Tìm hiểu mô hình tăng trưởng kinh tế: Phần 1

Cuốn sách "Tìm hiểu mô hình tăng trưởng kinh tế" không chỉ giới thiệu và trình bày cơ sở lý thuyết của các mô hình tăng trưởng nổi tiếng trên thế giới từ trước đến nay, mà còn giúp bạn tìm hiểu những ý nghĩa và ứng dụng của chúng trong việc xây dựng chính sách đã được thực hiện ở trong và ngoài nước trong nhiều thập kỷ qua, nhằm mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sách được chia thành 2 phần, mời các bạn cùng tham khảo phần 1 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu mô hình tăng trưởng kinh tế: Phần 1 I, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠỌ TR Ư Ờ N G ĐẠI HỌC KINH TỂ QUỐ C DÂN C hủ biên: PG S. T S. Trần T họ Đạt CÁC MÔ HÌNH TĂNG TRUỞNG KINH TÊ NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC KINH TẾ Q u ố c DÂN HA NỘI - 2010 2008 LỜ I G IỚ I T H IỆ U Kê từ năm 198Ổ, núm đánh dấu cho sự bắt dầu công cuộc dô i mới của dất nước, với sự gia tăng nhanh chóng của vốn đầu tư trong và ngoài nước, cùng những bước tiến đáng ké' của khoa liọc và cóng nghệ, V iệt N am đ ã đạt được lìlìiêu tliành ÍI(11 quan trọng trong tăng trưởng kinh tế, góp phần xoá cỉỏi giảm nghèo và nâng cao mức sóng của người dân. T u y nhiên, khó có thê giải thích những thành công này đơn thuần bằng việc nêu rên nliững dường lối, chính sách cùa Đảng và N hà nước. Hơn nữa, theo m ột s ố nghiên cihi trong và ngoài nước gần đây, dường nh ư nền kinli t ế V iệt N am đang có dấu liiệu suy giảm về tốc độ táng trướng và năng lực cạnh tranh trên trường quốc tể. V ậy chung ta phải làm gì đ ể đưa nền kinh tê trở lại chu kỳ tăng trưởng cao? Pliái dựa trẽn yếu t ố nào đ ể riếp tục thúc đẩy tốc độ tăní> trưởng kinh tế? Đ ể có th ể trả lời cho những cảu hỏi n hư vậy, chúng ta cần phái nắm bắt dược các nhân tô thực sự là động lực cùa íãng trưởng kinli t ế trong dài hạn. Trên th ế ụ ớ i, các /v' thuyết và mỏ hình tăntị trưởng kinh tê liên tục ra đời rù pliát triển trong suốt th ể kỳ XX. Chúng đ ã trở thành cơ sớ cho các nhà hoạc lì địnli chính sách của m ỗi quốc gia dừ lủ IIƯỚC công nghiệp phát triển hay nước d a n g phút triển. C ó the nói, các công cụ toán học và kinh t ế học, có khả năng lượng tìoá sự tăng trưởng kinh tê dưới rác động của những biến đổi troniỊ yếu tỏ dầu vào như lao dộng, vốn, khoa học - cóng n ^ lic .... ngàv càníỊ trớ nên cần thiết. Ciion sácli 'C ác m ò hình tăng trưởng kinh tế', do PGS. TS. 3 Tréin Thọ Đạt chù bién, kliõng chi giới thiệu vờ trình bùx C (t sớ /ý thuyết của các mỏ hình tănẹ trướng nổi tiếng trên tlìế iỊÌỚi từ trước đến nay, mcì cồn giúp bạn dọc tìm hiểu nhữnẹ ý nglũa \ủ ứng dụng của chúng trong việc xâx dựìi g chính sách d ã dược thực hiện ở trong và ngoài nước trong nhiều thập kỷ qua, nhằm mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. C uốn sách này là tài liệu bỏ ích cho các nhờ nghiên cứu, nhà quản lý và hoạch định chính sách ử cấp độ vĩ mó, và đặc biệt là cho đội ngũ giảng viên, nghiên cứu sinli và sinh viên kinh tế. Chúng tôi xin trân trọng giới thiệu cuốn sách này đến các