Thử nghiệm dược phẩm bằng côn trùng

Lâu nay, chuột bạch vẫn là "ông vua" trong các phòng thí nghiệm dược phẩm. Tuy nhiên, gần đây, "ngai vị" này đang có nguy cơ lung lay khi ngày càng có nhiều phòng thí nghiệm sử dụng côn trùng để thay thế chuột bạch trong việc sàng lọc các hóa chất tiềm năng để chế tạo dược phẩm. Lý do là cả côn trùng và chuột bạch đều có những phản ứng giống nhau khi nhiễm trùng và khi tiếp xúc với dược chất, thế nhưng côn trùng lại có giá thành rẻ hơn nhiều so với chuột...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thử nghiệm dược phẩm bằng côn trùng Thử nghiệm dược phẩm bằng côn trùngLâu nay, chuột bạch vẫn là ông vua trong các phòng thínghiệm dược phẩm. Tuy nhiên, gần đây, ngai vị này đangcó nguy cơ lung lay khi ngày càng có nhiều phòng thínghiệm sử dụng côn trùng để thay thế chuột bạch trongviệc sàng lọc các hóa chất tiềm năng để chế tạo dược phẩm.Lý do là cả côn trùng và chuột bạch đều có những phản ứnggiống nhau khi nhiễm trùng và khi tiếp xúc với dược chất,thế nhưng côn trùng lại có giá thành rẻ hơn nhiều so vớichuột bạch hay bất kỳ động vật có vú nào khác.Tại sao lại cứ phải là chuột bạch?Câu hỏi này đã được TS. Kevin Kavanagh - nhà sinh họcthuộc Trường ĐH quốc gia Iceland dùng để mở đầu cho bàiphát biểu của ông tại hội nghị của Hội vi sinh học đạicương tổ chức tại Edinburgh. Trọng tâm của bài phát biểulà sự lên ngôi của côn trùng trong phòng thí nghiệm. Theođó, ông và nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng: nhiều tếbào chủ chốt của côn trùng phản ứng giống với các tế bàocủa động vật có vú (mà cụ thể ở đây là chuột bạch) khi bịnhiễm trùng và đáp ứng lại bằng những phản ứng tương tựđể chống lại những kẻ ngoại lai xâm nhập vào cơ thể.Phát hiện này có nghĩa là 80% số chuột hiện đang sử dụnghiện nay trong các phòng thí nghiệm dược phẩm có thể bịloại ra khỏi biên chế. Thay vào đó là một phương án thửnghiệm dược phẩm mới: sử dụng côn trùng để vừa đỡ mấtthời gian vừa có thể tiết kiệm được chi phí. Hiện chúng tôiđã sử dụng những ấu trùng của côn trùng (cụ thể là nhữngcon dòi) để thử nghiệm bước đầu tiên một loại dược phẩmmới và sau đó chúng tôi mới dùng chuột trong các thínghiệm khẳng định cuối cùng. Phương pháp thử nghiệmnày nhanh hơn, vì thử nghiệm với côn trùng mất 48 giờtrong khi dùng chuột phải mất từ 4 - 6 tuần. Và tất nhiên, rẻhơn nhiều nữa - TS. Kevin Kavanagh cho biết. Côn trùng sẽ được thay thế chuột bạch trong các phòng thí nghiệm dược phẩmKavanagh và các đồng nghiệp nhận thấy rằng bạch cầutrung tính (neutrophil), tế bào máu trắng tạo thành mộtphần của hệ miễn dịch của loài có vú và huyết nang(heamatocyte), tế bào làm nhiệm vụ tương tự ở côn trùng,có cùng cách phản ứng với vi trùng nhiễm vào cơ thể. Tếbào của cả côn trùng và động vật có vú đều sản sinh ra cáchoá chất có cấu trúc tương tự, chuyển động trên bề mặt củatế bào để giết chết những vi trùng xâm nhập. Còn các tếbào miễn dịch bao vây vi trùng và giải phóng ra các enzymđể hủy diệt chúng.Trả lời phỏng vấn phóng viên báo chí bên lề hội nghị, TS.Kavanagh cho biết: Chúng tôi dùng côn trùng thay vì độngvật có vú để xác định xem cơ chế gây bệnh của vi trùnghoặc nấm và nhận ra kết quả hoàn toàn phù hợp giữa hailoài (động vật có vú và côn trùng). Ông nói thêm: Lý dolà... hệ miễn dịch bẩm sinh của loài có vú và côn trùnggiống nhau đến 90%.Bài toán kinh tế đáng để cân nhắcLâu nay, chuột được coi là “ông vua” của phòng thí nghiệmbởi vì có tới 85% động vật có vú được dùng làm thí nghiệmthuộc loài gặm nhấm mà chủ yếu là chuột. Chuột bạchđược yêu thích là vì chúng nhỏ bé, hiền lành, rất thíchhợp và dễ dàng để tiến hành các nghiên cứu trong phòng thínghiệm. Thêm vào đó, vòng đời của chuột ngắn nên dễtheo dõi những thay đổi mang tính di truyền (qua các thếhệ).Thế nhưng, theo tính toán ước lượng, nếu như chi phí chămsóc, nuôi nấng để có được một con chuột thí nghiệm phảimất từ 80 - 150 đôla, thì chi phí để nuôi một con sâu chẳnghạn để dùng vào mục đích này chỉ cần 10 - 20 cent. Trongkhi, như TS.Kavanagh cho biết, ngoài chuột còn có khánhiều loài côn trùng như ròi, ruồi giấm hay sâu bọ kháchoàn toàn có đầy đủ các điều kiện đáp ứng để sử dụng nhưmột vật thí nghiệm trong các nghiên cứu sàng lọc dượcchất, thử các chất diệt khuẩn mới hoặc để phán đoán nấmđộc gây bệnh như thế nào... Trong một nghiên cứu kháccho thấy: muốn tìm ra một chất để làm ra một loại thuốcnào đó cần sàng lọc tới 700 hợp chất hoá học tiềm năng.Quá trình này cần sử dụng đến 14.000 con chuột. Và số tiềnphải chi phí để có 14.000 con chuột này không hề nhỏ chútnào. Thế nhưng nếu ngay từ đầu dùng côn trùng, thì số hoáchất đưa ra để sàng lọc giảm xuống chỉ còn chừng 35 loại,sau đó mới thử trên chuột. Vậy là số chuột có thể giảmđược tới 80% so với trước đây. Và như vậy số tiền chi chocác thử nghiệm sẽ giảm đi rất nhiều, kéo theo giá thànhdược phẩm cũng giảm. ...