Thuốc còn 'đát' nhưng vẫn phải bỏ đi !

Thay vì dùng chữ “hạn dùng”, nhiều người lại quen gọi là “đát” xuất phát từ tiếng Tây đã dùng lâu đời là “date”. Hiện nay, một số người đã có thói quen tốt là lưu ý rất kỹ hạn dùng khi mua thuốc. Họ từ chối mùa thuốc nếu thuốc đó có hạn dùng quá gần (gọi là cận “đát”) không thể tích trữ ở nhà lâu dài như mong muốn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người không thấy được tầm quan trọng của hạn dùng đối với thuốc. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuốc còn “đát” nhưng vẫn phải bỏ đi ! Thuốc còn “đát” nhưng vẫn phải bỏ đi ! Thay vì dùng chữ “hạn dùng”, nhiều người lại quen gọi là “đát” xuất pháttừ tiếng Tây đã dùng lâu đời là “date”. Hiện nay, một số người đã có thói quen tốtlà lưu ý rất kỹ hạn dùng khi mua thuốc. Họ từ chối mùa thuốc nếu thuốc đó có hạndùng quá gần (gọi là cận “đát”) không thể tích trữ ở nhà lâu dài như mong muốn.Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người không thấy được tầm quan trọng của hạn dùng đốivới thuốc. Cẩn trọng khi thuốc hết hạn dùng Thực tế có nhiều người trữ lọ thuốc bổ chứa vitamin, chất khoáng thuộcloại to chứa hàng mấy trăm viên, dùng một thời gian thì ngưng khi thuốc vẫn cònnhiều, sau đó tính chuyện dùng lại để “tẩm bổ” thì đúng lúc hết hạn. Nhìn bề ngoàithấy viên thuốc vẫn còn bóng lưỡng, màu sắc vẫn tươi rói, một số người cho rằngdùng chắc chẳng sao, thế là tiếp tục dùng để không lãng phí. Trong khi đó, nhiềungười sẽ rất ngạc nhiên khi biết rằng lọ thuốc nhỏ mắt khi được mở ra dùng rồi thìchỉ được dùng trong thời gian ngắn phải bỏ đi, chứ không được để dành dù hạndùng của lọ thuốc này được ghi đến tận năm sau. Phải xem kỹ hạn dùng trước khi sử dụng. Hạn dùng được định nghĩa là khoảng thời gian sử dụng được ấn định chomột lô thuốc (thuốc đ ược sản xuất theo lô) mà sau thời hạn này thuốc không còngiá trị sử dụng. Thí dụ, hạn dùng của thuốc được ghi 30/6/2010, nghĩa là trong thờigian từ lúc người dùng thuốc mua thuốc đến ngày 30/6/2010 là thuốc có giá trị sửdụng và được phép dùng, còn từ ngày 1/7/2010 trở về sau là thuốc quá hạn dùngkhông còn giá trị sử dụng nữa. Theo luật dược của nước ta, nhãn thuốc lưu hành trên thị trường bắt buộcphải ghi một số nội dung trong đó có hạn dùng (bên cạnh số đăng ký, số lô sảnxuất, ngày sản xuất). Nếu trên nhãn thuốc không ghi hạn dùng thì thuốc đó đượccho là thuốc giả. Cũng theo luật định, mua, bán, sử dụng thuốc quá hạn dùng là bấthợp pháp. Nên lưu ý, thuốc hết hạn dùng sẽ không còn giữ được các tính chất cần thiếtnhư đã đăng ký trong tiêu chuẩn chất lượng, mặc dù trông vẻ bề ngoài, đặc tínhcảm quan của thuốc không có sự thay đổi, thuốc trông giống y như khi còn hạndùng. Nhiều người thấy thuốc bề ngoài còn tốt nghĩ rằng thuốc quá hạn dùng trongthời gian ngắn không sao nên cứ dùng để tránh lãng phí nhưng thực tế có thể gặpnguy hiểm. Thuốc quá hạn dùng không chỉ giảm hoặc mất tác dụng điều trị màcòn có thể gây độc. Điển hình là thuốc kháng sinh tetracyclin, nếu quá hạn dùngtrở thành rất độc, gây hại thận. Căn cứ xác định hạn dùng của thuốc Để xác định hạn dùng của một thuốc, không phải nhà sản xuất ấn định bừamốc thời gian nào đó. Đặc biệt, mốc thời gian đủ dài có lợi cho việc kinh doanhthuốc, mà phải trải qua công việc nghiên cứu gọi là thử độ ổn định của thuốc. Đólà tập hợp các thí nghiệm với độ tin cậy cao, đ ược thiết kế để xác định tuổi thọ vàhạn dùng của thuốc. Phương pháp thử độ ổn định thường dùng là phương pháp thửđộ ổn định cấp tốc. Gọi là cấp tốc vì phương pháp chỉ thử thuốc trong vòng 3tháng ở điều kiện môi trường khắc nghiệt với nhiệt độ cao đến 50oC, độ ẩm 75%để suy diễn ra tuổi thọ và hạn dùng của thuốc trong thực tế diễn ra trong nhiềunăm ở điều kiện môi trường bình thường. Bên cạnh đó, còn có phương pháp thửđộ ổn định dài hạn, tức người ta theo dõi độ ổn định của thuốc với điều kiện tồntrữ, bảo quản trong thực tế cho đến khi thuốc bị sút giảm chất lượng để xác địnhhạn dùng (có thể theo dõi đến 2 - 3 năm). Phương pháp thử dài hạn cho kết quả tincậy và một số thuốc có yêu cầu bảo quản đặc biệt như chế phẩm vắc-xin hay thuốclà hormone cần chọn điều kiện thích hợp để thử theo phương pháp này. Như vậy, ta thấy hạn dùng được tìm ra dựa vào nghiên cứu khoa học đànghoàng và đúng quy cách và cũng vì thế, bắt buộc phải tuân thủ hạn dùng. Các yếu tố liên quan đến độ ổn định của thuốc Có một số yếu tố liên quan đến độ ổn định của thuốc nh ư: nhiệt độ, độ ẩm,độ chiếu sáng… Vì vậy, không chỉ tuân thủ hạn dùng mà còn để ý việc tồn trữ, giữthuốc ở điều kiện tốt để không làm ngắn đi tuổi thọ và hạn dùng. Thuốc mua vềkhông dùng ngay thì nên để nơi có nhiệt độ mát, khô ráo, không bị ánh nắng chiếuvào. Có thuốc nếu để nơi nóng sẽ thấy ngay biến đổi có hại là hư hỏng dạng bàochế: thuốc dạng kem bị vữa hay vón cục, thuốc lỏng dạng hỗn dịch bị phân lớp,lớp nước ở trên còn lớp đặc đóng cặn ở dưới (thay đổi như thế là không tốt, ảnhhưởng đến tác dụng của t huốc). Hoặc có chị em phụ nữ trữ thuốc ngừa thai loạiviên uống trong phòng tắm với mục đích để không quên việc uống thuốc. Chínhviệc trữ thuốc trong phòng tắm sẽ hại thuốc vì đây là môi trường có độ ẩm cao, hơinước sẽ ngấm vào thuốc làm giảm chất lượng. Thuốc 2 hạn dùng Có một số thuốc có đến 2 hạn dùng. Đó là các thuốc gọi là không phân liều,được dùng nhiều lần. Điển hình l ...