Tìm hiểu khái quát các sách giáo khoa lịch sử trung học phổ thông hiện hành ở bang Nordrhein Westfalen – Cộng hòa liên bang Đức

Do hệ thống giáo dục THPT bang Nordrhein Westfalen - Cộng hòa Liên bang Đức (CHLB Đức) có sự phân bậc rõ ràng theo nhiều định hướng khác nhau nên hệ thống sách giáo khoa lịch sử ở đây rất phong phú. Hội đồng giáo dục của bang đóng vai trò tổ chức việc biên soạn và kiểm tra, sàng lọc các sách giáo khoa lịch sử để có được những cuốn sách giáo khoa phù hợp với thực tế các trường trung học phổ thông (THPT) trong bang.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu khái quát các sách giáo khoa lịch sử trung học phổ thông hiện hành ở bang Nordrhein Westfalen – Cộng hòa liên bang Đức JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci. 2012, Vol. 57, No. 4, pp. 148-158 TÌM HIỂU KHÁI QUÁT CÁC SÁCH GIÁO KHOA LỊCH SỬ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HIỆN HÀNH Ở BANG NORDRHEIN WESTFALEN – CỘNG HÒA LIÊN BANG ĐỨC Hoàng Thị Nga Đại học Sư phạm Hà Nội 2 E-mail: hoangnga102009@gmail.com Tóm tắt. Do hệ thống giáo dục THPT bang Nordrhein Westfalen - Cộng hòa Liên bang Đức (CHLB Đức) có sự phân bậc rõ ràng theo nhiều định hướng khác nhau nên hệ thống sách giáo khoa lịch sử ở đây rất phong phú. Hội đồng giáo dục của bang đóng vai trò tổ chức việc biên soạn và kiểm tra, sàng lọc các sách giáo khoa lịch sử để có được những cuốn sách giáo khoa phù hợp với thực tế các trường trung học phổ thông (THPT) trong bang. Các sách giáo khoa lịch sử (SGKLS) hiện hành của bang Nordrhein Westfalen gồm 29 cuốn, do 6 nhà xuất bản phát hành. Các cuốn sách này có một số nét độc đáo khác với SGKLS Việt Nam như: có một danh sách các cuốn sách giáo khoa khác nhau cho các trường lựa chọn, các cuốn sách được biên soạn theo hai cách: niên đại và chủ đề... Từ khóa: Bang Nordrhein Westfalen, sách giáo khoa lịch sử, niên đại lịch sử, chủ đề lịch sử, cộng hòa liên bang Đức.1. Mở đầu CHLB Đức luôn nằm trong tốp đầu của nền giáo dục thế giới. Hệ thống giáo dụcnói chung và giáo dục THPT nói riêng của Đức được Chính phủ tài trợ. Các nhà nghiêncứu giáo dục và nghiên cứu sư phạm của Đức được hỗ trợ rất nhiều khi tham gia các dựán biên soạn và xuất bản SGKLS. Bởi theo quy định, Hội đồng giáo dục ở mỗi bang củanước Đức được quyền lựa chọn sử dụng nhiều SGKLS trong dạy học cho phù hợp vớithực tiễn bang mình. Do đó, việc tìm hiểu khái quát về các cuốn SGKLS THPT ở bangNordrhein-Westfalen – bang có dân số đông nhất, nhiều trường THPT nhất của nước Đứclà một sự tham khảo có ý nghĩa. Thông qua đó, chúng ta có thể biết được một số nét vềcác trường THPT của bang này cũng như một số điểm độc đáo của các SGKLS ở đây. Ởmột phương diện nhất định, những điểm độc đáo này có thể là nguồn tham khảo bổ ích vàlà những kinh nghiệm cho việc cải cách SGKLS ở Việt Nam trong thời gian gần đây.148 Tìm hiểu khái quát các sách giáo khoa lịch sử Trung học phổ thông hiện hành...2. Nội dung nghiên cứu2.1. Khái quát về các trường THPT bang Nordrhein-Westfalen – CHLB Đức Nordrhein-Westfalen là một bang nằm trong vùng Tây-Bắc của CHLB Đức, vớikhoảng 18 triệu dân và là “tiểu bang có dân số lớn nhất nước Đức” [5]. Nordrhein-Westfalen có tổng diện tích tự nhiên 34.083 km2, giáp với bang Niedersachsen, Rheinland-Pfalz, Hessen về phía Bắc, Nam và Đông và giáp Bỉ và Hà Lan về phía Tây. Thủ phủ củabang là thành phố D¨usseldorf, thành phố lớn nhất bang là K¨oln – hay còn gọi là Cologne. “Hệ thống giáo dục của Đức nổi tiếng với sự sàng lọc rất khe khắt” [9]. Từ giai đoạntrung học cơ sở (lớp 5, lớp 6), học sinh đã được định hướng chọn trường học nghề haytiếp tục theo học các trường thiên về học thuật. Hệ thống giáo dục của bang Nordrhein-Westfalen cũng phân bậc theo nguyên tắc trên. Hệ thống này bao gồm các cấp như: - Giáo dục mầm non (Kindergarten): nhận học sinh từ 3 - 6 tuổi. - Giáo dục sơ cấp (Vollzeitausbildung im Prim¨arbereich): từ 7 – 10 tuổi, học sinhhọc từ lớp 1 đến lớp 4 trong các trường Tiểu học (Grundschule). - Giáo dục thứ cấp I (Vollzeitausbildung im Sekund¨arbereich I): từ 11 – 16 tuổi,học sinh có thể học từ lớp 5, lớp 6 là bậc định hướng (Orientierungsstufe). Sau bậc địnhhướng này, học sinh có thể học theo 2 hướng: + Chọn học các trường định hướng nghề nghiệp như: Hauptschule hoặc Realschule(từ lớp 7 đến lớp 10). Sau khi tốt nghiệp, học sinh có thể học ở các trường dạy nghề nhưBerufsschule, Fachoberschule (tức trường Trung học chuyên nghiệp). + Chọn học ở các trường thiên về học thuật như: Gymnasium hoặc Gesamtschule.Các trường này bao gồm từ lớp 7 đến lớp 13. Tuy nhiên, học sinh học hết lớp 10 có thể lấybằng tốt nghiệp trung học cơ sở. - Giáo dục thứ cấp II (Vollzeitausbildung im Sekund¨arbereich II): từ 17 – 19 tuổi,học sinh vào học tại trường THPT bậc cao (Gymnasiale Oberstufe) thuộc hệ thống cáctrường Gesamtschule, Gymnasium. Học sinh học từ lớp 11 đến lớp 13. - Giáo dục Đại học và sau đại học: gồm các trường Fachhochschule (Đại học thựchành hay Đại học khoa học ứng dụng) và Universit¨at hoặc TU (Đại học tổng hợp, Đại họckỹ thuật): học sinh phải từ 19 tuổi trở lên và có Bằng tốt nghiệp THPT (Abitur) (Về hệthống giáo dục của CHLB Đức, chúng tôi sẽ trình bày chi tiết trong một nghiên cứu khác). Các trường học tương đương với THPT của Việt Nam nằm trong Giáo dục thứ ...