Tiến trình lịch sử của văn hóa Việt Nam

Thời kỳ tiền sử: cách đây 50 vạn năm đến 3000 năm TCN các nền văn hóa tiêu tiểu như văn hóa Hòa Bình, văn hóa Bắc Sơn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiến trình lịch sử của văn hóa Việt Nam III. TIẾN TRÌN H LỊCH S Ử CỦA VĂN HÓA VIỆT N AM1.Lớpvănhóabản địa:(Vănhóatiềnsử+văn hóaVănLangÂuLạc)2. Lớp văn hóa giao lưu với Trung Hoa và khu vực: (Văn hóa thời kỳ Bắc thuộc + Văn hóa ĐạiViệt)3.LớpvănhóagiaolưuvớivănhóaphươngTây: (VănhóathờikỳPhápthuộc+Vănhóahiện đại) 1.LỚPVĂNHÓABẢNĐỊA(VĂNHÓATIỀN SỬ+VĂNHÓAVĂNLANGÂULẠC):1.1.THỜIKỲTIỀNSỬ: Thờigian:cáchđây50vạnnămđến3000nămTCN. Cácnềnvănhóatiêubiểu:VHHòaBình,VHBắc Sơn. Thànhtựu: Bướcđầuhìnhthànhnghềnôngnghiệplúanước.• Tổchứcxãhội:tiếntừbầyngườithànhbộlạc(biếtlàm• nhà,thuầndưỡnggiasúc…) Kỹthuậtmàiđávàchếtácgốmpháttriển• 1.2.THỜIKỲVĂNHÓAVĂNLANGÂULẠC: (từthiênniênkỷ3TCNđếnnăm179TCN)a.VănhóaĐôngSơn: Lịchsửxãhội:xâydựnghìnhtháinhànướcđầutiênnhà nướcVănLang. Nôngnghiệp:nghềnôngnghiệplúanướcpháttriển,kéo theosựpháttriểnvềnôngcụvàchếbiếnnôngsản. Chếtáccôngcụ:kỹthuậtđúcđồngthauđạttớitrìnhđộ điêuluyện. Nghilễvàtínngưỡng:thờmặttrời,thờThầnnông,tín ngưỡngphồnthực…=>VHĐôngSơnlàđỉnhcaocủavănhóaVN,lànềnvăn hóatiêubiểuxáclậpbảnsắcvănhóadântộc. b.VănhóaSaHuỳnh: Khônggian:nằm ởmiềnTrung(từ ĐèoNgang đến BìnhThuận).Đặctrưngvănhóa: *Hìnhthứcmaitángbằngmộchum. *Kỹthuậtchếtạođồsắtđạtđếntrìnhđộcao. *CưdânSaHuỳnhcóócthẩmmỹphongphú( đồtrangsứcđadạng,cónétthẩmmỹcao). *Giai đoạncuối: nghềbuôn bánbằng đường biểnkhápháttriển. c.VănhóaĐồngNai:Thờigian:từthếkỷIIđếnthếkỷITCN Không gian : nằm ở miền châu thổ sông Cửu Long,tậptrungởvùngĐôngNambộ.Đặctrưngvănhóa: *Kỹthuậtchếtác đồ đákháphổbiến,với chếphẩmđặcthùlàđànđá. * Ngành nghề phổ biến : trồng lúa cạn, làmnươngrẫy,sănbắn… 2.LỚPVĂNHÓAGIAOLƯUVỚITRUNGHOA VÀKHUVỰC:2.1.VănhóaViệtNamthờikỳBắcthuộc:2.1.1.Bốicảnhlịchsửvănhóa:*Bốicảnhlịchsử:Năm179TCN:TriệuĐàđánhbạiAnDươngVương, chiếmnhànướcÂuLạcNăm111TCN:nhàHánchiếmnướcNamViệt,đặt áchđôhộsuốt10thếkỷ.*Bốicảnhvănhóa: TiếpxúccưỡngbứcvàgiaothoavớivănhóaHán. TiếpxúcgiaolưutựnhiênvớivănhóaẤn. 2.1.2.Cácvùngvănhóa:a.VănhóaởchâuthổBắcbộ:ChínhsáchHánhóavàgiaolưuvănhóacưỡng bức ( thể chế chính trị, phong tục tập quán, truyềnbácáchọcthuyết…) Đối kháng văn hóa Hán để bảo tồn bảo tồn bảnsắcvănhóadântộc(bảotồntiếngViệt, ý thứctrọngnữ,tínngưỡngthờtổtiên…) Tiếp biến văn hóa Hán để làm giàu cho văn hóacổtruyền(ngônngữ,tôngiáo,kỹthuậtlàm giấy,làmgốm…) b.VănhóaChămpa:VươngquốcChămpa:tồntạitừthếkỷ6đến1697.KếthừadisảnvănhóaSaHuỳnhvàchịuảnhhưởngsâu đậmcủavănhóaẤnĐộ: *Tổchứcnhànước:vua đượcxemlàhậuthâncủa thần trên mặt đất, được đồng nhất hóa với thần Siva. * Tín ngưỡng : thờ cúng tổ tiên, thờ quốc mẫu Po IưNagar,tụcthờlinga… *Tôngiáochínhthống:đạoBàlamôn * Tiếp nhận ảnh hưởng của văn hóa Ấn độ về chữ viết,lịch,kiếntrúc,điêukhắc,âmnhạc,vũđiệu… c.VănhóaÓcEo: Vương quốc Phù Nam : tồn tại khoảng từ đầu thế kỷ I đếnnăm627.Đặcđiểmvănhóa: * Nghề buôn bán phát triển (thương cảng Óc Eo), biếtsửdụngtiềnvàng,đồng,thiếcđểtraođổi. *Tínngưỡngđathần:cảBàlamôngiáolẫnPhậtgiáo * Kiến trúc nhà cửa, đô thị phong phú, quy hoạch hợplý. *Nghềthủcôngpháttriển,đadạngvàtinhxảo:chế tác trang sức bằng vàng, gia công kim loại màu (thiếc)… 2.2. VĂN HÓA VIỆT NAM THỜI KỲ TỰ CHỦ (938->1858)2.2.1.BỐI CẢNH LỊCH SỬ VĂN HÓA : a.Bối cảnh lịch sử :* Biến đổi tự thân trong nội bộ quốc gia : - Các vương triều thay thế nhau xây dựng một quốc gia tự chủ. - Đất nước mở rộng về phía nam.*Biến đổi ngoại cảnh : liên tục chống ngoại xâm b.Bối cảnh văn hóa : Văn hóa dân tộc khôi phục và thăng hoa nhanh chóng với ba lần phục hưng : • Lần thứ nhất : thời Lý Trần • Lần thứ hai : thời Hậu Lê • Lần thứ ba : thời các nhà Nguyễn 2.2.2.ĐẶCTRƯNGVĂNHÓA:a.VănhóaĐạiViệtthờiLýTrần(9381400): H ...