Thực hiện đổi mới dạy học ở trường trung học phổ thông và một số tác động

Bài viết đề cập đến những mặt được và những rào cản trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT. Đồng thời, tác giả đã trình bày và phân tích những tác động của đổi mới giáo dục THPT đến cách dạy và cách học trong thực tiễn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực hiện đổi mới dạy học ở trường trung học phổ thông và một số tác độngTHỰC HIỆN ĐỔI MỚI DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÀ MỘT SỐ TÁC ĐỘNG NGUYỄN THANH BÌNH(*)TÓM TẮT Bài viết đề cập đến những mặt được và những rào cản trong việc thực hiện đổi mớiphương pháp dạy hoc ở trường THPT. Đồng thời, tác giả đã trình bày và phân tích nhữngtác động của đổi mới giáo dục THPT đến cách dạy và cách học trong thực tiễn.ABSTRACTThe article demonstrates improvements as well as existing limitations in implementingthe teaching method renewal for upper secondary schools. The author also presentsand analyses the impacts of the renewal on teaching and learning methods in practice.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đổi mới giáo dục ở Việt Nam với trọng tâm là chuyển từ dạy học lấy giáo viên làmtrung tâm của quá trình dạy học sang dạy học định hướng vào học sinh (HS). Phát huy tínhtích cực, tự lực, sáng tạo của HS là định hướng chung cho việc đổi mới phương pháp dạy học(PPDH). Để tìm hiểu thực tiễn đổi mới giáo dục Trung học phổ thông (THPT), chúng tôi đãthăm dò ý kiến của 526 HS ở cả 3 khối lớp, 210 giáo viên (GV) môn học ở các trường đạidiện các vùng thuận lợi, khó khăn, bình thường thuộc 5 tỉnh thành đại diện cho 5 vùng miền(Thành phố Hải Phòng đại diện cho thành phố và vùng Đông bắc; Nam Định đại diện chovùng Đồng bằng Sông Hồng; Thanh Hóa đại diện cho vùng Bắc Trung bộ; Bình Định đạidiện cho vùng Nam Trung bộ; Tây Ninh đại diện cho vùng Đông Nam Bộ). Đồng thời, chúngtôi tiến hành phỏng vấn nhóm cán bộ quản lí và tổ trưởng chuyên môn (TTCM ) ở các trườngđược chọn.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRA2.1. Thực hiện đổi mới dạy học của giáo viên Để nhận được những thông tin khách quan về thực trạng đổi mới phương pháp dạyhọc của giáo viên, chúng tôi tìm hiểu ý kiến của HS. Kết quả được phản ánh trong bảng dướiđây: Bảng 1. Ý kiến của học sinh về thực hiện đổi mới trong dạy học (Điểm tối đa là 5, tối thiểu là 1) Ý kiến N ĐTB Độ lệch TT chuẩn(*) PGS.TS, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. GV khuyến khích em/ các bạn liên hệ và áp dụng nội 1. dung bài học vào thực tế 526 3.43 0.780 GV sử dụng phương pháp khuyến khích em và các bạn 2. tích cực tham gia bài học 526 3.71 0.903 3. Em muốn tham gia tích cực vào bài học 526 3.93 0.828 GV thường sử dụng những phương tiện dạy học khác 4. nhau trong bài học giúp em học 526 2.97 0.894 GV sử dụng các phần mềm/áp dụng công nghệ thông tin 5. trong dạy học 526 2.71 0.819 6. Em và các bạn được thực hành 526 2.98 0.805 7. Em và các bạn nắm được bài học ngay trên lớp 526 3.51 0.755 GV đặt câu hỏi kiểm tra nhằm đánh giá năng lực của HS 8. 526 4.06 0.813 Em và các bạn được tham gia đánh giá kết quả học tập 9. 526 2.97 1.153 Khi chấm bài GV chỉ ra lỗi để HS rút kinh nghiệm 10. 526 4.01 0.932 11. GV và HS nghiêm túc trong kiểm tra và thi 526 4.18 0.865 12. GV dạy cách học môn học và dạy cách tự học 526 3.57 0.996 13. Em biết cách học từng môn học 526 3.37 0.924 14. Em thực hiện mọi yêu cầu của GV đặt ra 526 3.90 0.801 15. Em tự học ngay cả khi GV không yêu cầu 526 3.49 0.950 Nguồn: Phiếu hỏi HS Những nội dung có điểm trung bình cao (>3,5 điểm) như: GV và HS nghiêm túc trongkiểm tra và thi; GV đặt câu hỏi kiểm tra nhằm đánh giá năng lực của HS; Khi chấm bài GVchỉ ra lỗi để HS rút kinh nghiệm; Em muốn tham gia tích cực vào bài học; Em thực hiện mọiyêu cầu của GV đặt ra; GV sử dụng phương pháp khuyến khích em và các bạn tích cực thamgia bài học phản ánh: HS đã chủ động tích cực tham gia học tập; GV đã quan tâm đến pháttriển năng lực tư duy của HS và đổi mới đánh giá năng lực học tập của HS. Tuy nhiên, nhữngkhía cạnh liên quan đến vận dụng, áp dụng kiến thức vào thực tiễn, được thực hành, GV sửdụng các phương tiện dạy học khác nhau và vận dụng công nghệ thông tin trong dạy học, HSđược tham gia đánh giá có điểm trung bình thấp (dưới 3,0 điểm). Điều đó thể hiện GV cònchưa quan tâm thỏa đáng đến sử dụng phương tiện dạy học và vận dụng k ...