Tìm hiểu kiến thức pháp luật về tổ chức và hoạt động của trung tâm giao dịch chứng khoán Việt Nam: Phần 1

Thị trường chứng khoán là thị trường tài chính đặc biệt, có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế ở các quốc gia trên thế giới. Lịch sử phát triển thị trường chứng khoán trên thế giới đã khẳng định thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế. Phần 1 cuốn sách giới thiệu tổng quan về thị trường chứng khoán và trung tâm giao dịch chứng khoán, mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu kiến thức pháp luật về tổ chức và hoạt động của trung tâm giao dịch chứng khoán Việt Nam: Phần 1 PHÁP LUẬT VỀ Tó CHÚC VÀ HOẠT DỘNG CŨA TRUNG TAM GIẠODỊCH CHÚNG KHOÁN _____ Ở VIỆT NAM m TS. LÊ THỊ THU THỦY TS. NGUYÊN ANH SƠN PHÁP LUẬT WẺTỒCHỨC MÁ iioBT ĐỘHG cùn tm ngtam GIẠO DỊCH CHÚNG KHOAN Ờ VIỆT NAM m (Sách chuyên khảo) NHÀ XUẤT BẢN T ư PHÁP HÀ NỘI - 2005 LỜI GIỚI THIỆU H ình thành và phát triển thị trường chứng khoán là một tất yếu của nền kinh tế thị trường. Đây là một th ể chế tài chính bậc cao hoạt động với những thiết chế phức tạp và riêng biệt, với những quy luật chi phôĩ khắc nghiệt, ảnh hưởng đến thực trạng phát triển kỉnh tế - xã hội của một đất nước khi có những biến động. Trên th ế giới, thị trường chứng khoán đã ra đời cách đây nhiều th ế kỷ và đang phát triển rất mạnh ở một s ố nước. Người ta đã từng biết đến các Sở giao dịch chứng khoán (SGDCK) NewYork, London, Tokyo... như ỉà một biểu tượng sức m ạnh tài chính của các quốc gia này. Ở Việt Nam, trên cơ sỏ định hướng được nêu tại các Văn kiện Đại hội Đảng VI, VII, VIII, Chính phủ đã ban hành N ghị định số 75ỉ 1996/ NĐ-CP ngày 2 8 ỉ 11 ỉ 1996 về việc thành ỉập Ưỷ ban chứng khoán N hà nước (UBCKNN) và ngày 121812003 Chính p hủ đã ban hành Nghị định số 9 0 / 20031NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của ưỷ ban chứng khoán N hà nước nhằm mục đích quản lý các hoạt động kinh doanh chứng khoán ở Việt Nam. N ghị định s ố 48 Ị 1998/ NĐ-CP ngày 5 11Ị 7/1998 về chứng khoán và thị trường chứng khoán và N ghị định s ố 144!2003ỊNĐ-CP ngày 28111/2003 của Chính phủ về chứng khoán và thị trường chứng khoán là những vân bản tạo cơ sở pháp lý quan trọng đê thiết lập, vận hành thị trường chứng khoán Việt Nam. Với những văn bản này, một mô hình tô chức ban đầu của SGDCK được hình thành nhằm huy động vốn trung và dài hạn cho các doanh nghiệp, tạọ điều kiện cho các công ty cổ phần, các doanh nghiệp nhà nước cổ phần hoá có thê đưa trái phiếu, cổ phiếu vào giao dịch tạỉ thị trường giao dịch chứng khoán tập trung. Tiếp theo các văn bản nêu trên là hàng loạt các văn bản khác ra đời tiếp tục tạo hành lang pháp ỉý cho thị trường chứng khoán Việt N am vận hành. Tại Văn kiện Đại hội Đảng IX lại tiếp tục khẳng định: “Phát triển thị trường vốn và tiền tệ với các hỉnh thức đa dạng thích hợp... triển khai an toàn và từng bước mở rộng phạm vi của thị trường chứng khoán...”. Trên thực tế, sự ra đời của thị trường chứng khoán Việt N am được đánh dấu bằng sự vận hành của TTGDCK tại thành p h ố H ồ Chí M inh ngày 20/7/2000, đã thê hiện sự nỗ lực lớn của Đảng và N hà nước ta nhằm thúc đấy tiến trình đổi mới nền kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt N am và là một bước tiến quan trọng trong quá trình xây dựng đồng bộ và hoàn thiện thị trường tài chính. