Thuốc điều trị các bệnh ở mũi

Thuốc điều trị mũi tại chỗ là những chất được chế tạo dưới dạng dung dịch, thuốc bột, nhằm tác động vào hệ thống niêm mạc mũi để điều trị một số bệnh của hệ thống mũi xoang như viêm mũi cấp, viêm xoang cấp, viêm mũi xoang mạn tính, chấn thương vùng mũi xoang... Thuốc nhỏ mũi Thuốc nhỏ mũi bao gồm 4 nhóm chính: thuốc kháng sinh (sunfarin), thuốc kháng viêm không steroid (rhinocort, flixonase), thuốc co mạch(xylomethazolin, nafazolin 0,05-0,1%) và thuốc săn khô niêm mạc mũi (acgyrol 1-3%). ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuốc điều trị các bệnh ở mũi Thuốc điều trị các bệnh ở mũiThuốc điều trị mũi tại chỗ là những chất được chế tạo dưới dạng dung dịch,thuốc bột, nhằm tác động vào hệ thống niêm mạc mũi để điều trị một số bệnhcủa hệ thống mũi xoang như viêm mũi cấp, viêm xoang cấp, viêm mũi xoangmạn tính, chấn thương vùng mũi xoang...Thuốc nhỏ mũiThuốc nhỏ mũi bao gồm 4 nhóm chính: thuốc kháng sinh (sunfarin), thuốc thuốc co mạchkháng viêm không steroid (rhinocort, flixonase),(xylomethazolin, nafazolin 0,05-0,1%) và thuốc săn khô niêm mạc mũi (acgyrol1-3%).Thuốc co mạch:có tác dụng chống sung huyết của niêm mạc mũi, họng. Thuốc tác dụngnhanh trong vài phút và duy trì trong nhiều giờ sau đó, sử dụng trong cáctrường hợp viêm mũi xoang cấp tính hoặc mạn tính, trong viêm tai giữa cấpbiến chứng của viêm mũi họng làm lưu thông dịch tiết hoặc làm thông thoángmũi trước khi khám bệnh mũi xoang. Không sử dụng thuốc co mạch trong cáctrường hợp phẫu thuật cắt bỏ tuyến yên, phản ứng giao cảm quá mức, mất ngủ,chóng mặt. Đặc biệt là trẻ em dưới 2 tuổi khi sử dụng thuốc co mạch có thể gâyco thắt mạch não và tử vong tức thì.Nhóm thuốc kháng viêm không steroid có tính kháng viêm tại chỗ rất cao,được bất hoạt nhanh ở gan khi hấp thu, không bị chuyển hóa tại mũi. Thuốcđược chỉ định điều trị trong viêm mũi dị ứng, viêm mũi vận mạch, ngăn ngừatái phát sau phẫu thuật. Thận trọng dùng với những bệnh nhân nhiễm nấm hayvirut ở mũi họng như Herpes. Không dùng lâu dài cho trẻ em. Thuốc khôngcó tác dụng tức thời, mà thường có tác dụng sau 2-3 ngàyđiều trị. Các tác dụng phụ thường xảy ra như đau nhói, hắt hơi, xuất huyếtnhẹ, mày đay, loét niêm mạc và thủng vách ngăn, gây cảm giác nóng rát ởmũi họng, kích ứng tại chỗ, buồn nôn, nhức đầu, khô niêm mạc mũi, mạchđập nhanh, không đều, tăng huyết áp và rối loạn nhận thức. Vì vậy cần thậntrọng khi dùng cho bệnh nhân bị tăng huyết áp, bệnh nhân dưới 30 tháng tuổi(do nhạy cảm với các thuốc giống giao cảm). Không dùng chung với cácthuốc nhóm IMAO do có nguy cơ làm tăng huyết áp. Thận trọng với các bệnhlý do virut vì có hydrocortison trong