Thực trạng đáp ứng chuẩn nghề nghiệp của giáo viên trẻ và một số định hướng cải tiến chương trình đào tạo giáo viên

Mục tiêu đào tạo của trường ĐHSP là đào tạo những GV tương lai ra trường có thể đáp ứng ngay được những đòi hỏi của thực tiễn giáo dục phổ thông. Và một trong những đòi hỏi hiện nay là phải đáp ứng được các tiêu chuẩn nghề nghiệp GV mà Bộ GD&ĐT đã ban hành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng đáp ứng chuẩn nghề nghiệp của giáo viên trẻ và một số định hướng cải tiến chương trình đào tạo giáo viên JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE IER., 2011, Vol. 56, pp. 47-55 THỰC TRẠNG ĐÁP ỨNG CHUẨN NGHỀ NGHIỆP CỦA GIÁO VIÊN TRẺ VÀ MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG CẢI TIẾN CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN Nguyễn Thị Kim Dung Viện Nghiên cứu Sư phạm - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội E-mail: kimdung28863@gmail.com Tóm tắt. Mục tiêu đào tạo của trường ĐHSP là đào tạo những GV tương lai ra trường có thể đáp ứng ngay được những đòi hỏi của thực tiễn giáo dục phổ thông. Và một trong những đòi hỏi hiện nay là phải đáp ứng được các tiêu chuẩn nghề nghiệp GV mà Bộ GD&ĐT đã ban hành. Tuy nhiên, từ thực tế điều tra của chúng tôi cho thấy không phải tất cả các GV trẻ mới ra trường có thể đáp ứng tốt tất cả các tiêu chuẩn nghề nghiệp. Trong các tiêu chí về năng lực nghề, các nội dung liên quan đến năng lực dạy học có điểm TB cao hơn so với các chuẩn khác. Mức điểm TB tự đánh giá thấp nhất là các tiêu chí của chuẩn 2 Tìm hiểu đối tượng và môi trường GD và tiếp đến là năng lực hoạt động chính trị, xã hội và Năng lực phát triển nghề nghiệp. Trên cơ sở thực trạng mức độ đáp ứng chuẩn NN của GV trẻ, bài báo đã đề xuất một số phương hướng cải tiến chương trình đào tạo liên quan đến cấu trúc nội dung đào tạo, đến nội dung đào tạo NVSP bao gồm cả kiến tập, thực tập sư phạm, đến kiểm tra, đánh giá SVTN trên cơ sở định hướng chung là coi GIÁO DỤC như là một nghề định hướng thực tiễn, phải được tiến hành tại thực địa là các trường phổ thông.1. Đặt vấn đề Với xu hướng cải cách giáo dục (GD) dựa vào chuẩn và đánh giá theo chuẩn,nhiều quốc gia trên thế giới đã tiến hành xây dựng các bộ chuẩn nghề nghiệp (NN)giáo viên (GV), trong đó có Việt Nam. Chuẩn NN GV là hệ thống các yêu cầu cơbản về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và các năng lực NN mà người GV phảiđạt được để thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học và GD, đáp ứng mục tiêu của GDphổ thông. Trong hệ thống GD dựa vào chuẩn thì việc giảng dạy, học tập và kiểmtra đánh giá sẽ được thực hiện theo cùng một hướng. Người học hiểu rõ chúng đượcmong đợi hiểu biết và làm những gì, GV tập trung giảng dạy vào việc giúp ngườihọc đạt được những mục tiêu mong đợi; và hiệu trưởng giúp đỡ, tạo điều kiện choGV có đủ các nguồn lực và phương tiện cần thiết để giảng dạy có hiệu quả [8]. Bên cạnh đó, mục tiêu đào tạo của trường ĐHSP là đào tạo nghề giáo dụcnên đương nhiên người tốt nghiệp cũng phải đạt được các tiêu chí NN về phẩm chất 47 Nguyễn Thị Kim Dungnhân cách và các năng lực tương ứng chuẩn NN GV. Do đó, việc đánh giá mức độđáp ứng chuẩn nghề nghiệp do Bộ GD&ĐT đã ban hành của GV trẻ - cựu sinh viêntốt nghiệp đại học Sư phạm (ĐHSP) có thâm niên giảng dạy từ 1 đến 5 năm là rấtcần thiết, làm cơ sở thực tiễn quan trọng cho việc định hướng cải tiến chương trìnhđào tạo GV có hiệu quả.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Thực trạng đáp ứng chuẩn nghề nghiệp của GV trẻ2.1.1. Thông tin chung về đối tượng điều tra Tổng số GV trẻ đánh giá theo chuẩn là 128 trong đó cựu SV ĐHSP Hà Nội là47 GV, ĐHSP Huế là 32 và ĐHSP TP HCM là 49 GV. Bảng 1. Đối tượng GV phân theo môn đang dạy Số lượng Tỉ lệ % Môn đang dạy Số lượng Tỉ lệ % Môn đang dạy Toán 24 18.8 GDQP 2 1.6 Lý 10 7.8 Thể dục 8 6.3 Hoá 17 13.3 Kỹ thuật CN 1 0.8 Sử 6 4.7 Tin học 7 5.5 Địa 13 10.2 GDCD 1 0.8 Văn 21 16.4 Ngoại Ngữ 2 1.6 Công nghệ 1 0.8 Không TL 4 3.1 Sinh 11 8.6 Tổng số 128 1002.1.2. Thực trạng mức độ đáp ứng từng chuẩn nghề nghiệp của GV trẻ a. Chuẩn 1: Phẩm chất, đạo đức, chính trị, lối sống Kết quả xử lý số liệu cho thấy: - Tất cả các tiêu chí đều có điểm TB đạt từ trên 2 đến trên 3 điểm (điểm tốiđa là 4 điểm cho 1 tiêu chí), trong đó tiêu chí thấp nhất là đạo đức NN và caonhất là ứng xử với đồng nghiệp. - Tiêu chí ứng xử với HS ở mức độ 4 có số lượng GV đạt được ít nhất (xấpxỉ 10%), trong đó thấp nhất là cựu SV ĐHSP Huế (3.1%). - 01 GV có 1 tiêu chí đạo đức nghề nghiệp không đạt mức 1 và 4 tiêu chícòn lại của GV này cũng chỉ đạt ở mức 1. - Có sự khác nhau trong đánh giá của GV trẻ - cựu SV của các trường ĐHSPHà Nội, ĐHSP Huế và ĐHSP TP Hồ Chí Minh: Tổng điểm chuẩn 1 cao nhất là cựu ...