Tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học môn giáo dục công dân ở trường trung học phổ thông

Giáo dục hướng nghiệp (GDHN) ở trường trung học phổ thông là một vấn đề có ý nghĩa lí luận và thực tiễn quan trọng đối với hoạt động định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Việc tích hợp GDHN vào một số môn học trong đó có Giáo dục công dân là một việc làm hết sức cần thiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học môn giáo dục công dân ở trường trung học phổ thôngJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2017-0043Educational Sci., 2017, Vol. 62, Iss. 4, pp. 191-198This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn TÍCH HỢP GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Phạm Việt Thắng, Hoàng Thị Thinh Khoa Lí luận Chính trị - Giáo dục Công dân, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Giáo dục hướng nghiệp (GDHN) ở trường trung học phổ thông là một vấn đề có ý nghĩa lí luận và thực tiễn quan trọng đối với hoạt động định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Việc tích hợp GDHN vào một số môn học trong đó có Giáo dục công dân là một việc làm hết sức cần thiết. Đây là môn học có nhiều nội dung, nhiều địa chỉ để tích hợp GDHN. Tích hợp GDHN trong dạy học môn GDCD là sự kết hợp một cách tự giác và có hệ thống kiến thức GDCD và kiến thức GDHN một cách hợp lí theo các mức độ và đảm bảo các nguyên tắc để sự tích hợp mang tính khoa học và hiệu quả. Từ khóa: Tích hợp, Giáo dục hướng nghiệp, Giáo dục hướng nghiệp ở trường trung học phổ thông, Giáo dục công dân.1. Mở đầu Trên thế giới, giáo dục hướng nghiệp (GDHN) cho học sinh phổ thông luôn là một vấn đềđược quan tâm nghiên cứu. Những công trình nghiên cứu không chỉ đề cập đến hoạt động GDHNvới vị trí như một hoạt động giáo dục độc lập mà còn đề cập đến vấn đề tích hợp nội dung GDHNtrong các môn học nhằm tăng cường giáo dục và định hướng nghề nghiệp cho học sinh (HS). Tùytheo cách tiếp cận và quan niệm mà nội dung GDHN ở các nước được đưa vào trong chương trìnhgiáo dục ở nhà trường với các mức độ khác nhau như: GDHN là một môn riêng biệt; GDHN đượctích hợp trong một số môn học chính; GDHN được tích hợp vào nhiều hoặc tất cả các môn họctrong chương trình. Ở Việt Nam, việc GDHN được tổ chức khá đang dạng. Theo Quyết định số16/2006/QĐ-BGDĐT về việc ban hành chương trình giáo dục phổ thông, ngoài 13 môn văn hóa,GDHN là một hoạt động giáo dục bắt buộc trong chương trình. Bên cạnh đó, các trường phổ thôngtùy theo điều kiện và nhu cầu người học phối hợp với các cơ sở có đào tạo trung cấp chuyên nghiệptrên địa bàn để thực hiện hoạt động GDHN trong chương trình giáo dục phổ thông (theo hướngdẫn số 3119/BGDĐT-GDCN về việc hướng dẫn phối hợp để thực hiện giáo dục hướng nghiệp, đàotạo kĩ năng nghề nghiệp cho HS phổ thông). Đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề GDHN và GDHN trong nhà trường. Ở nướcngoài, có thể kể tên một số công trình như: Education and Vocation Guidance and Counseling củaRamesh Chatuverdi [1]; Career Guidance and Counseling in Primary and Secondary EducationalSettings của Norman C. Gysbers [2]; Mark D. Stauffer với Career counseling, Printed in the UnitedStates of America (International Standard Book) [3]. . . Ở Việt Nam, có thể kể một số công trìnhNgày nhận bài: 15/2/2017. Ngày nhận đăng: 25/4/2017.Liên hệ: Phạm Việt Thắng, e-mail: vietthang271077@yahoo.com 191 Phạm Việt Thắng, Hoàng Thị Thinhnghiên cứu tiêu biểu như: Định hướng nghề cho học sinh trung học phổ thông trong giai đoạn hiệnnay [4] và Thực trạng nhận thức của giáo viên và HS về GDHN ở trường trung học phổ thông [5]của tác giả Trương Thị Hoa; Tích hợp giáo dục hướng nghiệp trong dạy học môn Công nghệ ởtrường trung học phổ thông của tác giả Trịnh Văn Cường [6]. Trong các công trình này, các tác giảđã phân tích những vấn đề cơ bản về GDHN, thực trạng của GDHN ở trường THPT hiện nay, khảnăng tích hợp và phương pháp tích hợp GDHN trong một số môn học. Các tác giả Phạm Tất Dong,Vũ Văn Tảo, Nguyễn Như Ất, Lưu Đình Mạc, Phạm Huy Thụ lại đi sâu nghiên cứu “Thực trạngvà giải pháp phát triển và nâng cao hiệu quả hướng nghiệp trong nhà trường phổ thông” [7]... Trong nhà trường THPT, Giáo dục công dân (GDCD) là môn học có thể tích hợp nhiều nộidung GDHN xuyên suốt từ lớp 10 đến lớp 12 nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều bất cập, trong đó cónguyên nhân từ phía giáo viên do còn hạn chế về kiến thức GDHN, thiếu những thông tin cập nhậtvề xu hướng lựa chọn nghề nghiệp... Ngoài ra, ở nhiều nhà trường cơ sở vật chất để dạy học theophương pháp tích cực – hiện đại còn hạn chế. Bởi vậy, hiệu quả của tích hợp nội dung GDHN trongmôn GDCD còn rất khiêm tốn. Chính vì vậy, việc nghiên cứu Tích hợp giáo dục hướng nghiệptrong môn GDCD ở trường THPT là một vấn đề có ý nghĩa lí luận và thực tiễn đối với hoạt độngđịnh hướng nghề nghiệp cho học sinh hiện nay.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Giáo dục hướng nghiệp trong trường Trung học phổ thông2.1.1. Quan niệm về Giáo dục hướng nghiệp GDHN là một bộ phận của giáo dục toàn diện gi ...