bạn đọc. Nguyên Hiệu trưởng TRƯỜ NG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐ C DÂN GS. TS. Nguyẻn Vãn Thường 4 LỜI NÓI ĐẦU M ó hình tăng trưởng kinh lê là một cách diễn đạt quan diêm cơ bân nhất vê sự tăng trưởng kinh tê thôn ẹ C/IUI cúc biến sỏ kinh tê vù m ối hên lìệ giữa chúng. N gay từ dấu th ế kỷ XX, các mô hình tăng trướng kinh tẽ d ã trớ thành công cụ hữit ích, ỊỊÍúp cúc nhà kinh té m ó tà và lượng lioá túng trưởng của nền kinh té một cách r õ rùng hơn, cụ thê hơn. C ho đến nay, trài qua nlìiêu giai (loạn thăng trầm trong lịch sử kinh t ế hục, các mô hình tâng trưởng d ã chiếm m ột vị trí quan trọng trong các nghiên cửu lý luận cũng n h ư thực tiễn vê tăng trưởng kinh t ế à m ỗi quốc gia. N hận thức được tầm quan trọng của các m ô hình tăng trường, cuốn “C ác m ô hình táng trưởng kinh t ế ” ra đời với mục đích trở thành m ột tài liệu tham khảo m ang tính thiết thực, phục vụ cônq tác nẹ/liên cứu cả vẻ m ặt lý luận cũng nh ư thực tiễn tănẹ trưởng kinh tế V iệ t N am . Cuốn sách này được biên soạn từ các tcù liệu nước ngoài, bao gồm tương dối đầy đù những mỏ hình tá>1ạ trưởng kinli t ế vĩ m ó nôi tiếng nhất, từ fruyen thống den hiện dại. Đ ê có th ể liiển dược m ột cách tốt nhất nội du/iạ cuốn sách, bạn dọc cần được trang bị những kiến thức cơ bản vé K inh t ể vĩ m ó vã Toán kinh tế. C uốn sách này được hoàn thành sau m ột thời gian dùi tìm tòi nghiên cứu, do PGS. TS. Tran Thọ Đạt đ ề xu ấ t V tiíớní’, xây dưnạ d ề cương vù hiệu chỉnh, với sự trợ giúp của Ths. Đ ỗ Tuyết [s/lutiiíỊ trong việc thu thập tư liệu và viết bản thảo. Do trong quá trình biên soạn còn nhiều hạn chê VC kluì 5 /lủng và tư liệu, nên cuốn sách này chắc chắn khôn lị tránh khỏi những thiếu sót. Chúng tôi mong muốn nhận được ỷ kiến dóng góp của bạn đọc. Tác giả PGS. TS. Trần T họ Đạt ThS. Đỏ Tuyết Nhung 6 G IỚ I T H IỆ U N Ộ I D U N G Có lẽ một trong những vấn đề được quan tâm nhiều nhất và dai dẩng nhát trong kinh tế học là tìm hiểu các nhân tô khiến nền kinh tế tăng trưởng. Theo dòng thời gian, nghiên cứu về tăng trưởng kinh tế đã trải qua những giai đoạn thăng trầm trong lịch sử kinh tế học. Tăng trường kinh tế đã từng là trung tâm chú ý của các nhà kinh tế chính trị cổ điển từ Adam Smith tới David R icardo và Karl M arx, nhưng rồi rơi vào quên lãng trong suốt thời kỳ “cach m ạng cận biên” (m arginal revolution). Các m ô hình tăng trướng của Roy H arrod và Evsev Dom ar, với nỗ lực tổng quát hoá nguyên lý của K eynes về cầu hiệu quả trong ngắn hạn, đã khơi lại m ối quan tâm về lý thuyết tăng trướng. Sau những nghiên cứu m à R obert Solow và Trevor Swan đã công bố vào giữa những nám 1950, thì lý thuyết tãng trưởng trở thành m ột Irong những chú đề trọng tâm của giới kinh tế học cho đến đầu những năm 1970. Và vào cuối những năm 1980, lý thuyết tăng trướng nội sinh đã làm tái sinh lĩnh vực này sau m ột thập kỷ ngù quên. Theo thứ tự thời sian, các lý thuyết và m ô hình tãng trưởng được sắp xêp thành: • Lý thuyết tăng trướng cổ điển (thế kỷ XVIII) • Lý thuyết tãng trướng của Karl M arx ...