Thuốc nội tiết điều trị mụn dành cho phụ nữ

Mụn là bệnh ở đơn vị nang lông – tuyến bã, thường gặp ở tuổi dậy thì, có khi đến khoảng 20 tuổi mới phát ra mụn, tuy nhiên mụn vẫn có thể kéo dài đến 55 tuổi. Triệu chứng của mụn có thể đơn giản hoặc phức tạp tùy theo mức độ viêm nhiễm và thể tạng của bệnh nhân. Nguyên nhân gây mụn khá phức tạp, tiến triển nhiều khi dai dẳng hoặc tái phát nhiều lần.Nguyên nhân gây mụnNguyên nhân gây nên mụn có thể liên quan đến các yếu tố bao gồm: - Sự tăng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuốc nội tiết điều trị mụn dành cho phụ nữ Thuốc nội tiết điều trị mụn dành cho phụ nữ Mụn là bệnh ở đơn vị nang lông – tuyến bã, thường gặp ở tuổi dậy thì,có khi đến khoảng 20 tuổi mới phát ra mụn, tuy nhiên mụn vẫn có thể kéo dàiđến 55 tuổi. Triệu chứng của mụn có thể đơn giản hoặc phức tạp tùy theomức độ viêm nhiễm và thể tạng của bệnh nhân. Nguyên nhân gây mụn kháphức tạp, tiến triển nhiều khi dai dẳng hoặc tái phát nhiều lần. Nguyên nhân gây mụn Nguyên nhân gây nên mụn có thể liên quan đến các yếu tố bao gồm: - Sự tăng sừng hóa ở miệng ống tiết bã, đó là một đặc điểm sớm làm chấtsừng dễ kết dính với nhau và gây ra sự bít kín và ngăn sự tiết chất bã nhờn ra bênngoài. - Sự tăng tiết chất bã nhờn quá nhiều do ảnh hưởng của chất nội tiếtandrogen. Androgen làm tuyến bã nhờn phình to ra và tăng cường hoạt động bàitiết chất bã nhờn. Khi chất bã nhờn bị chặn lại thì nó sẽ ứ đọng lại tạo thành nhânmụn (comedone). Có loại nhân mụn là: nhân mụn đầu trắng (white head) hay nhânmụn đóng (closed comedone) và nhân mụn đầu đen (black head) hay nhân mụnmở (open comedone). - Nhiễm khuẩn: vi khuẩn chính gây ra mụn là propionibacterium acnes (P.acnes). Chất bã ứ đọng lại là môi trường tốt cho sự phát triển của P.acnes. P.acnesbiến đổi triglycerid ở chất bã thành acid béo tự do và glycerol, acid béo tự do gâyra sự phá hỏng vùng kế cận và đưa đến sự viêm đỏ của mụn. Các dạng mụn Mụn có nhiều dạng khác nhau tùy theo triệu chứng bên ngoài: - Mụn thông thường: (acne vulgaris) là dạng mụn thường gặp nhất gồm:mụn sẩn, mụn mủ, mụn đầu đen, mụn đầu trắng. Vị trí hay gặp là ở mặt, trán,ngực, lưng. - Mụn bọc (acne conglobata): là dạng mụn nặng nhất, gồm nhiều nang mụndưới da có chứa mủ và dịch có mùi hôi, khi lành thường để lại sẹo xấu. - Mụn hồng (acne rosacea). - Phát ban dạng mụn (acneiform eruption). - Ở một số người do thể tạng đặc biệt sau khi lành mụn để lại sẹo lõm hoặcsẹo lồi làm kém thẩm mỹ. Các yếu tố ảnh hưởng tạo ra mụn Do nội tiết tố hay hormone: mụn phát sinh nhiều ở tuổi dậy thì do androgencủa tuyến sinh dục và tuyến thượng thận, do progesteron tăng cao vài ngày trướckhi có kinh nguyệt, mụn cũng nổi lên nhiều do sử dụng chất corticoid kéo dài dướidạng uống, chích, bôi. Do tiêu hóa: ở nhiều người do “tạng đặc biệt” sau khi lạm dụng nhiều