Thông tin và quản lý thông tin y tế công cộng

Tham khảo tài liệu thông tin và quản lý thông tin y tế công cộng, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thông tin và quản lý thông tin y tế công cộng Th«ng tin vµ qu¶n lý th«ng tin y tÕ c«ng céngmôc tiªu 1. Nªu ®−îc c¸c kh¸i niÖm th«ng tin y tÕ; chØ sè, chØ tiªu y tÕ/ søc kháe, vai trß vµ c¸c yªu cÇu cña th«ng tin trong qu¶n lý y tÕ. 2. Tr×nh bµy ®−îc hÖ thèng ph©n lo¹i th«ng tin y tÕ ¸p dông trong qu¶n lý. 3. Tr×nh bµy ®−îc ph−¬ng ph¸p vµ c«ng cô thu thËp th«ng tin 4. Tr×nh bµy ®−îc néi dung qu¶n lý th«ng tin vµ ý nghÜa c¸c nguån th«ng tin hiÖn cã. 5. Tr×nh bµy ®−îc c¸ch tÝnh c¸c chØ sè søc kháe c«ng céng c¬ b¶n.Néi dung1. C¸c Kh¸i niÖm c¬ b¶n, vai trß, yªu cÇu vµ d¹ng thøc cña th«ngtin trong qu¶n lý y tÕ1.1. Kh¸i niÖm th«ng tin y tÕ Th«ng tin y tÕ cã 2 nghÜa: NghÜa thø nhÊt: Th«ng tin y tÕ lµ truyÒn tin/ th«ng®iÖp vÒ søc kháe vµ c«ng t¸c ch¨m sãc b¶o vÖ søc kháe gi÷a c¸c c¬ quan/ c¬ së y tÕ,ng−êi bÖnh, nh©n d©n, c¸c c¬ quan/ c¬ së kh¸c v.v... víi nhau. NghÜa thø hai: Th«ngtin y tÕ lµ nh÷ng tin tøc/ th«ng ®iÖp, sè liÖu, chØ tiªu/ chØ sè vÒ søc kháe, bÖnh tËt vµc«ng t¸c ch¨m sãc b¶o vÖ søc kháe.1.2. Kh¸i niÖm chØ sè y tÕ/søc kháe ChØ sè y tÕ /søc kháe lµ Sè ®o gióp ®o l−êng vµ so s¸nh nh÷ng sù thay ®æi.Sù thay ®æi cã thÓ ®−îc thÓ hiÖn theo chiÒu h−íng (t¨ng hay gi¶m), møc ®é (Ýt haynhiÒu) vµ ph¹m vi (réng hay hÑp). 6 vÒ lÜnh vùc y tÕ/ søc kháe. Nh− vËy chØ sèth−êng ®−îc hiÓu lµ mét sè t−¬ng ®èi biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh gi÷a hai hay nhiÒumøc ®é nµo ®ã cña mét hiÖn t−îng thuéc lÜnh vùc y tÕ/ søc kháe. Nh÷ng sè ®o vÒ y tÕ/søc kháe ë ®©y ®−îc hiÓu bao gåm c¶ nh÷ng sè ®o vÒ mét khÝa c¹nh y tÕ nµo ®ã cãliªn quan ®Õn céng ®ång, liªn quan ®Õn nguy c¬ søc kháe, liªn quan ®Õn b¶n th©n søckháe vµ liªn quan ®Õn phÇn phôc vô cho søc kháe.1.3. Kh¸i niÖm chØ tiªu y tÕ/søc kháe ChØ tiªu y tÕ/søc kháe lµ th−íc ®o gi¸ trÞ c¸c môc tiªu, kÕt qu¶ vµ ho¹t ®éngy tÕ x∙ héi (Theo TCYT thÕ giíi) hoÆc Tiªu chÝ ®−îc biÓu hiÖn b»ng sè . Nh−vËy chØ tiªu ®−îc biÓu hiÖn b»ng sè vÒ quy m«, tèc ®é ph¸t triÓn, c¬ cÊu, quan hÖ tû lÖcña c¸c hiÖn t−îng kinh tÕ - x· héi trong ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ.6 Bé Y tÕ. Vô kÕ ho¹ch. Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi (WHO). Tõ ®iÓn chØ sè thèng kª y tÕ c¬ b¶n. Phßng thèngkª tin häc 1/1998. tr.7 671.4. Mét sè yªu cÇu (®Æc tÝnh) cña th«ng tin trong qu¶n lý y tÕ1.4.1. TÝnh sö dông Th«ng tin ph¶i cÇn thiÕt vµ ®−îc sö dông trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ,x©y dùng kÕ ho¹ch, qu¶n lý, gi¸m s¸t vµ l−îng gi¸ c¸c ho¹t ®éng y tÕ v.v... Nh− vËyth«ng tin ph¶i ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn.1.4.2. TÝnh chÝnh x¸c, kh¸ch quan Th«ng tin ph¶n ¸nh mét c¸ch ®óng ®¾n, trung thùc b¶n chÊt, thùc tr¹ng cña vÊn®Ò søc kháe/ y tÕ cña ®Þa ph−¬ng. Th«ng tin kh«ng phô thuéc vµo ý thøc, ý chÝ cña con ng−êi. Th«ng b¸o th«ng tin®óng sù thËt kh«ng thªm bít, lµm sai lÖch th«ng tin. Nh÷ng ng−êi kh¸c nhau khi södông th«ng tin ®Òu cã nhËn ®Þnh t−¬ng tù nh− nhau. Th«ng tin thu ®−îc tõ nhiÒunguån kh¸c nhau nh−ng vÉn cho kÕt qu¶ vÒ søc kháe, bÖnh tËt gièng nhau.1.4.3. TÝnh nh¹y Th«ng tin ph¶i nh¹y c¶m víi sù thay ®æi cña ®èi t−îng. Th«ng tin cã thÓ ®ol−êng ®−îc nh÷ng thay ®æi rÊt nhá cña ®èi t−îng hoÆc víi l−îng rÊt Ýt th«ng tin nh−ngvÉn ®o l−êng ®−îc sù thay ®æi cña vÊn ®Ò.1.4.4. TÝnh cËp nhËt Th«ng tin cña vÊn ®Ò søc kháe x¶y ra gÇn nhÊt víi mèc thêi gian sö dông th«ngtin. Th«ng tin cµng cËp nhËt cµng cã ý nghÜa trong qu¶n lý, nhÊt lµ khi lËp kÕ ho¹ch ytÕ. VÝ dô: LËp kÕ ho¹ch y tÕ n¨m 2004 cÇn ph¶i cã th«ng tin y tÕ n¨m 2003.1.4.5. TÝnh ®Æc hiÖu Sù thay ®æi cña th«ng tin ph¶n ¸nh sù thay ®æi cña ®èi t−îng/vÊn ®Ò, chø kh«ngph¶i do ¶nh h−ëng cña c¸c yÕu tè kh¸c. VÝ dô tû suÊt sinh ®Æc tr−ng theo tuæi thay ®æiph¶n ¸nh sù thay ®æi cña møc sinh.1.4.6. TÝnh thùc thi vµ ®¬n gi¶n ViÖc thu thËp th«ng tin dÔ dµng vµ cã thÓ tÝnh ®−îc c¸c chØ sè/ chØ tiªu mét c¸ch®¬n gi¶n trong c¸c ®iÒu kiÖn nguån lùc cho phÐp.1.5. TÇm quan träng cña th«ng tin trong c«ng t¸c qu¶n lý y tÕ Trong c«ng t¸c qu¶n lý y tÕ kh«ng thÓ thiÕu th«ng tin nãi chung vµ th«ng tin y tÕnãi riªng. Th«ng tin cÇn cho mäi giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý còng nh− tõng chutr×nh qu¶n lý. Kh«ng cã th«ng tin sÏ kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc c¸c vÊn ®Ò søc kháe, lùachän −u tiªn, lËp kÕ ho¹ch, theo dâi gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸. Trong c«ng t¸c qu¶n lý th«ng tin cÇn kh¾c phôc mét sè vÊn ®Ò theo LuËtFinagle: − Th«ng tin ®ang cã th× kh«ng ph¶i lµ th«ng tin muèn cã. − Th«ng tin muèn cã kh«ng ph¶i th«ng tin cÇn cã.68 − Th«ng tin cÇn cã th× kh«ng ph¶i lµ th«ng tin chóng ta cã thÓ thu thËp ®−îc. − Th«ng tin cã thÓ thu thËp ®−îc th× ®¾t h¬n kh¶ n¨ng cã thÓ chi tr¶. Thu thËp, l−u tr÷, tr×nh bµy th«ng tin lµ mét trong c¸c ho¹t ®éng quan trängtrong c«ng t¸c qu¶n lý th«ng tin y tÕ. VÊn ®Ò c¬ b¶n ®−îc nªu ra t ...