Thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản trong Bộ luật dân sự Việt Nam năm 2015

Trong bài viết này tác giả lý giải sự cần thiết phải quy định về thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản, đồng thời phân tích những khía cạnh pháp lý trong nội dung của Điều 420 để làm rõ: Các điều kiện để điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; nội dung điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; chủ thể điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; hậu quả pháp lý của việc điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản trong Bộ luật dân sự Việt Nam năm 2015 THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG KHI HOÀN CẢNH THAY ĐỔI CƠ BẢN TRONG BỘ LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM NĂM 2015 Trần Thị Huệ Người phản biện:PGS.TS. Đoàn Đức Lương Tóm tắt: Bộ luật Dân sự năm 2015 đã đƣợc Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 24-11-2015 và có hiệu lực từ ngày 01-01-2017 với nhiều điểm mới đặc biệt là những điểm mới liên quan đến chế định hợp đồng.Thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản là một trong những điểm mới đƣợc quy định trong Bộ luật dân sự 2015 của Việt Nam. Trong bài viết này tác giả lý giải sự cần thiết phải quy định về thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản, đồng thời phân tích những khía cạnh pháp lý trong nội dung của Điều 420 để làm rõ: Các điều kiện để điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; nội dung điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; chủ thể điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản; hậu quả pháp lý của việc điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản. Qua việc phân tích các quy định tại Điều 420, có đối chiếu, so sánh với quy định và áp dụng cân bằng giữa nguyên tắc về tính ràng buộc của hợp đồng và nguyên tắc cho phép điều chỉnh hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản tại một số quốc gia và theo một số nguồn luật quốc tế tác giả nêu một số ý kiến về hoàn thiện và áp dụng Điều 420 tại Việt Nam. Từ khóa: Bộ luật dân sự năm 2015; thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản. Résumé: Le Code Civil en 2015 du Vietnam a été adopté par la dixième session de la XIIIè Assemblée Nationale au 24 novembre 2015 et est entré en vigueur du 1er janvier 2017 avec de nombreux nouveaux points, notamment ceux relatifs au régime de contrat. L'exécution du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement est l'une des nouvelles caractéristiques réglées dans le Code civil en 2015 du Vietnam. Dans cette recherche, l'auteur explique la nécessité de réglementer l'exécution du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement, et analyse aussi les  PGS.TS., Trƣờng Đại học Luật Hà Nội 148 aspects juridiques du contenu de l'article 420 pour clarifier: Les conditions de révision du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement; le contenu de révision du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement; le(s) sujet(s) revise(nt) le contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement; les conséquences juridiques de la modification du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement. En analysant les contenus de l'article 420, y compris la comparaison équilibré entre le principe de liaison du contrat et celui de la modification du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement de quelques pays et d‟après certaines sources du droit international, l'auteur donne quelques idées d'amélioration et de l'application de l'article 420 au Vietnam. Mots clés: Code Civil en 2015, l'exécution du contrat lorsque les circonstances changent fondamentalement 1. Dẫn nhập Bất kỳ hệ thống pháp luật nào đều chứa đựng trong nó những cấu phần nhỏ hơn nhƣ các ngành luật; trong mỗi ngành luật lại có những chế định pháp luật và trong mỗi chế định pháp luật lại tồn tại từng quy phạm pháp luật cụ thể. Trong hệ thống pháp luật của mỗi quốc gia, chế định hợp đồng đƣợc coi là một chế định truyền thống và có lịch sử hình thành, phát triển từ rất sớm. Chế định hợp đồng trong pháp luật Việt Nam có xuất phát điểm căn nguyên từ hệ thống pháp luật châu Âu lục địa do chịu sự ảnh hƣởng lớn từ pháp luật của Pháp và đặc biệt là của Liên bang Xô viết trƣớc đây. Đây là một chế định quan trọng, trung tâm và mang tính phổ biến trong Luật dân sự . Điều này đƣợc lý giải bởi đa phần các giao dịch trong xã hội, từ những giao dịch dân sự trong đời sống sinh hoạt thông thƣờng hàng ngày cho đến những giao dịch nhằm mục đích kinh doanh sinh lời đều có liên quan trực tiếp đến hợp đồng. Bộ luật Dân sự năm 2015 đã đƣợc Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 24-11-2015 và có hiệu lực từ ngày 01-01-2017 với nhiều điểm mới đặc biệt là những điểm mới liên quan đến chế định hợp đồng. Bên cạnh những điểm mới khác về hợp đồng, Bộ luật Dân sự năm 2015 lần đầu tiên đã quy định “thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản tại Điều 420. 149 2. Nhận dạng “hoàn cảnh thay đổi cơ bản” và sự cần thiết qui định vê thực hiện hợp đồng khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản * Một trong những nguyên tắc cổ xƣa xuất hiện từ thời kỳ chiếm hữu nô lệ, đóng vai trò nền tảng trong việc thực hiện các cam kết giữa các chủ thể, đó là nguyên tắc về tính ràng buộc của hợp đồng190 (các bên phải tôn trọng và thực hiện đúng nhƣ những gì đã thỏa thuận). Các chủ thể tự ràng buộc vào nghĩa vụ thực hiện các quy định của hợp đồng với tính chất là “luật riêng” giữa các bên. Đồng thời, nội dung của nguyên tắc còn bao hàm cả việc không cho phép các bên viện dẫn những sự khác biệt về vị trí địa lý, truyền thống, phong tục tập quán vùng miền hay tôn giáo... để làm căn cứ cho việc “giải thoát” mình khỏi các nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng. Chính vì vậy, mặc dù xuất hiện ngay trong những thời kỳ đầu nhƣng nguyên tắc về tính ràng buộc của hợp đồng luôn luôn đƣợc xác định là một trong những nguyên tắc cốt lõi căn bản của luật hợp đồng. Không dừng lại ở đó, nguyên tắc này còn đƣợc pháp điển hóa và ghi nhận trong rất nhiều các điều ƣớc quốc tế đƣợc ký kết giữa các quốc gia và các chủ thể của pháp luật quốc tế hiện nay191. Tuy nhiên, trong thực tiễn xuất hiện một số trƣờng hợp nếu áp dụng một cách “cứng nhắc” nguyên tắc về tính ràng buộc của hợp đồng có thể dẫn đến sự bất hợp lý hoặc bất bình đẳng ...