Thư viện cơ sở phục vụ xây dựng nông thôn mới khu vực đồng bằng sông Hồng: Thực trạng và một số vấn đề đặt ra

Tổng hợp, đánh giá kết quả nghiên cứu, khảo sát về thực trạng thư viện cơ sở khu vực Đồng bằng sông Hồng. Đưa ra một số giải pháp và đề xuất nhằm phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò của thư viện cơ sở trong việc xây dựng nông thôn mới, đồng thời khẳng định những đóng góp quan trọng của thư viện cơ sở trong việc nâng cao nhận thức và chất lượng cuộc sống của người dân địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thư viện cơ sở phục vụ xây dựng nông thôn mới khu vực đồng bằng sông Hồng: Thực trạng và một số vấn đề đặt raNGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔITHƯ VIỆN CƠ SỞ PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚIKHU VỰC ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG: THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RATS Vũ Dương Thúy Ngà, ThS Nguyễn Khánh LyVụ Thư viện-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịchTóm tắt: Tổng hợp, đánh giá kết quả nghiên cứu, khảo sát về thực trạng thư viện cơ sở khuvực Đồng bằng sông Hồng. Đưa ra một số giải pháp và đề xuất nhằm phát huy hiệu quả hơn nữavai trò của thư viện cơ sở trong việc xây dựng nông thôn mới, đồng thời khẳng định những đóng gópquan trọng của thư viện cơ sở trong việc nâng cao nhận thức và chất lượng cuộc sống của người dânđịa phương.Từ khóa: Thư viện cơ sở; thư viện địa phương; khu vực Đồng bằng sông Hồng; đánh giá thựctrạng.Local libraries for new rural development in the Red River Delta region: Currentsituation and issuesAbstract: The article presents results of the research and assessment on the current statusof local libraries in the Red River Delta region. The author suggests solutions and proposals topromote the role of local libraries in the new rural development, as well as to reaffirm their importantcontribution in improving the knowledge and life quality of local people.Keywords: Local library; provincial library; Red River Delta region; current situationassessment.Đặt vấn đềThư viện là một thiết chế văn hóa có vaitrò quan trọng góp phần nâng cao dân trí.Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lầnthứ XII Đảng Cộng sản Việt Nam đã xácđịnh mục tiêu: “Đẩy mạnh toàn diện, đồngbộ công cuộc đổi mới; phát triển kinh tếnhanh, bền vững, phấn đấu sớm đưa nướcta cơ bản trở thành nước công nghiệp theohướng hiện đại” [2]. Để thực hiện được mụctiêu này, xây dựng nông thôn mới và đảmbảo thông tin cho người dân ở nông thôncó một ý nghĩa hết sức quan trọng. Các nộidung xây dựng nông thôn mới đã và đangđược các bộ, ngành, địa phương triển khaitích cực.Thư viện, tủ sách cơ sở là cấp cuối cùngtrong hệ thống thư viện công cộng. Thưviện, tủ sách cơ sở do thôn, làng, cụm dâncư thành lập và trực thuộc thôn làng, cụmdân cư, có chức năng xây dựng và tổ chứcviệc sử dụng chung vốn tài liệu đáp ứngnhu cầu học tập, giải trí và lao động sảnxuất của nhân dân địa phương; xây dựngTHÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 6/20183NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔIhình thành thói quen đọc sách báo trongnhân dân, góp phần cung cấp thông tincho người dân, làm cho đời sống văn hóa,tinh thần của người dân được cải thiện vàlàm tăng năng lực tham gia xây dựng nôngthôn mới của họ.Trong thời gian vừa qua, để thu thậpthông tin và dữ liệu phục vụ cho việc xâydựng mô hình thư viện cơ sở phục vụ xâydựng nông thôn mới, một nhóm cán bộnghiên cứu của Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch) đã tiến hành khảo sátđiều tra 60 thư viện/tủ sách cơ sở thuộckhu vực Đồng bằng sông Hồng. Bài viếtgiới thiệu một số kết quả cụ thể thu được từđợt điều tra khảo sát.1. Thực trạng thư viện cơ sở1.1. Về trụ sở và cơ sở vật chất- Diện tíchPhần lớn các thư viện đều có diện tíchtừ 30-50m2. Trong đó, thư viện có diệntích lớn nhất: 140m2 (Thư viện xã ThượngTrang,Tam Nông, Phú Thọ). Thư viện códiện tích nhỏ nhất: 15m2 (thư viện xã NhânChính, Lý Nhân, Hà Nam; thư viện xã AnLão, Bình Lục, Hà Nam; thư viện xã ĐoàiKhê, Đan Phượng, Hà Nội).- Địa điểm đặt thư viện và hiện trạng trụsở thư viện/phòng đọc sách cơ sởKhảo sát 60 thư viện cơ sở cho thấy, đasố thư viện đặt tại Ủy ban nhân dân xã (37thư viện- chiếm chiếm 61,7%), số thư việnđặt tại nhà văn hóa xã và điểm bưu điệnvăn hóa xã (chiếm 13,3%), số thư việnđược đặt tại những địa điểm khác (như:Trung tâm học tập cộng đồng, nhà văn hóacủa thôn, trạm y tế xã, trung tâm văn hóaxã,…) là không nhiều. Kết quả điều tra cụthể về địa điểm của các thư viện/tủ sách cơsở vùng Đồng bằng sông Hồng được tổnghợp tại Bảng 1.4THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 6/2018Bảng 1. Địa điểm đặt thư viện tại khu vựcĐồng bằng sông HồngSTTSố thư Tỷ lệviện%Địa điểm1UBND xã3761,72Nhà văn hóa xã813,33TTHT cộng đồng11,74Bưu điện văn hóa xã813,35Khác610(Nguồn: Kết quả điều tra thực trạng thưviện cơ sở phục vụ xây dựng nông thônmới khu vực Đồng bằng sông Hồng năm2017, 2018) [1]Số liệu khảo sát cho thấy, 50% thư viện(30/60) tự đánh giá hiện trạng trụ sở là ởmức trung bình; 25% thư viện tự đánh giálà tốt và 25% thư viện ở trong tình trạngxuống cấp, cần cải tạo (Bảng 2).Bảng 2. Hiện trạng trụ sở thư việnSTTHiện trạng1Tốt2Trung bìnhXuống cấp(cần cải tạo)3Số thưviện15Tỷ lệ%2530501525(Nguồn: Kết quả điều tra thực trạng thưviện cơ sở phục vụ xây dựng nông thônmới khu vực Đồng bằng sông Hồng năm2017, 2018) [1]1.2. Về vốn tài liệuVốn tài liệu bình quân trong một thư việncơ sở đạt hơn 1.400 bản. Thư viện có nhiềubản sách nhất (hơn 10.000 tài liệu) là thưviện thôn Bình Vọng,Thường Tín, Hà Nội).Thư viện có ít tà ...