Tìm hiểu hiệu quả sử dụng đất mặt nước huyện Thanh Trì - thành phố Hà Nội

Một cuộc khảo sát được thực hiện trên địa bàn huyện Thanh Trì để kiểm tra hiệu quả của việc thay đổi từ trồng lúa kém hiệu quả sang trồng trọt nuôi cá trên các vùng đất ngập nước. Các phương pháp đánh giá nông thôn (RRA) và đánh giá nông thôn có sự tham gia (PRA) đã được áp dụng để hiểu được tình trạng hiện tại và xác định các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sử dụng đất. Phân tích được thực hiện để so sánh hiệu quả sử dụng đất trong điều kiện kinh tế-xã...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu hiệu quả sử dụng đất mặt nước huyện Thanh Trì - thành phố Hà Nội t×m hiÓu hiÖu qu¶ sö dông ®Êt mÆt n−íc HuyÖn Thanh tr× - thµnh phè Hµ néi A study on the efficacy of submerged land use in Thanh Tri district of Hanoi city Ph¹m Ngäc Dòng1 Summary A survey was undertaken in Thanh Tri district to examine the efficacy of changingfrom inefficient rice cropping into fish farming on submerged lands. The methods of RapidRural Appraisal (RRA) and Participatory Rural Appraisal (PRA) were applied tounderstand the current status and identify important factors that influence land use.Analyses were made to compare the efficacy of land use in socio-economic andenvironmental terms. It was shown that the farmer earned 0.81 times of the invested capitalafter a 3-month fingerling production cycle or 2.78 times after a 1-year growing fishproduction cycle. It was then concluded that changing from inefficient rice growng intofish farming on the submerged lands is an appropriate way for better efficacy of land use. Key words: Submerged land, fish farming, rice, Thanh Tri1. §Æt vÊn ®Ò1 Vïng óng tròng cña huyÖn Thanh Tr× giíi h¹n bëi s«ng Hång ë phÝa ®«ng vµ s«ngNhuÖ ë phÝa t©y. N−íc ch¶y qua huyÖn cã s«ng SÐt, s«ng Lõ, s«ng Kim Ng−u vµ s«ng T«LÞch t¹o thµnh toµn bé hÖ thèng tho¸t n−íc th¶i cña thµnh phè Hµ Néi. §é cao trung b×nhso víi mÆt n−íc biÓn tõ 4 - 4,5 m ( n¬i cao nhÊt lµ 6,8 m vµ n¬i thÊp nhÊt lµ 2,8 m) thÊp dÇntõ §«ng b¾c xuèng T©y nam. L−îng m−a tËp trung ®Õn 70% vµo mïa hÌ ®· t¹o thªmnguyªn nh©n g©y óng tròng cho huyÖn Thanh Tr×. MÆt kh¸c, ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 1990 huyÖn Thanh Tr× ®· trë thµnh mét vïng më réng®« thÞ cña thµnh phè. Theo ViÖn KHKT N«ng nghiÖp ViÖt Nam (1995) nÕu nh− n¨m 1980l−îng n−íc th¶i xuèng Thanh Tr× lµ 230.000 m3/ngµy th× hiÖn nay ®· lªn tíi 370.000m3/ngµy. Nh− vËy ngoµi ®Þa h×nh thÊp tròng khã tiªu n−íc th× hÇu hÕt nguån n−íc th¶i cñaTP Hµ Néi ®Òu ch¶y qua nªn huyÖn Thanh Tr× ph¶i høng chÞu mét khèi l−îng n−íc línnhÊt trong 4 huyÖn ven ®«. §©y lµ lý do lµm cho diÖn tÝch ®Êt óng tròng (mµ theo ph©n lo¹iquèc tÕ xÕp vµo lo¹i ®Êt phï sa Gley, ký hiÖu lµ Flg - Gleyic Fluvisols) ë huyÖn Thanh Tr×®Òu t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 1991 toµn huyÖn cã 755,72 ha th× n¨m 2000 lµ 947,65 ha vµn¨m 2002 lµ 955,15ha tËp trung trªn 22 x· vµ mét thÞ trÊn. X· cã diÖn tÝch mÆt n−íc línnhÊt lµ: Yªn Së 185,04 ha chiÕm 52,03% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, ThÞnh LiÖt 163,70 hachiÕm 88,08% vµ Hoµng LiÖt 114,20 ha chiÕm 45,71%.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu - Ph−¬ng ph¸p RRA (§iÒu tra nhanh n«ng th«n): x¸c ®Þnh c¸c hé n«ng d©n sö dông®Êt mÆt n−íc vµ chän x· ®iÓn h×nh ®Ó kh¶o s¸t thùc ®Þa, thu thËp c¸c kÕt qu¶ vµ nh÷ng vÊn®Ò h¹n chÕ trong sö dông ®Êt mÆt n−íc. - Ph−¬ng ph¸p PRA (®¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia cña ng−êi d©n): ®Ó kiÓm trakÕt qu¶, x¸c ®Þnh yÕu tè quan träng nhÊt trong khai th¸c ®Êt mÆt n−íc.1 Khoa §Êt vµ M«i tr−êng, Tr−êng §HNNI - Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch so s¸nh vÒ hiÖu qu¶ sö dông ®Êt mÆt n−íc th«ng qua c¸c chØtiªu kinh tÕ- x· héi vµ m«i tr−êng.3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn N¨m 2001, huyÖn Thanh Tr× cã 24 x· vµ 1 thÞ trÊn víi tæng d©n sè 227.786 ng−êi,trong ®ã nh©n khÈu n«ng nghiÖp 157.719 ng−êi, chiÕm 69,24% tæng d©n sè toµn huyÖn; lao®éng n«ng nghiÖp chiÕm 95,25%; tû lÖ t¨ng d©n sè n¨m 2002 lµ 1,34% (UBND huyÖnThanh Tr×, 2001). ViÖc gi¶i quyÕt cuéc sèng cho gÇn 70% d©n sè n«ng nghiÖp trë thµnhvÊn ®Ò quan träng cña huyÖn. Trong ®ã viÖc khai th¸c, sö dông ®Êt mÆt n−íc cã hiÖu qu¶ sÏt¹o m« h×nh cho nh÷ng vïng t−¬ng tù thùc hiÖn. Chóng t«i chän 3 x· cã diÖn tÝch ®Êt mÆtn−íc lín nhÊt vµ cã phong trµo sö dông ®Êt mÆt n−íc ®Ó ph¸t triÓn nu«i c¸ lín nhÊt lµ YªnSë, ThÞnh LiÖt vµ Hoµng LiÖt.3.1. So s¸nh vÒ mÆt thu nhËp B¶ng 1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng n¨m trªn ®Êt n«ng nghiÖp vµ ®Êt mÆt n−íc cña 3 x· §¬n vÞ Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña 3 x· ChØ tiªu tÝnh Yªn Hoµng ThÞnh B×nh Toµn Së LiÖt LiÖt qu©n huyÖn 1. Tæng gi¸ trÞ SXNN 24,5 Tû ®ång 14,05 19,09 57,64 360,23 0 2. B×nh qu©n SXNN/khÈu TriÖu 2,48 1,36 2,16 2,00 1,58 ®ång/khÈu 3. Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®Êt Tû ®ång 5,12 3,90 2,94 3,99 75,32 mÆt n−íc 4. B×nh qu©n s¶n xuÊt ®Êt mÆt TriÖu 1,32 1,58 1,13 1,34 1,13 n−íc/khÈu ®ång/khÈu HuyÖn T ...