thành phần thuốc. Thuốc có thể gây phảnứng mẫn cảm biểu hiện bằng dị ứng da. Quá mẫn với neomycin, bệnh mạchvành, cường giao cảm, không dùng khí dung cho người suy thận.Thuốc trong nhóm săn khô niêm mạc mũi thường dùng là acgyrol 1-3%. Đâylà một muối bạc, dễ bị phân hủy bởi ánh sáng mặt trời, vì vậy thuốc được bảovệ bởi lớp vỏ lọ thuốc có tác dụng chống ánh sáng như bọc giấy than... Tuynhiên, khi mở thuốc sử dụng chỉ nên dùng dưới 10 ngày, nếu cần thiết phải sửdụng lâu dài hơn phải có ý kiến của thầy thuốc tai mũi họng và thay lọ thuốcmới.Cách nhỏ thuốc mũiTùy tình trạng, tuổi của bệnh nhân mà bác sĩ tai mũi họng sẽ đưa ra từng loạithuốc thích hợp hoặc phối hợp các nhóm thuốc với nhau khi cần thiết.Để có được tác dụng tối đa của thuốc, cách nhỏ thuốc mũi cũng đóng một vaitrò quan trọng. Trong khi nhỏ thuốc, bệnh nhân phải nằm ngửa, đầu buôngthõng ra ngoài cạnh giường và thấp hơn giường, mặt hơi ngả về phía bên phảihay bên trái tùy theo lỗ mũi được nhỏ thuốc (ngả về bên phải nếu nhỏ thuốcvào lỗ mũi phải và ngả về bên trái nếu nhỏ thuốc vào lỗ mũi trái). Nếu nhỏthuốc mũi trong tư thế đứng, thuốc sẽ chạy dọc theo sàn mũi xuống họng, nhưvậy làm cho thuốc ít hoặc không có tác dụng. Đối với trẻ nhỏ, trước khi nhỏthuốc phải đánh giá xem mũi có nhiều chất xuất tiết không? Nếu có nhiềuchất nhầy hoặc mủ phải làm sạch trước khi nhỏ thuốc tránh tình trạng thuốcđọng trên bề mặt lớp dịch mà không tác động trực tiếp vào niêm mạc mũi hoặcdo lỗ mũi trẻ quá nhỏ thuốc sẽ tràn hết ra ngoài. Thuốc nhỏ mũi thường đượcpha chế là dung dịch đẳng trương để không làm tổn thương lớp thảm nhầy trênbề mặt tế bào lông chuyển.Đa số các loại thuốc nhỏ mũi thường chỉ điều trị dưới 10 ngày, nếu không khỏiphải đánh giá lại phương pháp điều trị.Xông hơi nướcXông hơi nước nóng là phương pháp cho bệnh nhân thở hơi nước nóng lẫnvới hơi thuốc. Phương pháp này chỉ áp dụng cho những loại thuốc bốc hơiđược như bạc hà; cồn thuốc eucaplptus... Biện pháp điều trị này có kết quả rấttốt trong viêm đường hô hấp trên, đặc biệt là viêm xoang viêm mũi cấp.Trước khi xông nên nhỏ thuốc mũi loại co mạch.Cách xông làm như sau:Đổ nước nóng vào một chiếc cốc nhỏ, pha thêm chút nước nguội sao chonước trong cốc nóng khoảng 60oC vào đầy cốc xông đồng thời cho 5 giọt cồnthuốc bạc hà 1%, đậy nắp rồi đưa cả mũi và mồm vào miệng bình mà hít lấyhơi. Nên thở bằng mũi, xông ngày 3-6 lần.Phun hơi thuốc:Thuốc dưới hình thức hạt nhỏ sẽ vào sâu trong hốc mũi và thấm đều vào niêmmạc mũi, có tác dụng rửa mũi trong những bệnh viêm mũi mạn tính có nhiềumủ và vảy.Khí dung:Là phương pháp đưa thuốc kháng sinh, kháng viêm... dạng dung dịch vào mũixoang và bộ phận đường ...