Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công ở Việt Nam

Bài viết Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công ở Việt Nam trình bày tổng quan về đầu tư công và quản lý đầu tư công; Thực trạng hoạt động đầu tư công và quản lý đầu tư công ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công ở Việt Nam Tạp chí KH&CN- Trường Đại học Bình Dương, Vol.4 № 1/2021 THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CÔNG Ở VIỆT NAM Nguyễn Thanh Cai Trường Đại học Bình Dương Ngày nhận bài: 29/01/2021 Biên tập xong: 10/03/2021 Duyệt đăng: 19/03/2021 TÓM TẮT Trong sự nghiệp đổi mới quản lý kinh tế của nước ta, đầu tư công đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng GDP, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói giảm nghèo và nâng cao mức sống người dân. Tuy vậy, hiệu quả đầu tư công vẫn còn thấp, cơ cấu đầu tư công chưa hợp lý, tình trạng lãng phí, thất thoát trong đầu tư công chưa được ngăn chặn kịp thời đã ảnh hưởng xấu đến các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô. Bằng phương pháp thu thập, nghiên cứu các dữ liệu được công bố, thống kê, phân tích, liên hệ, so sánh. . ., bài viết đã đánh giá đúng thực trạng đầu tư công trong giai đoạn 2010-2018 vừa qua, chỉ ra những tồn tại hạn chế, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công trong giai đoạn đến. Từ khóa: Đầu tư công; tăng trưởng GDP; hiệu quả đầu tư công 1.Tổng quan về đầu tư công và quản + Đầu tư công phần lớn là những lý đầu tư công. khoản chi tiêu của Nhà nước, cụ thể là Đầu tư công là hoạt động đầu tư của của Chính phủ và chính quyền địa Nhà nước vào các chương trình, dự án phương các cấp. do Nhà nước chủ trì để sản xuất ra Nhà nước là chủ thể quyết định mức những sản phẩm hàng hóa và dịch vụ đầu tư công và phân bổ tổng mức đầu công ích nhằm đáp ứng các nhu cầu của tư công cho các công trình, dự án đầu xã hội. Ở nước ta, trước khi Luật đầu tư tư công cụ thể bằng nguồn vốn của công năm 2014 ra đời, khái niệm đầu tư NSNN và các nguồn vốn khác trong công được hiểu là những hoạt động đầu phạm vi quyền hạn của mình. Việc tư của khu vực kinh tế Nhà nước. quyết định đầu tư do nhiều tổ chức Nhà Theo Luật Đầu tư công năm 2014 (có nước tham gia lựa chọn và triển khai hiệu lực từ ngày 01/01/2015), đầu tư thực hiện trong quá trình lập dự án, phê công là hoạt động đầu tư của Nhà nước duyệt dự án, khác với đầu tư tư nhân chỉ vào các chương trình, dự án xây dựng có một chủ thể quyết định đầu tư là chủ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và đầu sở hữu vốn tư nhân tư vào các chương trình, dự án phục vụ +Mục đích của đầu tư công để để phát triển kinh tế - xã hội. sản xuất ra những sản phẩm hàng hóa Đặc điểm của đầu tư công. và dịch vụ công ích, nhằm phục vụ lợi 135 TC KH&CN- BDU, VOL.4 № 1/2021 Thực trạng và giải pháp nâng cao… ích của cộng đồng, góp phần giảm phân biệt đầu tư công với các khoản chi nghèo và tạo sự công bằng xã hội. thường xuyên, chi cho tiêu dùng của Đặc điểm quan trọng nhất của hoạt Chính phủ và chính quyền địa phương. động đầu tư công là nhằm mục đính - Vai trò của đầu tư công. phục vụ lợi ích của cộng đồng, góp Đầu tư công gắn liền với quan niệm phần giảm nghèo và tạo sự công bằng về vai trò chủ đạo của kinh tế Nhà nước, xã hội, không vì lợi ích nhóm hoặc lợi là bàn tay của Nhà nước đóng vai trò ích của bất cứ cá nhân nào, khác với đầu “bà đỡ” trong quá trình quản lý điều tư tư nhân là vì mục đích lợi nhuận, vì hành kinh tế phát triển bền vững và bảo lợi ích của cá nhân nhà đầu tư. đảm an sinh xã hội. Vai trò của đầu tư + Đầu tư công được thực hiện trong công được thể hiện rõ ở các điểm như khuôn khổ pháp luật và một hệ thống sau: các quy định, thủ tục ràng buộc do Nhà + Đầu tư công duy trì và thúc đẩy nước quy định để đảm bảo tính minh tăng trưởng kinh tế. Đầu tư công là bạch, công khai và khả năng giám sát, nguồn vốn chủ yếu của Nhà nước để kiểm soát của công chúng. đầu tư xây dựng và phát triển cơ sở hạ Vốn đầu tư công là một dạng của tài tầng kinh tế - xã hội quốc gia, góp phần sản công, là sở hữu của toàn dân mà thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa- Nhà nước là “người đại diện chủ sở hiện đại hóa đất nước, chuyển dịch cơ hữu”, vì vậy đầu tư được quản lý, thực cấu kinh tế ngành và kinh tế vùng miền hiện một cách chặt chẽ, theo khung khổ theo hướng tích cực, thúc đẩy tăng pháp luật, theo một hệ thống các quy trưởng kinh tế và đảm bảo an sinh xã định, thủ tục ràng buộc của Nhà nước, hội. đảm bảo tính minh bạch, công khai và +Đầu tư công làm gia tăng tổng cầu khả năng giám sát, kiểm soát của công và tổng cung của xã hội. Đầu tư công chúng để tránh tình trạng bị lợi dụng, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng đầu tư của xâm hại đến lợi ích chung của toàn xã toàn bộ nền kinh tế. Khi tổng cung chưa hội. thay đổi, sự tăng lên của đầu tư làm cho + Đầu tư công gắn với việc tạo ra tổng cầu tăng, kéo theo sản lượng cân các tài sản công. bằng và giá cân bằng cũng tăng lên. Phần lớn đầu tư công là vốn đầu tư Đầu tư công làm tăng năng lực sản xuất, xây dựng cơ bản, chi cho đầu tư phát làm tổng cung, tăng sản lượng, kéo giá triển, chi cho tích lũy, tạo ra tài sản cố thị trường giảm xuống, kích thích gia định, tài sản công. Đặc điểm này nhằm tăng tiêu dùng. Khi tiêu dùng tăng lên lại kích thích sản xuất phát triển, góp 136 TC KH&CN- BDU, VOL.4 № 1/2021 Nguyễn Thành Cai phần thúc đẩy nền kinh tế-xã hội phát + Đầu tư công góp phần cải thiện sự triển. ...