Thúc đẩy thực hiện cơ chế một cửa quốc gia – Đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp

Bài viết "Thúc đẩy thực hiện cơ chế một cửa quốc gia – Đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp" bàn về hiệu quả mà Cơ chế một cửa mang lại là rất lớn, tuy nhiên quá trình tổ chức triển khai, vận hành vẫn còn bộc lộ nhiều mặt hạn chế, tồn tại khiến cơ chế này chưa thực sự phát huy được những tiện ích, hiệu quả như mong đợi. Vậy, giải pháp nào đặt ra nhằm thúc đẩy thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đáp ứng kỳ vọng của doanh nghiệp? Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thúc đẩy thực hiện cơ chế một cửa quốc gia – Đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp THÚC ĐẨY THỰC HIỆN CƠ CHẾ MỘT CỬA QUỐC GIA – ĐÁP ỨNG KỲ VỌNG CỦA CỘNG ĐỒNG DOANH NGHIỆP Nguyễn Thị Minh Hòa* - Thái Bùi Hải An** 1 2 TÓM TẮT: Cơ chế một cửa quốc gia là việc cho phép người khai hải quan gửi thông tin, chứng từ điện tử để thực hiện thủ tục hải quan và thủ tục của cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thông qua một hệ thống thông tin tích hợp. Cơ quan quản lý nhà nước quyết định cho phép hàng hóa được xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh; cơ quan hải quan quyết định thông quan, giải phóng hàng hóa trên hệ thống thông tin tích hợp. Qua gần 4 năm triển khai thực hiện, có thể thấy hiệu quả mà Cơ chế một cửa mang lại là rất lớn, tuy nhiên quá trình tổ chức triển khai, vận hành vẫn còn bộc lộ nhiều mặt hạn chế, tồn tại khiến cơ chế này chưa thực sự phát huy được những tiện ích, hiệu quả như mong đợi. Vậy, giải pháp nào đặt ra nhằm thúc đẩy thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đáp ứng kỳ vọng của doanh nghiệp? Từ khóa: Cơ chế một cửa quốc gia (NSW); doanh nghiệp; tạo thuận lợi thương mại; năng lực cạnh tranh; cải cách thủ tục hành chính. Astract: National single window mechanism means the permission for the customs declarant to send information and electronic documents for completion of customs procedures and procedures of state management agencies related to exported and imported goods through an integrated information system. State management agencies shall decide to permit import, export and transit of goods; the customs shall decide on customs clearance and release of goods on the inte- grated information system. After nearly 4 years of implementation, it is possible to see the effect that the National single window mechanism has brought about. However, the process of organizing and implementing the system still reveals many shortcomings. This is not really promote the utility, effective as expected. So, what solutions to promote the implementation of the National single window mechanism to meet the expectations of enterprises? Keywords: National single window (NSW), enterprises, trade facilitation, competitiveness, administrative reform. 1. NHỮNG KHÓ KHĂN TRONG TRIỂN KHAI CƠ CHẾ MỘT CỬA QUỐC GIA Cơ chế một cửa quốc gia (NSW) đã được chính thức triển khai từ tháng 11/2014 với các thủ tục ban đầu bao gồm 01 thủ tục cấp giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) mẫu D của Bộ Công thương và 03 thủ tục liên quan đến quản lý tàu biển xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh tại cảng biển quốc tế do Bộ Giao thông vận tải chủ trì. Triển khai Cơ chế một cửa quốc gia không chỉ là thực hiện cam kết của Việt Nam trong thực hiện Cơ chế một cửa ASEAN (ASW), mà còn là một trong những giải pháp quan trọng được kỳ vọng mang lại sự đột phá trong cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu; dần mở ra cánh cửa thông thoáng giúp cộng đồng doanh nghiệp vươn mình mạnh mẽ ra thị trường quốc tế. Những lợi ích của NSW mang lại đó là đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan hàng hóa và góp phần * Học viện Tài chính, Hà Nội, Việt Nam. ** Học viện Tài chính, Hà Nội, Việt Nam, tác giả nhận phản hồi: Tel.: +84912292295 E-mail address: thaibuihaian@gmail.com PROCEEDINGS OF THE SUSTAINABLE ECONOMIC DEVELOPMENT AND BUSINESS MANAGEMENT IN THE CONTEXT OF GLOBALISATION 921 nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; xây dựng nền hành chính công công khai, minh bạch để nâng cao chất lượng dịch vụ công liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu. Tính đến tháng 7/2018, đã có 53/251 thủ tục hành chính của 11 Bộ, ngành kết nối Cơ chế một cửa quốc gia; hơn 1,3 triệu hồ sơ của gần 23.000 doanh nghiệp đã được xử lý thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Riêng Bộ Tài chính, tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối Cơ chế một cửa quốc gia và được tự động hóa ở mức độ rất cao với 99,65% doanh nghiệp tham gia thực hiện tại 100% các đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc. Việc ứng dụng công nghệ thông tin đã rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan cho doanh nghiệp, giảm thiểu giấy tờ và đơn giản hóa hồ sơ hải quan. Hiện nay, thời gian tiếp nhận và thông quan đối với hàng luồng xanh chỉ từ 1-3 giây, đối với hàng luồng vàng, thời gian xử lý và kiểm tra hồ sơ không quá 02 giờ làm việc. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực từ Chính phủ, các Bộ, ngành và đã đạt được kết quả nhất định bước đầu, nhưng thực tế trong quá trình triển khai NSW vẫn chưa thực sự đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp, chưa tạo được sự chuyển biến rõ nét trong tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu. Cụ thể như sau: Thứ nhất, Thủ tục hành chính còn nhiều phức tạp Trong thời gian qua, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Ủy ban chỉ đạo quốc gia về ASW, NSW và tạo thuận lợi thương mại, kết quả thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đã có sự chuyển biến và đạt được những kết quả nhất định, góp phần vào cải cách thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan hàng hóa. Tuy nhiên thực tế cho thấy, sự biến chuyển này mới chỉ diễn ra ở một số Bộ, ngành, lĩnh vực cụ thể, trong khi còn nhiều yêu cầu về thông tin, chứng từ không cần thiết, chồng chéo giữa các cơ quan; mức độ tiêu chuẩn hóa, đơn giản hóa, hài hòa hóa quy trình thủ tục hành chính còn bất cập, thiếu cơ sở pháp lý quy định trách nhiệm của các bộ ngành trong việc chia sẻ thông tin thực hiện thủ tục hành chính. Bên cạnh đó là việc chưa đảm bảo tính minh bạch, tính nhất quán và dự báo trong hệ thống pháp luật; tỷ lệ kiểm tra trong thông quan chưa giảm nhiều, kéo dài thời gian, tăng chi phí cho doanh nghiệp. Cụ thể, đó là các thủ tục liên quan đến kiểm dịch như các ...