹt: ứ máu và phù nề, ruột có màu h ồng tím, ...