Thuốc phục hồi liệt cơ sau tai biến mạch máu não

Sau tai biến mạch máu não người bệnh thường bị di chứng liệt cơ. Khoảng 60% người bệnh bị di chứng này. Trong số đó 5% bị co cứng chi trên có hồi phục một phần chức năng. Sự co cứng này làm mất đi sự khéo léo, ảnh hưởng nhiều đến chức năng vận động cho người bệnh. Một số thuốc có thể giúp cải thiện tình trạng trên: uống thuốc giãn cơ, phong bế thần kinh cơ, mới nhất tiêm độc tố botolotoxin phong bế sự giải phóng acetylcholine.Dùng thuốc uống làm giãn cơThuốc thường dùng là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuốc phục hồi liệt cơ sau tai biến mạch máu não Thuốc phục hồi liệt cơ sau tai biến mạch máu não Dòng máu không thể đi qua cục máu đông. Sau tai biến mạch máu não người bệnh thường bị di chứng liệt cơ. Khoảng60% người bệnh bị di chứng này. Trong số đó 5% bị co cứng chi trên có hồi phụcmột phần chức năng. Sự co cứng này làm mất đi sự khéo léo, ảnh hưởng nhiều đếnchức năng vận động cho người bệnh. Một số thuốc có thể giúp cải thiện tình trạngtrên: uống thuốc giãn cơ, phong bế thần kinh cơ, mới nhất tiêm độc tố botolotoxinphong bế sự giải phóng acetylcholine. Dùng thuốc uống làm giãn cơ Thuốc thường dùng là baclofen, dantrolen diazepam... Tuy nhiên nhượcđiểm của phương pháp là, do thuốc không chọn lọc trên các cơ bị liệt ở chi trên,nên có thể giảm lực cơ bình thường (như làm yếu cơ thân mình nên khó ngồi).Dùng lâu ngày sẽ quen thuốc, phải tăng liều dùng, hoặc dẫn tới lệ thuộc thuốc. Với thuốc baclofen: lúc đầu được nghiên cứu với mục đích chữa động kinhnhưng không đáp ứng, trái lại có hiệu quả trên các cơ co cứng. Ở trẻ em, liều điềutrị cao (so với tuổi) mới hiệu quả, nhưng liều cao lại có các tác dụng phụ nguyhại hơn lợi ích, vì thế không được dùng. Hiện nay baclofen chỉ dùng cho ngườilớn để thư giãn cơ sau tai biến mạch máu não. Ưu điểm của thuốc không gây nênsự tích lũy thuốc, người bệnh có thể dùng kéo dài mà không sợ bị hội chứng caikhi ngừng thuốc. Tuy nhiên sau thời gian dùng kéo dài, có sự quen thuốc, nên hiệulực có phần giảm đi. Baclofen tiêm tủy sống có hiệu lực ổn đinh hơn uống, tuy nhiên kỹ thuậtnày khó, dễ gây nhiễm khuẩn. Cách uống cũng vẫn còn được dùng khá phổ biến(tuy với một ít người hiệu năng không ổn định). Ở liều điều trị và thời gian điều trị thích hợp ít khi gây ra hiện tượng lệthuộc thuốc. Khi dùng liều cao, kéo dài sẽ gây ra các hội chứng: ảo giác (về thínhgiác, thị giác, xúc giác), hoang tưởng, lo âu, nhầm lẫn, suy giảm thay đổi thấtthường; suy nghĩ mất tập trung, mất tính tự chủ, rối loạn tính khí, rối loạn cư xử,điên cuồng; rối loạn giao cảm (tăng thân nhiêt, tim nhanh, rùng mình) đăc biệtgây các phản ứng ngược (tăng trương lực cơ, co cứng cơ phản hồi, co cứng cơ bắpcao độ). Không dùng baclofen cho người động kinh, suy thận, suy gan, suy hô hấp,có tiền sử loét dạ dày, người có thai cho con bú (do không đầy đủ thông tin).Thuốc ức chế thần kinh trung ương nên không dùng khi lái xe vận hành máy làmviệc trên cao hay các công việc mạo hiểm khác. Để tránh tác dụng phụ cần khám định kỳ để thầy thuốc điều chỉnh liều khicần thiết. + Dantrolen là dẫn chất của phenytoin cũng được nghiên cứu để chữa độngkinh (năm 1963), nhưng không có hiệu quả sau đó được được đề nghị làm thuốcthuốc giãn cơ (vào năm 1967). Dantrolen làm giãn cơ (giảm co cơ) do xóa bỏ kích thích trong các tế bàocơ bắp, có thể là qua tác động lên thụ thể ryanodin, giảm sự tập trung canxi vàonội bào. Do tác động này được dùng trong co cứng cơ sau tai biến mạch máu não. Ưu điểm của thuốc là không có tác dụng lên dẫn truyền thần kinh, nênkhông có tác dụng gây tê tại chỗ, không có tác dụng thần kinh - cơ nên không gâyliệt cơ như kiểu cura; không tăng thân nhiệt ác tính (thường hay gặp ở các thuốcức chế thần kinh khác) điều này không chỉ có lợi khi sử dụng trong điều trị cocứng cơ mà còn có ích khi dùng với thuốc gây mê tổng hợp (thuốc gây mê tổnghợp gây hiện tượng tăng thân nhiệt). Tuy nhiên, thuốc có thể gây rối loạn thị giác, rối loạn tâm thần, trầm cảm,nhức đầu, mất ngủ, căng thẳng, ảo giác, viêm, lên cơn động kinh, hiếm gặp hơn làsuy giảm hô hấp, nghẹt thở; gây suy các cảm giác về mùi vị, chán ăn, buồn nôn,tiêu chảy, chuột rút (ở vùng bụng). Ngoài ra có thể tác động gây viêm màng ngoàitim (khi uống), có các phản ứng tim mạch thoáng qua; gây hại tủy xương (hiếmgặp), gây đau cơ lan tỏa, yếu cơ (chỉ kéo dài vài ngày); đau lưng, đái ra tinh thể(hiếm thấy)... Không được dùng dantrolen cho người suy gan nặng, suy tim mạch nặng,tổn thương và suy hô hấp, co cứng cơ cấp, có thai cho con bú (do không đầy đủthông tin). Thuốc ức chế thần kinh trung ương, không dùng khi lái xe, vận hànhmáy móc, làm việc trên cao hay các công việc mạo hiểm khác. Dùng cồn hay phenol phong bế thần kinh cơ Phương pháp này có nhược điểm gây mất cảm giác và sau đó là loạn cảm.Tác dụng kéo dài chỉ một vài tháng. Tiêm nhắc lại sẽ khó khăn, kém hiệu quả domô sợi vùng xung quanh dây thần kinh bị biến đổi. Dùng độc tố Botolotoxin (BoTN-A) phong bế sự giải phóngacetylcholin Nguyên lý phương pháp: Tiêm chọn lọc vào các cơ co cứng, BoTNA ứcchế sự phóng thích acetylcolin tại bản thần kinh cơ, ngăn cản dẫn truyền thần kinhcơ, làm giảm co cứng cơ. Do dùng tại chỗ, liều thấp, có chọn lọc, BoTNA khônggây giảm trương lực cơ vận động c ...