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế, mở ra một kênh huy động vốn trung và dài hạn mới bên cạnh hệ thống ngân hàng. Nó lầ chiếc cầu nối giữa một bên lầ nhà đầu tư bao gồm các tổ chức kinh tế- xã hội và đông đào quần chúng 6 có nguồn vốn nhàn rỗi với một bên là các doanh nghiệp cần vốn và N hà nước cần tiền đ ể thoả mãn các nhu cầu chung của nền kinh tế. Thị trường chứng khoán ra đời đã góp phần tích cực vào việc cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, góp phần thúc đẩy quá trình xã hội hoá vốn đầu tư phát triển. Nếu thị trường chứng khoán hoạt động lành m ạnh và có hiệu quả, thi qua nó, chúng ta có th ể đánh giá được tốc độ phát triển của nền kinh tế. Và vi vậy nó là công cụ cho công tác quản ỉý kinh lế vĩ mô của N hà nước. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán là một thị trường đặc biệt, lưu hành một loại hàng hoá đặc biệt - chứng khoán mà hạt nhân của nó là TTGDCK (hoặc SGDCK). Chính vì vẠy, việc nghiên cứu các quy định về tổ chức và hoạt động của TTGDCK - nơi diễn ra việc mua, bán các chứng khoán một cách tập trung và có tổ chức là vấn đề mang tính thời sự được nhiều người quan tâm. Cần phải thấy rằng, ở nước ta, thị trường giao dịch chứng khoán tập trung vẫn đang ỉà một lĩnh vực mới mẻ không chỉ về m ặt lý luận mà còn cả về m ặt thực tiễn đối với cán bộ quản lý điều hành, củng như đối với công chúng. Thêm vào đó, TTGDCK là một mô hình riêng của Việt N am được đúc rút từ mô hình SGDCK của các nưâc trên th ế giới, do đó sau hơn ba năm thực hiện đã bộc lộ những hạn chế nhất định và cần hoàn thiện. Bên cạnh đó, chứng khoán và thị trường chứng khoán lại là một phạm trù kinh tế hết sức nhạy cảm, tính rủi ro cao và dễ phát sinh tiêu cực, có thê 7 gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế cũng như xã hội. Đối với thị trường chứng khoán, nơi m à người ta vẫn ví như con dao hai lưỡi”, nếu không biết cách sử dụng thì vai trò to lớn của nó cũng đồng nghĩa với những tác hại khôn lường mà nó gây ra. Vì vậy, đ ể hoạt động của thị trường chứng khoán phát triển ỉành mạnh, đạt hiệu quả, p h á t huy tính tích cực cho nền kinh tế, th ì việc xác lập khung pháp lý đầy đủ, đồng bộ, chặt chẽ, phù hợp, an toàn cho thị trường chứng khoán hoạt động, đặc biệt là về tổ chức và hoạt động của TTGDCK là việc cần làm đầu tiên và tôĩ cần thiết Đ ể góp phần giúp các nhà hoạch định chính sách, các nhà lập pháp, các doanh nghiệp, người đẩu tư, các độc giả trước hết ỉàgiáo viênJ sinh viên kinh tế, luật... tìm hiểu thêm những vấn đề lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động *của TTGDCK ở Việt Nam, Nhà xuất bản Tư pháp xuất bản cuốn sách “P h á p lu ậ t về tổ chức và h oạt độn g của T rung tâm g ia o dịch chứng kh oán ỏ Việt N am ” của tác giả Lê Thị Thu Thủy và Nguyễn A nh Sơn là những cán bộ nghiên cứu, giảng dạy tại Khoa luật - Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiều năm nghiên cứu vấn đề này. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc. ...