chấtngọt, chất nóng như: sữa đặc, chocolate, bánh ngọt, xoài, sầu riêng, chè, mỡ độngvật, bánh mì… hoặc táo bón cũng bị mụn. Do dùng mỹ phẩm làm bít nghẽn ống bài tiết chất bã nhờn. Do bị bệnh phải dùng thuốc kéo dài như: INH, iodur, vitamin B12,phenobarbital, brome…. Do nghề nghiệp phải tiếp xúc nhiều với dầu mỡ, hóa chất, thường để lạitrên da những mụn đầu đen hay còn gọi là mụn dầu, hoặc tiếp xúc thường xuyênvới chất chlor hoặc dioxin để lại mụn gọi là chlorance. Do thời tiết: mùa hè nổi mụn nhiều hơn mùa xuân, mùa thu. Do tác động cơ học: chà xát, bóp kéo cũng dễ kích thích tạo mụn. Do vệ sinh kém, ít rửa mặt, làm việc trong môi trường dơ bẩn. Do yếu tố thần kinh tâm lý như: stress, xúc động, nhút nhát. Do yếu tố di truyền. Biện pháp điều trị Nội tiết tố: thuốc uống điều trị mụn dành cho phụ nữ. Nguyên nhân chínhgây ra mụn và da nhờn nhiều là do: sự tăng lượng androgen trong máu, tăng sự“nhạy cảm” đặc biệt của androgen lên vùng tuyến bã của da. Qua nhiều nghiên cứu, người ta nhận thấy tăng chất cyproteronre acetate(CPA) giúp ngăn chặn được tác động của androgen lên chỗ hoạt động của tuyến bãnhờn và giúp làm giảm lượng androgen trong máu qua tác động gián tiếp lênbuồng trứng, nhờ đó da sẽ giảm nhờn cùng với giảm mụn từ từ và thường có kếtquả từ 2 - 4 tháng. Ngoài ra, CPA còn giúp giảm sự rậm lông cũng như chứng hóiđầu ở phụ nữ. Việc sử dụng thuốc chỉ có chất CPA sẽ đưa đến rối loạn kinh nguyệt, do đóthường kết hợp thêm chất ethinyl estradiol để dễ kiểm soát tốt chu kỳ kinh nguyệt,có tác động tránh thai, giảm tác động của androgen. Sự phối hợp giữa chất CPA và ethinylestradiol được bán dưới tên thươngmại và được nhập vào nước ta là diane 35; prostarin. Prostarin, diane 35 không có tác dụng trực tiếp lên mụn đã có sẵn, thuốc chỉgiúp ngăn chặn sự tạo ra mụn và giảm chất nhờn trên da. Việc sử dụng thuốc nội tiết cũng khá đơn giản, mỗi vỉ thuốc có 21 viên, đợikỳ kinh sắp xảy ra, bắt đầu uống 1 viên ngay ngày đầu tiên của kỳ kinh, sau đómỗi ngày uống tiếp 1 viên vào một thời điểm thích hợp trong ngày, uống liên tụctrong 21 ngày, sau đó có 7 ngày không uống thuốc, trong thời gian 7 ngày này sẽcó hành kinh, sau thời gian 7 ngày tiếp tục uống vỉ thuốc khác. Tác dụng phụ của diane 35; prostarin Trong khi uống thuốc nội tiết này có thể gặp một số rất ít trường hợp bịnhức đầu, khó chịu ở dạ dày, buồn nôn, căng tức vú, thay đổi trọng lượng cơ thể,ham muốn tình dục, trầm cảm, nám mặt. Nói tóm lại thuốc được chỉ định sử dụng là: chỉ dùng cho phụ nữ (khôngdùng cho nam giới) bị mụn nhiều, da nhờn sau khi áp dụng các phương pháp khácđiều trị ít hoặc không có kết quả; Phụ nữ bị chứng rậm lông nhẹ; Hội chứng buồngtrứng đa nang. Tuy nhiên, đây là chất nội tiết tổng hợp, do đó việc sử dụng thuốc này cầnphải có sự thăm khám hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ điều trị. ...