Tiểu luận: Sở hữa trí tuệ và Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO

Sở hữu trí tuệ"(intellectual property) là thuật ngữ có tính pháp lý có nội dung đề cập tới việc xác lập và bảo vệ quyền của tổ chức hoặc cá nhân đối với tài sản trí tuệ của mình. Tài sản trí tuệ là những sản phẩm sáng tạo bởi bộ óc con người, bao gồm: phát minh sáng chế trong lĩnh vực chế tạo, nhãn hiệu thương mại, bản quyền tác giả, bí mật thương mại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: Sở hữa trí tuệ và Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO Tiểu luậnSở hữa trí tuệ và Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTOĐặt vấn đề: Sở hữu trí tuệ(intellectual property) là thuật ngữ có tính pháp lý có nội dungđề cập tới việc xác lập và bảo vệ quyền của tổ chức hoặc cá nhân đối với tài sản trí tuệcủa mình. Tài sản trí tuệ là những sản phẩm sáng tạo bởi bộ óc con người, bao gồm:phát minh sáng chế trong lĩnh vực chế tạo, nhãn hiệu thương mại, bản quyền tác giả, bímật thương mại. Cũng giống như tài sản khác, tài sản trí tuệ luôn có nguy cơ bị xâm hại bởi một chủthể khác. Vì vậy, cần có các khung pháp lý để xác lập và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. TRIPs (Trade-related aspects of intellectual property rights) là Hiệp định về các khíacạnh liên quan đến thương mại của quyền SHTT của Tổ Chức Thương Mại Thế GiớiWTO, được hình thành từ kết quả của vòng đàm phán Uruguay 1986-1994. Cần chú ý rằng đã có tổ chức chuyên trách về quyền sở hữu trí tuệ là Tổ chức Sở hữuTrí tuệ Thế giới (WIPO). Như vậy, quyền sở hữu trí tuệ là một khái niệm rộng hơn, cònHiệp định TRIPs chỉ điều chỉnh các quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến lĩnh vực thươngmại. Và đây là đối tượng nghiên cứu của chúng tôi trong bài thuyết trình này. I. Khái quát chung về TRIPs 1. Khái niệm TRIPs hay Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền SHTTcủa WTO (được kí năm 1994 và có hiệu lực tháng 1/1995) là hệ thống quy định điềuchỉnh những vấn đề liên quan đến thương mại của quyền SHTT, trên cơ sở nêu ra cácnguyên tắc và ấn định mức độ bảo hộ tối thiểu mà mỗi quốc gia phải đảm bảo cho quyềnSHTT của các quốc gia thành viên khác. 2. Hoàn cảnh ra đời của TRIPsHệ thống pháp luật về quyền Sở hữu trí tuệ (SHTT) được hình thành từ cuối thế kỉ 19 vớisự ra đời của 2 điều ước nên tảng là Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp (1883)và Công ước Bern về bảo hộ tác phẩm văn học nghệ thuật (1886). Sau đó là một loạtCông ước quốc tế và các vấn đề khác liên quan đến SHTT được kí kết. Tuy nhiên, việcthực thi các Công ước này còn nhiều hạn chế do tính cưỡng chế yếu và sự xác lập quyềncũng như bảo vệ nó chưa được rõ ràng chặt chẽ. Chính những hạn chế này đã ảnh hưởngkhông nhỏ đến hiệu quả thực thi quyền SHTT và là một yếu tố tiền đề dẫn tới sự hìnhthành Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền SHTT (TRIPs)trong khuôn khổ WTO.Từ những năm 1980, quyền SHTT bắt đầu trở thành mỗi quan tâm thường xuyên và cóảnh hưởng trực tiếp tới các thể chế thương mại quốc tế. Hệ thống bảo hộ quyền SHTTcủa các quốc gia khác nhau đã được đánh giá lại và đòi hỏi tuân thủ các tiêu chuẩn thốngnhất có tính chất quóc tế. Sự đóng góp ngày càng tăng của tài sản trí tuệ vào tăng trưởngkinh tế và tạo ra tri thức một cách nhanh chóng, bao gồm sự xuất hiện của những côngnghệ mới, đã dẫn đến sự thay đổi chính sách về quyền SHTT và sự lựa chọn cách thứcquản lý mới đối với tài sản trí tuệ. Bên cạnh đó, khuynh hướng sử dụng trái phép các tàisản trí tuệ đã và đang diễn ra ngày một phổ biến và trầm trọng với vấn nạn hàng giả, hàngnhái bùng nổ trên toàn cầu. Do đó, một số nước phát triển đã bắt đầu sử dụng những biệnpháp thương mại nhắm kiềm chế nạn đánh cắp tài sản trí tuệ ở nước ngoài. Tuy nhiên,trong thực tiễn hoạt động thương mại quốc tế, mức độ bảo hộ quyền SHTT ở các quốcgia là khác nhau, nên thường dẫn tới tình trạng các tranh chấp thương mại không đượcgiải quyết theo tiêu chí thống nhất.Trong bối cảnh đó, việc tạo lập một hệ thống bảo hộ quyền SHTT có tính bắt buộc trênphạm vi quốc tế nhằm ngăn chặn việc sử dụng trái phép tài sản trí tuệ và khuyến khích,thúc đẩy hoạt động sáng tạo đang ngày càng trở nên bức thiết. Phần lớn các quốc gia dềunhất trí rằng cần nghiên cứu, thảo luận nhằm hình thành một điều ước mới điều tiết cácvấn đề về quyền SHTT. Hiệp định TRIPs của WTO đã ra đời nhằm giải quyết một cáchtoàn diện vấn đề bảo hô quyền SHTT.3. Mục tiêu chính của TRIPSCác mục tiêu của TRIPS bao gồm việc giảm thiểu sự bóp méo và gây cản trở đối vớithương mại quốc tế, xúc tiến quyền sở hữu trí tuệ hiệu quả và đầy đủ, và bảo đảm rằngcác biện pháp và thủ tục thực thi quyền sở hữu trí tuệ không trở thành rào cản đối vớithương mại hợp pháp. Hiệp định ra đời với kì vọng sẽ góp phần thúc đẩy việc cải tiến,chuyển giao và phổ biến công nghệ, mang lại lợi ích cho cả người sang tạo và người sửdụng công nghệ cũng như lợi ích kinh tế-xã hội cũng như đảm bảo sự cân bằng giữaquyền lợi và nghĩa vụ. Những mục tiêu này có thể tìm thấy ở Điều 7 và cụ thể hóa ở bamục tiêu chính: Tiêu chuẩn (standards), thực thi (enforcement) và giải quyết tranh chấp(dispute settlement) a) Tiêu chuẩn Hiệp định đặt ra các tiêu chuẩn bằng cách yêu cầu việc tuân thủ các nghĩa vụ thực chất được nêu trong các công ước chính của WIPO, Công ước Paris, Công ước Berne cũng như bổ sung thêm các nghĩa vụ khác về các vấn đề mà các công ước từ trước chưa ...