Thực hành các bước trong điều trị mụn trứng cáMụn trứng cá (MTC) là một bệnh da thông thường, tên khoa học là Acne vulgaris, biểu hiện của tình trạng viêm ở hệ thống nang lông và tuyến bã. Bệnh thường gặp và chiếm khoảng 90% ở lứa tuổi thanh - thiếu niên, diễn tiến bệnh thường khỏi tự nhiên trong đa số trường hợp, nam kéo dài khoảng trước tuổi 25 và nữ khoảng trước tuổi 30. Về nguyên nhân MTC phát triển khi tuyến bã của cơ thể sản xuất quá nhiều chất nhờn, chất nhờn này kết...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực hành các bước trong điều trị mụn trứng cá Thực hành các bước trong điều trị mụn trứng cáMụn trứng cá (MTC) là một bệnh da thông thường, tên khoa học là Acne vulgaris,biểu hiện của tình trạng viêm ở hệ thống nang lông và tuyến bã. Bệnh thường gặpvà chiếm khoảng 90% ở lứa tuổi thanh - thiếu niên, diễn tiến bệnh thường khỏi tựnhiên trong đa số trường hợp, nam kéo dài khoảng trước tuổi 25 và nữ khoảngtrước tuổi 30.Về nguyên nhânMTC phát triển khi tuyến bã của cơ thể sản xuất quá nhiều chất nhờn, chất nhờn này kếthợp với tế bào của tuyến bã và làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Ngày nay, khoa học đã chứngminh được MTC là hậu quả của việc cơ thể sản xuất ra quá nhiều chất nhờn, nhưng vẫnchưa lý giải được lý do tại sao cơ thể lại sản xuất lượng chất nhờn nhiều như vậy. Cácnguyên nhân đó có thể là do hormone, do yếu tố di truyền hay do vi khuẩn… MTC khôngtự phát sinh bởi thực phẩm mà bệnh nhân sử dụng, tuy nhiên là yếu tố thuận lợi thúc đẩycho MTC phát triển như: thức ăn có nhiều đường, béo như: chè, bánh ngọt, sô-cô-la, sầuriêng, xoài… một số yếu tố khác như MTC trước kỳ kinh, do stress, do lo lắng thi cử,thức khuya…; do hóa chất như: xăng dầu, khoáng chất, iod, brôm…; do một số thuốcnhư: nhóm corticoide, thuốc chống lao INH, vitamin B12, thuốc ngừa thai… Dùng thuốc bôi điều trị mụn trứng cá.Biểu hiện của MTCPhát triển qua 4 giai đoạn: Tắc nghẽn ống chân: các tế bào của tuyến bã và các tế bào củaống chân lông khi chết sẽ được đào thải ra ngoài qua ống chân lông, nhưng khi các tế bàotrên không được đào thải theo cơ chế tự nhiên, từ đó sẽ gây tắc nghẽn ngăn chặn sự dichuyển của chất nhờn trong ốngHoạt động quá mức của tuyến bã: lượng chất nhờn sản xuất tại tuyến bã được kích thíchbởi hormone, chủ yếu là testosteron. Bởi vì việc sản xuất hormone tăng cao nhất trongnhững năm trưởng thành, cho nên việc sản xuất chất nhờn cũng tăng nhanh vì lý do đó.Nam giới thường sẽ có MTC nghiêm trọng hơn trong những năm trưởng thành do lượngtestosteron được sản xuất ra nhiều hơn. Người ta thấy rằng không có MTC ở nam giới khicắt bỏ đi 2 tinh hoàn.Hoạt động gia tăng của vi khuẩn propionibacterium acnes: vi khuẩn này hiện diện rấtnhiều trên da của người bị MTC. Những vi khuẩn này sẽ kết hợp với lượng chất nhờn vàcác tế bào chết để làm tăng độ nghiêm trọng của MTC và sự sưng tấy của ống chân lông.Sưng tấy của chân lông: khi vi khuẩn P. acnes tấn công lỗ chân lông, chất nhờn, tế bàochết và bề mặt của ống chân lông sẽ bị sưng tấy kéo dài và không được chữa trị, các mụnu nang lông nghiêm trọng sẽ phát triển sau đó và dẫn đến nhiễm trùng sưng tấy cũng nhưtạo sẹo vĩnh viễn.Về điều trịCó thể chọn một trong ba khâu:Tác dụng trên sự tăng tiết bã nhờn: hiện nay chỉ có thuốc dùng cho nữ giới, được điềuchế dưới dạng hormone như: dian-35: uống 1 viên đầu vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh(ngày bắt đầu hành kinh), uống liên tục trong 21 ngày, nghỉ 7 ngày rồi uống lại như trên(thời gian nghỉ uống thuốc sẽ xuất hiện hành kinh) thuốc uống ít nhất từ 1 - 3 tháng liêntục trở lên mới có tác dụng.Tác dụng trên sừng hóa phễu: differin: thuốc thoa 1 lần/ngày trước khi đi ngủ, điều trị 8 -12 tuần. Hoặc dùng effederm, alten, isotrex…Tác dụng trên vi khuẩn: dùng kháng sinh thoa tại chỗ, hoặc uống.Phối hợp thuốc trong điều trị MTCTùy theo mức độ tổn thương thường được phối hợp:Mức độ nhẹ: (< 20 còi mụn hoặc < 15 tổn thương viêm hoặc tổng số lượng tổn thương <30).Retinoid bôi (differin bôi 1 lần/ngày vào buổi tối) với bôi benzoyl peroxide hoặc vớikháng sinh bôi như dalacin T, stiemycine… thoa 2 lần/ ngày sáng và chiều.Mức độ trung bình: (20 - 100 còi mụn hoặc 15 - 50 tổn thương viêm).Retinoid bôi 1 lần buổi tối + bôi 2 lần sáng - chiều benzoyl peroxide hoặc với kháng sinhbôi + phối hợp kháng sinh uống (tetracycline hoặc doxycycline...) hoặc nội tiết tố uống(dian-35, không dùng cho nam giới).Mức độ nặng: (5 nốt (cục) hoặc tổng số lượng tổn thương viêm >50 hoặc tổng số lượngsang thương >125). Isotretinoin uống với liều tấn công: 0,5 -1mg/kg/ngày trong 4 tháng,sau đó duy trì 0,2 - 0,3mg/ kg/ngày, thời gian dùng kéo dài hơn. Hoặc dùng chế độ điềutrị cách quãng 0,5mg/kg/ngày uống trong 1 tuần, rồi nghỉ 3 tuần sau đó uống lại như trêntrong 6 tháng. Hoặc retinoid bôi với kháng sinh uống hoặc điều trị nội tiết tố.Điều trị duy trì: retinoid bôi hoặc bôi benzoyl peroxide hoặc kháng sinh bôi. Điều trị námvà sẹo xấu do mụn thường dùng Laser CO2.Thực hành các bước trong điều trịBước 1: rửa mặt bằng xà phòng Acne. Thông thường người có MTC da tiết ra rất nhiềuchất nhờn, sau rửa da, mặt rất sạch. Thời gian đầu cảm giác da hơi khô, khó chịu. Tuynhiên, tình trạng này sẽ quen dần, có nhiều trường hợp duy trì tốt, cũng đủ để hết MTC.Bước 2: lấy còi mụn. Sau khi rửa mặt bằng xà phòng Acne, thì tiến hành lấy những mụnđã thành còi, nếu không lấy còi ra sẽ dính lại, nhiễm trùng tạo mủ ...