Tìm hiểu các kỹ thuật nhân giống cây trồng - Gieo hạt - Chiết cành - Giâm cành - Ghép cành (Tập 1): Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách trình bày cách nhân giống từ rễ, thân, lá… Cuốn sách giúp bà con nông dân có thêm tài liệu về các kỹ thuật nhân giống cây trồng, mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu các kỹ thuật nhân giống cây trồng - Gieo hạt - Chiết cành - Giâm cành - Ghép cành (Tập 1): Phần 2 Ch−¬ng II NH¢N GIèNG Tõ H¹T GIèNG Nh©n gièng c©y b»ng h¹t th−êng gÆp ë nhiÒugièng c©y trång, nhÊt lμ ®èi víi nghÒ trång rõng. H¹t lμ kÕt qu¶ cña sù thô tinh gi÷a giao tö®ùc vμ giao tö c¸i. H¹t thÓ hiÖn mét pha nghØ, nãbao gåm ph«i, l¸ mÇm s¶n sinh c©y míi cã tÝnhchÊt ®Æc tr−ng cña loμi.H¹t ®ç quyªn Rhododendron 24 H¹t c¬m ch¸y Sambucusnigra 10 C¸c h¹tth−êng ®−îc®ãng gãi trongc¸c tói nhá.Mét sè lo¹i h¹tbÐ ®−îc baobäc trong c¸c H¹t méc lanchÊt cã thÓ tù Magnolia M. grandiflora 2ph©n t¸ch ®−îc khi gÆp Èm, dÔ gieo trång. H¹tnhá nμy cã thÓ cè ®Þnh trªn mét d¶i giÊy dμi víi 43qu·ng c¸ch thÝch hîp, khi cÇn chØ vïi s©u 1cmtrong ®Êt.1. THU L¦îM Vμ B¶O QU¶N H¹T Mét c©y ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh giao phèigi÷a 2 c©y kh¸c nhau, gäi ®ã lμ c©y lai. Ta dïng küthuËt lai F1 thùc hiÖn tõ hai dßng thuÇn haygièng æn ®Þnh cña loμi nμo ®ã, lai víi nhau chogièng lai F1. §Æc ®iÓm cña c¸c gièng lai nμyth−êng cã søc sèng m¹nh h¬n c©y mÑ vμ cã ®ÆctÝnh mong muèn (chiÒu cao, h×nh d¹ng, mμu s¾c). NÕu ta lai c¸c gièng F1 víi nhau, c¸c gièng laithu ®−îc ë F2 kh«ng gièng víi gièng c©y ë F1, nãthÓ hiÖn nhiÒu ®Æc tÝnh cña gièng mÑ nguyªnchñng. ë F2 kh«ng cã ®Çy ®ñ c¸c ®Æc tÝnh mongmuèn cña F1. Do ®ã hμng n¨m cÇn tuyÓn chän c¸ch¹t cña gièng F1. 1.1. Thu l−îm h¹t Trõ mét sè h¹t ph¶i thu vμ gieo lóc cßn xanhnh− lμ c©y giät s÷a (Galanthus nivalis) vμ c©ych©n ngçng (Anenome coronaria), cßn phÇn lín c¸ch¹t cña c©y th©n cá ®−îc thu l−îm, t¸ch vμ sÊykh« råi b¶o qu¶n. Thu l−îm h¹t lóc ®· chÝn tr−íckhi chóng ®−îc ph¸t t¸n. NhiÒu h¹t ®−îc n»mtrong qu¶ bÕ hay khi chÝn h¹t vÉn n»m kÝn trongqu¶ tr−íc khi ph¸t t¸n. VÊn ®Ò chØ cßn lμ ph©nt¸ch h¹t vμ ®em ph¬i d−íi ¸nh n¾ng mÆt trêi,trong kh«ng khÝ kh« hay n¬i lμm kh«.44 §èi víi c©y h»ng n¨m, c¸c c©y sinh ra tõ h¹tcã thÓ x¶y ra sù giao phÊn tù nhiªn t¹o nªn c¸c c¬thÓ lai hay c©y kh¸c th−êng.