Thực trạng và mối liên quan của khí hậu đến một số bệnh truyền nhiễm thường gặp tại tỉnh Lai Châu (2016-2023)

Bài viết trình bày mô tả thực trạng và xác định yếu tố khí hậu liên quan với một số bệnh thường gặp tại tỉnh Lai Châu từ năm 2016 - 2023. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả với kỹ thuật hồi cứu số liệu thứ cấp và phân tích tương quan trên hồ sơ ghi chép số ca mắc bệnh của 05 bệnh truyền nhiễm thường gặp liên quan đến điều kiện khí hậu tại tỉnh Lai Châu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và mối liên quan của khí hậu đến một số bệnh truyền nhiễm thường gặp tại tỉnh Lai Châu (2016-2023)TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5 - 2024 THỰC TRẠNG VÀ MỐI LIÊN QUAN CỦA KHÍ HẬU ĐẾN MỘT SỐ BỆNH TRUYỀN NHIỄM THƯỜNG GẶP TẠI TỈNH LAI CHÂU (2016 - 2023) Nguyễn Đức Kiên1*, Phùng Văn Hành1, Hoàng Anh Tuấn1 Trần Quang Trung1, Trần Đỗ Kiên2, Bùi Thị Hiền2 Tóm tắt Mục tiêu: Mô tả thực trạng và xác định yếu tố khí hậu liên quan với một sốbệnh thường gặp tại tỉnh Lai Châu từ năm 2016 - 2023. Phương pháp nghiên cứu:Nghiên cứu mô tả với kỹ thuật hồi cứu số liệu thứ cấp và phân tích tương quantrên hồ sơ ghi chép số ca mắc bệnh của 05 bệnh truyền nhiễm thường gặp liênquan đến điều kiện khí hậu tại tỉnh Lai Châu. Kết quả: 5 bệnh với tổng số ca mắccao nhất là bệnh cúm, tiêu chảy, bệnh do virus Adeno, thủy đậu và quai bị với tỷlệ mắc bệnh trung bình theo năm/100.000 dân lần lượt là: 2427,7; 958,5; 833,3;194,1 và 92 ca bệnh. Nhiệt độ trung bình tháng là 21,2oC; độ ẩm không khí trungbình tháng là 82,7%; lượng mưa trung bình tháng 181,8mm. Bệnh thủy đậu cómối tương quan nghịch mức độ trung bình với độ ẩm không khí trung bình tháng(p = -0,428 và p < 0,001) và tương quan thuận mức độ trung bình giữa bệnh tiêuchảy với nhiệt độ trung bình tháng (r = 0,403 và p < 0,001). Kết luận: 5 bệnhthường gặp ở tỉnh Lai Châu là bệnh cúm, tiêu chảy, bệnh do virus Adeno, thủyđậu và quai bị. Chỉ ra sự tương quan ở mức độ trung bình giữa yếu tố khí hậu vớibệnh thủy đậu và bệnh tiêu chảy. Từ khóa: Bệnh truyền nhiễm; Yếu tố liên quan; Khí hậu; Tỉnh Lai Châu.THE CURRENT STATUS AND RELATIONSHIP OF CLIMATE WITH SOMECOMMON INFECTIOUS DISEASES IN LAI CHAU PROVINCE (2016 - 2023) Abstract Objectives: To describe the current situation and determine the correlation of climatefactors with several common diseases in Lai Chau Province from 2016 to 2023.1 Học viện Quân y2 Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lai Châu* Tác giả liên hệ: Nguyễn Đức Kiên (modquany@gmail.com) Ngày nhận bài: 09/01/2024 Ngày được chấp nhận đăng: 28/3/2024http://doi.org/10.56535/jmpm.v49i5.67546 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5 - 2024Methods: A descriptive study using the secondary data retrospective techniqueand correlation analysis research on the number of cases of 5 common infectiousdiseases related to climate factors in Lai Chau Province. Results: The top fivediseases with the highest incidence rates were Influenza, Diarrhea, Diseases caused bythe Adeno virus, Chickenpox, and Mumps, with average annual rates of 2427.7,958.5, 833.3, 194.1, and 92 cases per 100,000 people, respectively. The averagemonthly temperature was 21.2oC; the average monthly air humidity was 82.7%;and the average monthly rainfall was 181.8mm. Chickenpox exhibited an inversecorrelation with average monthly air humidity (p = -0.428 and p < 0.001), whileDiarrhea showed a positive correlation with average monthly temperature(r = 0.403 and p < 0.001). Conclusion: The five common diseases in Lai ChauProvince are Influenza, Diarrhea, Diseases caused by the Adeno virus,Chickenpox, and Mumps. The study indicates a moderate correlation betweenclimate factors and Chickenpox, as well as Diarrhea. Keywords: Infectious diseases; Correlation factors; Climate; Lai Chau Province. ĐẶT VẤN ĐỀ tài với mục tiêu: Mô tả thực trạng và Biến đổi khí hậu là một trong các xác định mối liên quan của yếu tố khíyếu tố tạo điều kiện cho sự phát sinh, hậu với một số bệnh thường gặp tạiphát triển và tăng nguy cơ bùng phát tỉnh Lai Châu từ năm 2016 - 2023.các bệnh truyền nhiễm. Từ biến đổi khí ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPhậu và tình hình dịch bệnh ở khu vực NGHIÊN CỨUbiên giới phía Bắc, đã có nhiều côngtrình, đề tài khoa học phục vụ cho việc 1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứuđiều trị dự phòng, kiểm soát các bệnhtật, tuy nhiên, đa số tài liệu chưa kịp * Đối tượng nghiên cứu:thời cập nhật so với sự biến động của Hồ sơ ghi chép số ca mắc bệnh củatình hình dịch bệnh; đồng thời nhiều 05 bệnh truyền nhiễm thường gặp liênthông tin về sự thay đổi của khí hậu quan đến điều kiện khí hậu tại tỉnh Laichưa được bổ sung. Tỉnh Lai Châu là Châu từ tháng 6/2016 - 6/2013.một địa bàn trọng điểm của khu vực * Thời gian nghiên cứu:phía Bắc, tình hình dịch bệnh trong địa Nghiên cứu được thực hiện từ thángbàn còn có nhiều biến động phức tạp 10/2023 - 3/2024. Các số liệu được lấy[1, 2, 3]. Do đó, chúng tôi tiến hành đề hồi cứu từ tháng 6/2016 - 6/2023. ...