THỦ THUẬT LẤY STENT GÃY TRONG THẬN QUA NỘI SOI

Mục đích nghiên cứu: đánh giá tính khả thi của kỹ thuật nội soi trong việc gắp thông JJ niệu quản bị gãy nằm trong thận. Phương pháp nghiên cứu: hồi cứu trong hơn 7 năm (từ 1999 đến nay) với chỉ 3 trường hợp. Tất cả bệnh nhân được soi bàng quang, đặt 1 nòng 12 Fr vào trong niệu quản tương ứng; một thông thòng lọng được đưa vào trong thông nòng này lên đến thận để bắt lấy đầu thông JJ dưới hướng dẫn của màn huỳnh quang. Kết quả: tất cả các trường hợp đều...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
THỦ THUẬT LẤY STENT GÃY TRONG THẬN QUA NỘI SOI THỦ THUẬT LẤY STENT GÃY TRONG THẬN QUA NỘI SOITÓM TẮTMục đích nghiên cứu: đánh giá tính khả thi của kỹ thuật nội soi trong việcgắp thông JJ niệu quản bị gãy nằm trong thận.Phương pháp nghiên cứu: hồi cứu trong hơn 7 năm (từ 1999 đến nay) với chỉ 3trường hợp. Tất cả bệnh nhân được soi bàng quang, đặt 1 nòng 12 Fr vào trongniệu quản tương ứng; một thông thòng lọng được đưa vào trong thông nòng nàylên đến thận để bắt lấy đầu thông JJ dưới hướng dẫn của màn huỳnh quang.Kết quả: tất cả các trường hợp đều thực hiện thành công với thời gian chỉ từ10- 20 phút.Kết luận: thủ thuật nội soi dưới hướng dẫn màn huỳnh quang tăng sáng làmột phương pháp dễ thực hiện và có hiệu quả trong việc xử trí các trườnghợp gãy stent niệu quản với đầu gãy nằm trong thận. Đây là phương phápnên áp dụng trước khi nghĩ đến phẫu thuật mở bể thận gắp đầu stent gãy ra.ABSTRACTPurpose: evaluate the feasibility of endoscopic technic in removing thebroken stent in the kidneys.Materials and methods: a retrospective study is performed during morethan 7 years (since 1999 until now) with only 3 patients. All patients wereundergone a cystoscopy, insertion a sheet of 12Fr into the related ureter; asnare then was put inside, went up to the renal pelvis, catched the brokenstent under the control of the fluoroscopy.Results: all the procedure lasted from 10 mn to 20 mn. No complicationswere noticed.Conclusion: this technic is very simple and effective. This is the first choicein removing the broken stent in the kidney before considering an opensurgery.MỞ ĐẦUỨng dụng stent niệu quản (thông JJ) là một tiến bộ trong niệu khoa, không nhữngđem lại chất lượng lượng cuộc sống tốt hơn cho bệnh nhân như trong các trườnghợp ung thư vùng chậu xâm lấn niệu quản(3) mà trong một số trường hợp còn giúpcho các phẫu thuật an toàn hơn vì nước tiểu được chuyển lưu tốt như trong cácphẫu thuật tạo hình khúc nối bể thận niệu quản, cắm lại niệu quản vào bàngquang(4)… thậm chí nhờ đặt stent mà một số bệnh nhân có thể tránh được cuộc mổnhư trong điều trị bảo tồn vết thương niệu quản. Ngoài ra nhờ stent niệu quản màthời gian nằm viện được rút ngắn hơn. Vì vậy việc sử dụng stent niệu quản ngàycàng phổ biến hơn và người ta thấy được nhiều biến chứng của đặt stent như kíchthích bàng quang, tiểu máu vi thể, nhiễm trùng niệu(1)…nhưng có một biến chứngrất ít gặp và trong y văn cũng hiếm khi nghe nói đến là gãy stent với đầu gãy nằmtrong thận; khi đó đa phần là phải mổ lấy ra, vì vậy chúng tôi nghiên cứu mộtphương pháp đơn giản để giải quyết biến chứng này là ứng dụng nội soi vớihướng dẫn màn huỳnh quang tăng sáng để lấy thông gãy.ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUChúng tôi hồi cứu các trường hợp gãy stent với điều kiện là đầu thông gãynằm trong thận. Các trường hợp stent gãy còn nằm trong niệu quản thì b ịloại ra vì những trường hợp này có thể soi niệu quản gắp thông tương đối dễ.Tiến hành thủ thuật: các bệnh nhân được gây tê tủy sống hay cho ngủ tùyquyết định của bác sĩ gây mê.Bệnh nhân được cho nằm thế sản khoa và tiến hành soi bàng quang, sau đónong rộng niệu quản bên có stent gãy và đặt một nòng có kích thước 12Frvới một đầu nằm trong niệu quản và nột đầu ở ngoài niệu đạo.Bơm thuốc cản quang xác định vị trí đài bể thận tương ứng với vị trí của đầuthông gãy. Đưa một thông thòng lọng lên đến bể thận và bắt lấy đầu thôngkéo nhẹ nhàng ra ngoài. Rút thông nòng.Có thể đặt lại stent mới vào niệu quản.KẾT QUẢTrong khoảng thời gian 7 năm chúng tôi chỉ có 3 trường hợp gồm một bệnhnhân nữ và 2 bệnh nhân nam. Tất cả các bệnh nhân này đều đã được tán sỏiniệu quản qua nội soi niệu quản và được đặt stent để có thể xuất viện trongngày. Một tuần sau tái khám để rụt stent thì phát hiện bị gãy nhiều đoạn, cácđoạn nằm trong niệu quản được nội soi rút ra dễ dàng nhưng còn đầu thôngnằm trong thận thì nội soi niệu quản không tới được.Thời gian thực hiện thủ thuật của chúng tôi là từ 10 phút- 20 phút.Cả 3 trường hợp đều tốt không có biến chứng.Hình 1: Đặt thông nòng niệu quản.Hình 2: Bơm thuốc chụp hình thậnHình 3: Bắt được đầu stent gãyHình 4: bắt đầu kéo xuốngHình 5: Kéo đến sát thông nòngHình 6: Kéo cả thông nòng ra ngoàiBÀN LUẬNNguyên nhân gãy stentTrong 3 trường hợp thì có 2 trường hợp dùng stent cũ, một trường hợp dùngstent rách bao nên phải khử trùng lại. Các stent được chế tạo bằng chấtpolyurethane(2) nên nếu dùng nhiệt xử lý thì sau đó sẽ trở nên dòn và dễ gãy.Vì vậy sau đó chúng tôi dùng stent mới thì không còn trường hợp nào bị gãytrong nhiều năm qua dù giá thành điều trị có tăng lên nhưng bệnh nhân đượcan toàn. Nếu ở cơ sở nào có điều kiện vật chất còn yếu phải sử dụng lại cácstent cũ thì nên tiệt trùng bằng các ngâm trong dung dịch Steranios chứkhông nên xử lý bằng nhiệt.Các phương pháp gắp stent gãySoi niệu quản bằng ống soi cứng không bao giờ gắp đ ược stent trong thận vìđầu thông thường nằm móc vào đài dưới thận nên nếu muốn áp dụng kỹthuật soi niệu quản để gắp thông thì phải dùng ống soi mềm có kết hợp vớimàn huỳnh quang tăng sáng và máy soi mềm rất đắc tiền, ít có trung tâm nàođược trang bị. Phương pháp thứ hai có thể áp dụng là nội soi qua da áp dụngnhư lấy sỏi thận qua da nhưng đây là phương pháp xâm hại và cũng cần đầutư trang thiết bị nhiều. Phương pháp có thể áp dụng tại hầu hết các cơ sở làmổ hở nhưng là phương pháp nặng nề và xâm hại nhiều nhất đặc biệt nếubệnh nhân có vết mổ thận cũ thì sẽ khó thực hiện. Trong y văn chúng tôichưa tìm được tài liệu nào nói về cách gắp stent gãy như chúng tôi đã thựchiện.Cách chọn thòng lọng để bắt stentThòng lọng cần phải mềm mại vì niệu mạc rất dễ tổn thương, ngoài ra thònglọng còn phải có đường bơm cản quang để định vị đầu stent và vị trí thònglọng. Ngoài ra vì thòng lọng không thể điều khiển đi vào từng ngác thậnđược nên tiếp cận thông rất khó v ...