(1). R¶i ®Òu c¸c (2). §Æt c¸c chïm (3). Treo bao giÊy qu¶ nang lªn tê hoa: treo ®Çu ®ùng h¹t ë n¬i giÊy ë ®¸y hép, xuèng phÝa d−íi tho¸ng. Tõng thêi ph¬i kh« ngoµi tr−íc khi ®Æt gian, l¾c nhÑ bao ¸nh n¾ng cho chóng vµo bao ®Ó cho h¹t rông ®Õn lóc cã thÓ giÊy n©u x¸m ra t¸ch h¹t ®−îc 1.2. B¶o qu¶n h¹t NÕu h¹t b¶o qu¶n l©u ngμy, chÊt dù tr÷ sÏ bÞgi¶m sót, sù n¶y mÇm sÏ gi¶m. Ph¶i b¶o qu¶n h¹tkhi h¹t kh«, trong c¸c bao giÊy xªl«phan hay tói v¶i. Gi÷ h¹t gièng ë n¬i m¸t trong kho hay tñl¹nh. NÕu sî sinh ra ®é Èm bÊt lîi, ®ùng h¹t gièngtrong c¸c tói polyetylen. NÕu ®· kh«, ®a sè h¹t cãthÓ b¶o qu¶n trong 2-3 th¸ng v× h¹t vÉn gi÷ ®−îcchÊt dù tr÷ hydrat cacbon. §èi víi h¹t chøa dÇuvμ chÊt bÐo, thêi gian sèng ng¾n h¬n. 45 ViÖc b¶o qu¶n tèt h¬n c¶ lμ b¶o ®¶m cho h¹tcã mét ®é Èm nhÊt ®Þnh nh− khi h¹t ph¸t t¸n. Do®ã cÊt c¸c h¹t ®ã trong c¸c tói polyetylen vμ ®Ætc¸c bao ®ùng h¹t ®ã ë phÇn d−íi cña tñ l¹nh. Riªng ®èi víi h¹t c¸c lo¹i hoa kh«ng dïng c¸cbao polyetylen vμ c¸c lo¹i chÊt dÎo ®Ó ®ùng v×chóng gi÷ ®é Èm nhÊt ®Þnh. Thu l−îm c¸c h¹t bÐ cña c¸c lo¹i hoa khi hoakh« hoμn toμn vμ ®Æt trong bao giÊy hë ®Ó c¸c hoakh« kiÖt (4). Sau ®ã dïng tay lμm vì c¸c qu¶ nangkh«. Dïng r©y ®Ó ph©n t¸ch riªng c¸c h¹t (5). CÊtc¸c h¹t kh« ®ã trong c¸c bao v¶i hay bao giÊy. GhidÊu cÈn thËn, ®Ó n¬i kh«, m¸t (6). (4) (5) (6)2. GIEO H¹T TRONG CHËU Vμ TRONG KHAY Gióp cho h¹t n¶y mÇm h×nh thμnh c©y non,tr−íc khi gieo vμo ®Êt ng©m h¹t vμo n−íc 12-24 giê.46§Êt ph¶i cã ®é tho¸ng ®Çy ®ñ, gi÷ ®−îc ®é Èm, pH,®Êt trung tÝnh, ®Çy ®ñ ph«tphat. Ta gäi ®ã lμ méthçn hîp ®Ó gieo h¹t. §æ ®Çy ®Êt vμo chËu, ®¶m b¶o ®Êt kh«ng cãnhiÒu lç khÝ. C¸c gãc vμ khe ë chËu ph¶i ®−îclÊp ®Çy ®Êt trång nh−ng kh«ng nÐn qu¸ chÆt. Dïng mét chiÕc nÐn b»ng gç g¹t chç ®Êtthõa, ®Ó ®Êt b»ng thμnh trªn cña khay, chËu.Sau ®ã Ên vμ lμm ®Òu mÆt ®Êt trong chËu c¸chthμnh trªn cña chËu 1cm. Nh− vËy xem nh− ®Êtgieo trång ®· ®−îc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ. §èi víi c¸ch¹t bÐ, ®ùng trong c¸c bao giÊy di chuyÓn lÇnl−ît trªn bÒ mÆt ®Êt. Nªn trén vμo h¹t bÐ nμymét Ýt c¸t kh« mÞn ®Ó h¹t r¶i ®Òu. Khi l−îng h¹t®· hÕt 1/2 th× chuyÓn h−íng gieo ®Ó l−îng h¹t r¶i®Òu trªn mÆt ®Êt. Sau ®ã phñ lªn líp h¹t ®· gieo mét Ýt ®Êt -ph©n (b»ng mét chiÕc r©y cã lç 3mm) ®Ó h¹t ®−îcphñ kÝn hÕt b»ng líp ®Êt ®ång ®Òu. Kh«ng ®−îcphñ ®Êt qu¸ dμy. §¸nh dÊu vμ t−íi n−íc vμo c¸cchËu, khay (t−íi d−íi d¹ng giät nhá) lμm cho n−ícthÊm ®Òu vμo líp ®Êt gieo trång, kh«ng t−íi trùctiÕp 1 lÇn mμ t−íi nhiÒu l−ît. Sau cïng ®Ëy khaychËu b»ng tÊm kÝnh, phñ líp kÝnh b»ng tê giÊy,®Æt n¬i tèi vμ Êm, gi÷ ë nhiÖt ®é 21oC. 47(1). ...