Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước theo Hiến pháp năm 2013

Bài viết đưa ra một số đánh giá và đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước theo Hiến pháp năm 2013 trên các phương diện cơ bản: thể chế hóa cơ chế nhân dân kiểm soát quyền lực nhà nước; tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước bên trong tổ chức quyền lực nhà nước; xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước độc lập do luật định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước theo Hiến pháp năm 2013 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT TIẾP TỤC XÂY DỰNG VÀ HOÀN THIỆN CƠ CHẾ KIỂM SOÁT QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC THEO HIẾN PHÁP NĂM 2013 Trần Ngọc Đường* * GS, TS, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: kiểm soát quyền lực nhà Bài viết đưa ra một số đánh giá và đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ nước, Hiến pháp năm 2013. chế kiểm soát quyền lực nhà nước theo Hiến pháp năm 2013 trên các phương diện cơ bản: thể chế hóa cơ chế nhân dân kiểm soát quyền Lịch sử bài viết: lực nhà nước; tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền Nhận bài: 01/08/2017 lực nhà nước bên trong tổ chức quyền lực nhà nước; xây dựng cơ chế Biên tập: 21/08/2017 kiểm soát quyền lực nhà nước độc lập do luật định. Duyệt bài: 26/08/2017 Article Infomation: Abstract: Keywords: state power control, The article provies assessments of and also recommendations for Constitution of 2013 improvements of the mechanism for the state power control under the Constitution of 2013 on the substantial aspects: institutionalization Article History: of the people's control mechanism over state power; continuation Received: 01 Aug. 2017 of development and improvements of the control mechanism of the Edited: 21 Aug. 2017 state power inside the state entities; establishment of an independent Appproved: 26 Aug. 2017 control mechanism for state power under legal provisions. Đ ể kiểm soát quyền lực nhà nước với tiến hành kiểm soát quyền lực nhà nước. tư cách là một nguyên tắc hiến định Hay còn gọi là cơ chế kiểm soát quyền lực về tổ chức và hoạt động của quyền nhà nước do những chủ thể bên ngoài Nhà lực nhà nước trong nhà nước pháp quyền nước tiến hành. Để hình thành và xây dựng XHCN, Hiến pháp năm 2013 đã đặt nền cơ chế này, luật phải thể chế các điều quy móng cho việc xây dựng và hoàn thiện ba cơ định sau đây của Hiến pháp: chế kiểm soát quyền lực nhà nước sau đây: - Điều 6: “Nhân dân thực hiện quyền Một là, cơ chế Nhân dân kiểm soát lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp”. quyền lực nhà nước. Đây là cơ chế do những cá nhân và tổ chức không phải là Nhà nước - Điều 9: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Số 18(346) T9/2017 3 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT thực hiện… giám sát phản biện xã hội, tham 1. Về thể chế hóa cơ chế Nhân dân kiểm gia xây dựng Đảng, Nhà nước” soát quyền lực nhà nước - Điều 10: “Công đoàn Việt Nam… Để hình thành cơ chế này, Luật Mặt tham gia kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN) năm động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, 2015 đã thể chế hóa Điều 6 Hiến pháp về doanh nghiệp về những vấn đề liên quan đến giám sát và phản biện xã hội thành hai quyền, nghĩa vụ của người lao động….”. chương, Chương V: Hoạt động giám sát và Chương VI: Hoạt động phản biện. Luật - Các quyền dân chủ trực tiếp quy MTTQVN năm 2015 đã có các quy định định ở Chương II: quyền con người, quyền về mục đích, đối tượng, nội dung, phạm vi, và nghĩa vụ cơ bản của công dân như quyền hình thức giám sát; quyền và trách nhiệm bầu cử và bãi nhiệm; quyền tham gia quản của cơ quan, tổ chức, cá nhân được giám sát; lý nhà nước, quyền tự do ngôn luận, tự do quyền và trách nhiệm của Ủy ban MTTQVN báo chí… trong việc bãi nhiệm đối với đại biểu Quốc Hai là, cơ chế kiểm soát quyền lực hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND); nhà nước giữa các quyền lập pháp, hành lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối pháp và tư pháp. Đây là cơ chế kiểm soát với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND quyền lực nhà nước bên trong nội bộ Nhà bầu hoặc phê chuẩn. Đối với phản biện xã nước do những chủ thể là Nhà nước kiểm hội, Luật MTTQVN năm 2015 cũng đã chỉ soát lẫn nhau. Để hình thành và xây dựng ra đối tượng, nội dung, phạm vi phản biện xã cơ chế này đòi hỏi luật phải thể chế nguyên hội, các hình thức phản biện và quyền, trách tắc “quyền lực nhà nước là thống nhất có nhiệm của MTTQVN trong hoạt động phản sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các biện xã hội cũng như quyền và trách nhiệm cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các của cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo dự quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp” (khoản thảo văn bản được phản biện. 3 Điều 2 Hiến pháp năm 2013). Theo bộ tiêu chí đánh giá về sự phù Ba là, kiểm soát quyền lực nhà nước hợp Hiến pháp thì Luật MTTQVN đã quy do luật định. Cơ chế này đòi hỏi luật phải định khá rõ ràng minh bạch, thẩm quyền, thể chế khoản 2 Điều 119 Hiến pháp năm quy trình thủ tục của Mặt trậtn các cấp trong 2013 “Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, giám sát và phản biện xã hội. Tuy nhiên, Luật Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án nhân dân, MTTQVN mới chỉ ...