Thuốc dùng trong trị liệu ung thư hướng mục tiêu

Bệnh ung thư hiện nay vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Điều này đã thúc đẩy các viện nghiên cứu và các công ty dược phẩm hàng đầu tập trung nghiên cứu và phát triển các thuốc điều trị ung thư mới. Kết quả trong hai thập kỷ gần đây thu được những tiến bộ nhất định trong đó có liệu pháp điều trị ung thư hướng mục tiêu. Thuốc trị liệu ung thư hướng mục tiêu được sử dụng lần đầu vào năm 1997 và cho đến hiện nay...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuốc dùng trong trị liệu ung thư hướng mục tiêu Thuốc dùng trong trị liệu ung thư hướng mục tiêu TS. Thái Khắc Minh Bộ môn Hóa Dược – Khoa Dược - Đại học Y Dược TP. HCMTóm tắt: Bệnh ung thư hiện nay vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Điều này đã thúc đẩy các viện nghiên cứu và các công ty dược phẩm hàng đầu tập trung nghiên cứu và phát triển các thuốc điều trị ung thư mới. Kết quả trong hai thập kỷ gần đây thu được những tiến bộ nhất định trong đó có liệu pháp điều trị ung thư hướng mục tiêu. Thuốc trị liệu ung thư hướng mục tiêu được sử dụng lần đầu vào năm 1997 và cho đến hiện nay có 22 thuốc đã được chấp nhận sử dụng với nhiều chỉ định khác nhau và nhiều thuốc mới đang ở nghiên cứu lâm sàng. Trong bài trao đổi này, các thuốc dùng trong trị liệu ung thư hướng mục tiêu đang được sử dụng trên lâm sàng và đang nghiên cứu sẽ được đề cập và thảo luận.Trong hơn hai thập kỷ vừa qua, bệnh ung thư đã trở thành một trong những lĩnh vực tập trungnghiên cứu và phát triển chủ yếu của các công ty dược phẩm và công nghệ sinh học. Trong năm2009, khoảng 16.000 trong 40.000 thử nghiệm lâm sàng phase I, II, III (khoảng 40% thửnghiệm) được liệt kê trên website ClinicalTrials.gov liên quan đến bệnh ung thư. Sự quan tâm nàyxuất phát từ yêu cầu cải tiến quá trình trị liệu của nhiều loại ung thư và sự thành công đáng kểcủa quá trình đưa ra các thuốc trong điều trị ung thư hướng mục tiêu trong thập kỷ vừa qua.Tăng trưởng của thị trường thuốc điều trị ung thư ở MỹMặc dù tốc độ tăng trưởng tổng doanh số thị trường dược phẩm Hoa Kỳ - thị trường dược phẩmlớn nhất thế giới - đã bị chậm lại trong những năm gần đây và đạt khoảng 2-5% trong năm 2008-2009 thì thị trường thuốc ung thư tiếp tục phát triển ở mức hai con số.1 Trong năm 2009, doanhsố thuốc ung thư tại Hoa Kỳ (không bao gồm liệu pháp hormone và vaccin) đạt 18,5 tỷ USD, vớimức tăng trưởng là 11% so với năm 2008.Thuốc ung thư có thể được phân loại thành hai loại: hóa trị liệu ung thư với các tác nhân gây độctế bào truyền thống (như là các thuốc ung thư dẫn chất của platin, nitơ mutard, kháng sinh khángung thư…) và nhóm thuốc điều trị ung thư hướng mục tiêu (là những thuốc được phát triển nhằmcan thiệp vào hoạt động của một hoặc nhiều protein liên quan đến ung thư). Mặc dù doanh thucủa cả hai nhóm thuốc này đang mở rộng nhưng phần lớn doanh số tăng trưởng là do sự pháttriển của phương pháp điều trị ung thư hướng mục tiêu. Năm 2009, doanh số nhóm thuốc này đạt10,4 tỷ USD - gần như tăng gấp đôi từ năm 2005 - và thị phần tăng từ 46% trong năm 2005 lên56% trong năm 2009 trong thuốc điều trị ung thư.2Tỷ USD 18 15 10.4 12 9.3 8.3 7.0 9 4.8 6 8.1 7.4 7.0 6.4 3 5.7 0 2005 2006 2007 2008 2009 Hóa trị liệu Điều trị hướng mục tiêuHình 1. Doanh số của các thuốc điều trị ung thư nhóm hóa trị liệu và nhóm điều trị hướng mục tiêu năm 2005-2009 tạiHoa kỳ. Doanh số cho thấy có sự tăng về thị phần của nhóm thuốc điều trị ung thư hướng mục tiêu. Page 1 of 5Kháng thể đơn dòng đang dẫn đầu thị trườngHiện nay, có 22 thuốc sử dụng trong liệu pháp điều trị ung thư hướng mục tiêu được FDA chấpthuận sử dụng (bảng 1). Trong đó, 9 thuốc là kháng thể đơn dòng (mAbs), 12 thuốc là các phântử nhỏ, và một là protein dung hợp. Trong số các loại thuốc này, bốn kháng thể đơn dòng làbevacizumab (Avastin; Roche), rituximab (Rituxan/MabThera; Biogen IDEC /Roche), trastuzumab(Herceptin; Roche), cetuximab (Erbitux; Eli Lilly/Bristol-Myers Squibb) - và một thuốc phân tử nhỏ- imatinib (Gleevec; Novartis) - chiếm 86% của doanh số thuốc bán ra ở Mỹ năm 2009 (Hình 2).Trong năm 2009, các loại thuốc nhỏ phân tử chiếm 23% (~2,4 tỷ USD) tổng doanh số ở Hoa Kỳcủa nhóm trị liệu ung thư hướng mục tiêu, trong đó 50% doanh số là từ imatinib. Dasatinib Các thuốc Suntitinib 0.13 tỷ, 1% khác 0.27 tỷ 0.52 tỷ, 5% 3% Erlotinib 0.5 tỷ, 5% Cetuximab Bevacizumab 0.73 tỷ, 7% 3 tỷ, 29% Imatinib 1.1 tỷ, 11% Rituximab Trastuzumab ...