Tích tụ, tập trung ruộng đất ở Việt Nam và đề xuất hướng phát triển

Bài viết giới thiệu một số hình thức tích tụ và tập trung ruộng đất hiện nay trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp đẩy mạnh để phát triển bền vững trong tương lai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tích tụ, tập trung ruộng đất ở Việt Nam và đề xuất hướng phát triểnTạp chí Kinh tế - Kỹ thuật TÍCH TỤ, TẬP TRUNG RUỘNG ĐẤT Ở VIỆT NAM VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG PHÁT TRIỂN Kiều Đỗ Minh Luân1 *TÓM TẮT Tổ chức lại sản xuất của nông dân cá thể với mảnh, thửa ruộng phân tán, nhỏ lẻ trên cơ sở liênkết chặt chẽ với doanh nghiệp công nghệ cao để tái cấu trúc nền nông nghiệp theo hướng hữu cơ,hiện đại và bền vững đang là một vấn đề cơ bản trong phát triển của Việt Nam hiện nay dưới tác độngtrực tiếp, mạnh mẽ của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và biến đổi khí hậu. Chỉ trên cơ sở tíchtụ và tập trung đất nông nghiệp trên nền tảng một tư duy thị trường đúng đắn và thực thi chính sáchhạn điền linh hoạt cùng với sự ưu đãi đủ mức độ hấp dẫn của Nhà nước về thuế, tín dụng thì mới tạođược những đột phá mới trong liên kết giữa doanh nghiệp và các hộ nông dân, hợp tác xã để pháttriển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch. Bài viết giới thiệu một số hình thức tích tụ vàtập trung ruộng đất hiện nay trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp đẩy mạnh để phát triển bềnvững trong tương lai. Từ khóa: Tích tụ, tập trung, ruộng đất, doanh nghiệp, nông dân. ANALYZING AND FOCUSING THE LAND OF THE LAND IN VIETNAM AND PROPOSAL OF DEVELOPMENT ORIENTATIONSABSTRACT Reorganize production of individual farmers with scattered and small plots based on close linkswith high-tech enterprises to restructure agriculture towards organic, modern and sustainable Thisis a fundamental issue in Vietnam’s current development under the direct and strong impact of themarket economy, international integration and climate change. Only on the basis of accumulatingand concentrating agricultural land on the basis of a proper market mindset and implementingflexible policy of land filling with the preferential level of attractiveness of the State on tax and credit,new breakthroughs in linkages between businesses and farmers and cooperatives have been createdto develop high-tech agriculture and clean agriculture. The article introduces some current formsof land accumulation and concentration on the basis of which offer solutions to promote sustainabledevelopment in the future. Keywords: Accumulation, concentration, land, enterprises, farmers.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện cả nước có gần 14 triệu hộ nông dân với khoảng 78 triệu mảnh ruộng. Tình trạng nông dân“bỏ ruộng” đã trở thành hiện tượng lan rộng ở nhiều tỉnh, nhất là ở các tỉnh khu vực Đồng bằng sôngHồng, Đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh Bắc Trung Bộ. Tập trung đất đai luôn được coi là mộtcông cụ hoặc điểm xuất phát cho phát triển nông thôn. Sản xuất hàng hoá quy mô lớn, tập trung, cần* Th.S.GV. Trường Đại học An Giang. Email: kdmluan@gmail.com 86 Tác động của các yếu tố Văn hóa...đầu tư khoa học công nghệ trong khi sản xuất thuê, mua, mượn thừa kế, cho tặng đất đai đểriêng lẻ của hộ cá nhân không đáp ứng được yêu phát triển kinh tế trang trại có quy mô từ nhỏ đếncầu này nên tất yếu có nhu cầu hợp tác sản xuất lớn; (ii) Tích tụ ruộng đất thông qua dồn điền,kinh doanh dưới các hình thức thích hợp. Đó là đổi thửa để phát triển kinh tế nông hộ nhằmhợp tác sản xuất kinh doanh từ khâu sản xuất nâng cao hiệu quả kinh tế; (iii) Tích tụ ruộng đấtđến tiêu thụ sản phẩm, góp vốn với các doanh thông qua việc các hộ nông dân tự nguyện gópnghiệp nông nghiệp. Vì vậy, để phát triển bền đất, vốn mua máy lập tổ hợp tác sản xuất chếvững và hội nhập kinh tế quốc tế, cần đẩy mạnh biến và tiêu thụ sản phẩm; (iv) tích tụ ruộng đấttích tụ, tập trung ruộng đất nhằm tạo điều kiện, thông qua hợp đồng liên kết với doanh nghiệpkhuyến khích các thành phần kinh tế tổ chức sản hình thành nên chuỗi giá trị hàng nông sản.xuất hàng hóa, hình thành các vùng chuyên canh 2.1. Tích tụ, tập trung ruộng đất để phátlớn tập trung, ứng dụng công nghệ cao giúp nâng triển kinh tế hộ gia đìnhcao giá trị nông sản Việt Nam hướng đến sự phát Kết quả giao đất nông nghiệp cho hộ nôngtriển bền vững trong tương lai. dân được thực hiện vào những năm đầu thập2. MỘT SỐ HÌNH THỨC TÍCH TỤ, TẬP niên 90 của thế kỷ XX thể hiện nặng tính bìnhTRUNG RUỘNG ĐẤT TRONG NÔNG quân chủ nghĩa. Mặt tích cực của cách làm nàyTHÔN HIỆN NAY là tạo được sự công bằng nhưng cũng kéo theo Tích tụ ruộng đất là một dạng tích tụ tư bản hệ lụy là đất đai được giao của hộ rất manh mún,dưới hình thức hiện vật trong nông nghiệp, biểu ảnh hưởng tiêu cực tới sản xuất.hiện về quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ Để khuyến khích nông dân tập trung đất nôngphát triển của lực lượng sản xuất trong quá trình nghiệp phục vụ sản xuất quy mô lớn, Chính phủcông nghiệp hóa nông nghiệp theo hướng sản đã ban hành chỉ thị số 10/1998/ CT - TTg ngàyxuất hàng hóa và chuyên môn hóa. Do đặc điểm 20 tháng 2 năm 1998 và Chỉ thị số 18/1999 /CT-của sản xuất nông nghiệp với đối tượng là các TTg ngày 01 tháng 7 năm 1999, khuyến khíchcây trồng, vật nuôi mang tính sinh học, nên tích nông dân, Chính quyền địa phương các cấp xâytụ ruộng đất trong nông nghiệp cũng phải phù dựng phương án chuyển đổi ruộng đất từ thửahợp và thúc đẩy phát huy lợi thế so sánh theo nhỏ manh mún dồn thành những t ...