Thông tin tài liệu:
Thế nào là thương hiệu biểu tượng; có gì khác biệt ở mô hình xây dựng thương hiệu văn hóa; xác định thị trường huyền thoại mục tiêu; soạn thảo mô tả văn hóa;... là những nội dung chính mà tài liệu Hành trình biến thương hiệu thành biểu tượng hướng đến trình bày.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu hành trình biến thương hiệu thành biểu tượng
... thành bi ểu t ượ ng 1
2 Hành trình bi ến th ươ ng hi ệu...
... thành bi ểu t ượ ng 3
D o u gl a s B . Ho lt
Những bài học xây dựng thương hiệu văn hóa
từ các biểu tượng huyền thoại
Nguyễn Trang, iên Huy dịch
NHÀ XUẤT BẢN LAO ĐỘNG - XÃ HỘI
4 Hành trình bi ến th ươ ng hi ệu...
... thành bi ểu t ượ ng 5
Làm thế nào để biến thương
hiệu thành biểu tượng?
Một khi được khai sinh, mỗi thương hiệu sẽ
bắt đầu hành trình của mình với kỳ vọng sẽ thành
công – mang lại lợi nhuận và có vị thế trên thị trường
– và ở mức cao hơn là trở thành một biểu tượng của
một thế hệ, một thời kì.
Lịch sử kinh doanh thế giới đã chứng kiến
những thương hiệu sinh ra, phát triển, tiếp tục phát
triển hoặc lụi tàn. Điều gì giải thích cho “tuổi thọ” hay
“sức khoẻ” của thương hiệu? Điều gì khiến thương
hiệu lúc mạnh, lúc suy? Có tồn tại hay không một
“thuật giả kim” giúp các thương hiệu trở thành một
biểu tượng văn hoá? Xây dựng thương hiệu theo tương
quan nhận thức hoặc theo cảm xúc hoặc theo phương
pháp lan truyền đang là ba mô hình xây dựng thương
hiệu phổ biến trên thế giới, thế nhưng theo Holt, ba
phương pháp này thường không phù hợp để biến các
thương hiệu trở thành biểu tượng văn hoá. Tác giả đã
6 Hành trình bi ến th ươ ng hi ệu...
dành nhiều năm nghiên cứu hàng trăm thương hiệu
(tại Mỹ), lọc ra gần 10 thương hiệu nổi bật nhất để
đề nghị một phương pháp mới. Ông đã dựa vào các
lý thuyết về văn hoá để xác định rõ đường nét chung
của các thương hiệu biểu tượng. Tiếp đó chọn những
trường hợp thương hiệu biểu tượng có thể giúp xây
dựng một mô hình chiến lược thương hiệu mới gọi
là Phả hệ luận thương hiệu hay còn gọi là “chiến lược
xây dựng thương hiệu văn hoá”. Ông chọn ra những
thương hiệu có cách kể chuyện hay chứ không phải
từ hiệu quả hoạt động của sản phẩm. Quy luật được
rút ra là các thương hiệu mang tính biểu tượng không
tập trung sức lực vào đề cao các căn tính của mình mà
dùng truyền thông kết hợp với sản phẩm của mình để
giải quyết một vấn đề căn tính của xã hội trong một
thời kì xác .
