Thương mại của Indonesia và hàm ý cho Việt Nam

Thương mại quốc tế của Indonesia đã phục hồi nhanh chóng, sau khủng hoảng tài chính Châu Á (1997-1998), nhưng những năm gần đây lại giảm mạnh. Hoạt động thương mại quốc tế của Indonesia ngày càng chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc và các quốc gia khu vực Đông Á khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thương mại của Indonesia và hàm ý cho Việt NamThương mại của Indonesiavà hàm ý cho Việt NamTrương Quang Hoàn11 Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.Email: quanghoan2310@gmail.comNhận ngày 20 tháng 9 năm 2018. Chấp nhận đăng ngày 12 tháng 1 năm 2019.Tóm tắt: Thương mại quốc tế của Indonesia đã phục hồi nhanh chóng, sau khủng hoảng tài chínhChâu Á (1997-1998), nhưng những năm gần đây lại giảm mạnh. Hoạt động thương mại quốc tế củaIndonesia ngày càng chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc và các quốc gia khu vực Đông Á khác. Mặc dùIndonesia đã nỗ lực đa dạng hóa các mặt hàng, nhưng cơ cấu xuất khẩu vẫn phụ thuộc vào nhómsản phẩm thâm dụng tài nguyên, lao động và trình độ công nghệ thấp. Từ kinh nghiệm củaIndonesia, Việt Nam cần điều chỉnh các chính sách và chiến lược phù hợp nhằm thực hiện cải cáchthương mại sâu rộng hơn.Từ khóa: Tài chính, thương mại, Indonesia, Việt Nam.Phân loại ngành: Kinh tế họcAbstract: Indonesias international trade has recovered quickly after the Asian financial crisis(1997-1998), but in recent years it has sharply decreased. The countrys international tradeactivities are under the increasing impact of China and other East Asian nations. AlthoughIndonesia has made efforts to diversify its products, its export structure still depends on a group ofproducts that are resource- and labour-intensive and of low technological standards. StudyingIndonesias experience, Vietnam needs to adjust its policies and strategies to carry out deeper andmore widespread trade reforms.Keywords: Finance, trade, Indonesia, Vietnam.Subject classification: Economics1. Mở đầu nhanh chóng lan sang Indonesia. Sự mất cân bằng trong tài khoản vãng lai, nợ nướcCuộc khủng hoảng tài chính Châu Á, bắt ngoài tăng lên, việc định giá đồng nội tệđầu từ Thái Lan vào tháng 7/1997, đã rupiah quá cao so với giá trị thực, hệ thống 73Khoa học xã hội Việt Nam, số 2 - 2019ngân hàng yếu kém, hoạt động sản xuất, hơn còn xuất khẩu của Philippines gần nhưkinh doanh của khu vực tư nhân phụ thuộc giữ nguyên [11].quá nhiều vào nợ ngắn hạn, là những Giá trị nhập khẩu hàng hóa củanguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của Indonesia gia tăng mạnh mẽ, từ 81 tỷ USDnền kinh tế Indonesia [2]. Việc điều hành năm 2000 lên tới gần 200 tỷ USD nămchính phủ theo chế độ gia đình trị của Tổng 2012, sau đó liên tục suy giảm (xuống mứcthống Suharto diễn ra trong một thời gian 135 tỷ USD vào năm 2016). Trong khu vựcdài, sự thiếu minh bạch của tầng lớp lãnh Đông Nam Á, tình trạng nhập khẩu bị thuđạo và việc quản lý đất nước đã làm gia hẹp thời gian qua cũng xảy ra đối với cáctăng tình trạng tham nhũng, làm xói mòn nền kinh tế Thái Lan và Malaysia; trái lại,lòng tin của khu vực doanh nghiệp trong và Philippines, và đặc biệt là Việt Nam tăngngoài nước đối với triển vọng phát triển đáng kể nhập khẩu [11].kinh tế [1]. Để khắc phục hậu quả của Về cán cân thương mại hàng hóa, trừkhủng hoảng, Indonesia đã đưa ra nhiều cải giai đoạn 2012-2014, Indonesia luôn đạtcách thương mại, đầu tư quan trọng, góp được thặng dư thương mại với các nướcphần phục hồi lĩnh vực ngoại thương. Bài khác. Thặng dư thương mại của Indonesiaviết này tìm hiểu hoạt động thương mại thâm hụt 1,8 tỷ USD năm 2014; 7,6 tỷ USDquốc tế của Indonesia từ sau khủng hoảng năm 2015; 9,1 tỷ USD năm 2016 [11].tài chính Châu Á đến nay và hàm ý cho Nguyên nhân của tình trạng thâm hụt nàyViệt Nam. chủ yếu là vì nhập khẩu giảm mạnh hơn xuất khẩu. Sự sụt giảm nhanh của cả xuất khẩu và2. Kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu nhập khẩu khiến độ mở thương mại (tỷcủa Indonesia sau khủng hoảng tài chính trọng kim ngạch thương mại quốc tế) củaChâu Á Indonesia giảm mạnh từ trên 60% năm 2000 xuống 39% năm 2010 và 30% nămSau khủng hoảng tài chính Châu Á, xuất 2016 [11].khẩu của Indonesia ra thế giới tăng trưởng Thương mại quốc tế ngày càng ít quanliên tục, lên đến xấp xỉ 140 tỷ USD (năm trọng đối với nền kinh tế Indonesia. Điều2008), trước khi giảm mạnh xuống gần 120 tương tự cũng diễn ra với kinh tế Malaysiatỷ USD (năm 2009) do tác động của khủng và Thái Lan. Trái với bức tranh chung củahoảng kinh tế toàn cầu. Xuất khẩu của các quốc gia Đông Nam Á, thương mạiIndonesia sau đó phục hồi và kéo dài đến quốc tế ngày càng đóng vai trò quan trọngnăm 2012. Từ năm 2013 đến nay, xuất khẩu đối với Việt Nam. Bên cạnh những tác độngcủa nước này lại suy giảm nhanh chóng do từ thị trường quốc tế, thực tế trên cũng nóisự đi xuống của giá các mặt hàng năng lên sự khác biệt trong cách thức phát triểnlượng quốc tế quan trọng như dầu mỏ và kinh tế của các quốc gia Đông Nam Á. Cácthan đá. Trong các quốc gia Đông Nam Á, nền kinh tế như Indonesia, Thái Lan vàIndonesia và Malaysia có sự sụt giảm mạnh Malaysia có xu hướng tập trung nhiều hơnnhất về kim ngạch xuất khẩu. Xuất khẩu vào các hoạt động kinh tế trong nước nhưcủa Thái Lan suy giảm với mức độ thấp tiêu dùng và đầu tư tư nhân, trong khi đó,74 Trương Quang Hoànvới chính sách thúc đẩy hội nhập quốc tế, niên qua (theo mức độ phát triển kinh tế củakinh tế Việt Nam ngày càng phụ thuộc vào thị trường đối tác). Tỷ trọng xuất khẩu sanghoạt động thương mại và đầu tư quốc tế. các nền kinh tế phát triển giảm mạn ...