Sử dụng hệ quy chiếu là xã hội Mỹ những năm
1950-1990 và các thương hiệu đã trở thành biểu
tượng là Coca Cola, Mountain Dew, ESPN, Harley
Davidson và Budweiser, tác giả đã xây dựng nên hệ
thống cây phả hệ công phu để phân tích lý do thành
công của mỗi thương hiệu này ứng với một giai đoạn
quan trọng trong lịch sử nước Mỹ. Với Coca Cola, là
sự tự hào và đoàn kết dân tộc những năm 1950, sau
cuộc chiến tranh thế giới thứ II; Mountain Dew giải
quyết vấn đề căn tính cho một thế hệ lao động Mỹ
... thành bi ểu t ượ ng 7
mất lòng tin vào chính quyền khi toàn cầu hoá diễn ra
và các công ty dịch chuyển nhà máy sang các nước có
giá nhân công rẻ hơn; Harley Davidson lại dựa trên
yếu tố phá phách và phá cách của người dùng, biến
nó thành phong trào phản lại phản chiến và ca ngợi
cuộc sống không ràng buộc; Volkswagen lại phản đối
phong cách sống và thị hiếu áp đặt của văn hoá đại
chúng, họ tạo ra một thế giới trong đó khách hàng là
những người thông minh, biết cái gì là phong cách và
đẹp đẽ (1970); Budweiser tự đẩy mình lên vai trò là
hình mẫu cho mong muốn lấy lại sức mạnh quân sự
và kinh tế Mỹ cũng như sự trở lại của các đấng mày
râu trong vai trò người chủ gia đình (1970). ESPN lại
đưa ra một cách xem thể thao mới với các MC đậm
chất góc cạnh với những bình luận đầy ắp về cá nhân
các vận động viên và không né tránh những khiếm
khuyết của họ…
Mỗi thương hiệu này có một chiến lược riêng, có
khi thành công nhờ vào truyền thông chính thống, có
khi nhờ vào quảng cáo, có khi không cần tới quảng cáo,
có khi nhờ vào điện ảnh nhưng cũng có khi nhờ vào các
scandal chết người (Harley) hoặc nhờ vào chiến dịch
tranh cử của tổng thống (Reagan). Holt chỉ ra rằng
các thương hiệu biểu tượng phải biết thay đổi để phù
hợp mỗi khi có đứt gãy văn hoá trong xã hội hay những
tình huống lịch sử khẩn cấp, phải làm mới huyền thoại
8 Hành trình bi ến th ươ ng hi ệu...
nếu không huyền thoại sẽ chấm dứt. Chúng không bắt
chước văn hoá hiện có cũng không bám vào những xu
hướng đang nổi lên. Chúng là những đổi mới văn hoá,
lôi kéo khán giả, sử dụng các kỹ thuật đậm chất nghệ
thuật để thay đổi cách khán giả tư duy và hành động.
Thương hiệu biểu tượng giúp thay đổi văn hoá ở cấp
độ sâu, tác động đến cách thức mọi người hiểu chính
mình trong mối tương quan với lý tưởng quốc gia. Tác
giả cũng đưa ra phương án xử lý huyền thoại của các
thương hiệu này, được đúc rút thành bốn nguyên tắc
để các nhà thực hành có thể áp dụng.
Ông cho rằng việc xây dựng các thương hiệu
văn hoá sẽ đặc biệt phù hợp với các nhóm sản phẩm
mà mọi người có xu hướng đề cao như một phương
tiện biểu đạt như quần áo, đồ dùng trang trí nhà cửa,
sản phẩm chăm sóc sắc đẹp, hoạt động vui chơi giải
trí, xe cộ, thực phẩm và đồ uống. Ngoài ra còn có các
thực thể mà mọi người dựa vào để thể hiện căn tính
của mình, tổ chức phi chính phủ và các điểm đến
cũng là ứng cử viên hàng đầu cho các hoạt động xây
dựng thương hiệu văn hoá.
Cuốn sách mở ra gợi ý nghiên cứu về việc liệu
có những thương hiệu – sản phẩm nào trong lịch sử
Việt Nam thế kỷ XX được coi là thương hiệu văn hoá
theo cách hiểu này. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay,
khi văn hoá ngày càng trở nên quan trọng trong kinh
... thành bi ểu t ượ ng 9
doanh và kinh doanh quốc tế, trong khi các yếu tố văn
hoá lại gần như vắng bóng trong các giáo trình đào
tạo kinh doanh, cuốn sách cho thấy thiếu những hiểu
biết về văn hoá, một thương hiệu không thể trở nên
vĩ đại hoặc tiếp tục ở vị trí đỉnh cao. Một quyển sách
không thể chỉ đọc một lần với giới marketing nghiên
cứu và thực hành, các chuyên gia thương hiệu, các
nhà kinh doanh và những ai quan tâm tới chủ đề PR
Marketing.
Nguyễn Đình Thành
Giám đốc tư v ...