TÌM HIỂU NHÂN VẬT THỊ NỞ TRONG TRUYỆN CHÍ PHÈO

Tham khảo bài viết tìm hiểu nhân vật thị nở trong truyện chí phèo, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÌM HIỂU NHÂN VẬT THỊ NỞ TRONG TRUYỆN CHÍ PHÈOTÌM HIỂU NHÂN VẬT THỊ NỞ TRONG TRUYỆN CHÍ PHÈOKhi xây dựng nhân vật Thị Nở, nhà văn Nam Cao thẳng cánh hạ bútnhững dòng này: Người ta không ai sợ kẻ khác phạm đến cái xấu, cáinghèo, cái ngẩn ngơ của mình, mà thị lại chỉ có ba cái ấy. Nghèo, xấu,ngẩn ngơ như ba mặt của một lô cốt hình tam giác chóp, nơi tác giả đãnhốt chặt nhân vật Thị Nở của mình vào trong đó. Nhưng có thật thị chỉcó ba điều ấy không? Nhà văn Nam Cao đã xử lý như thế nào trong quátrình triển khai dự án thiết kế ban đầu này?Tôi cho rằng nhân vật Thị Nở ngay từ đầu là một biểu hiện nguyên khốicủa con người tự nhiên, thuộc về tự nhiên, chứ không hề sắm vai conngười xã hội. Thị xấu ma chê quỷ hờn ư? Trong biết bao nhiêu thànhphẩm của tạo hóa có phải thứ nào cũng đẹp cả đâu! Đã là giới tự nhiênthì vừa có cái hoàn toàn đẹp, có cái hoàn toàn xấu, lại có cái vừa đẹpvừa xấu. Thị Nở xấu xí như thể một bộ phận của tự nhiên xấu xí, làchuyện có thực. Hơn nữa, thị ăn ngủ, yếm áo, nghĩ ngợi... lúc nào cũngcứ vô tâm như không vậy, thì đó chẳng phải là đặc tính hồn nhiên bậcnhất của tự nhiên đó sao! Cho nên trước sau, toàn bộ con người Thị Nởhiện diện với tư cách là cả một khối tự nhiên thô mộc. Mà đã là tựnhiên thì dù thế nào đi nữa, tự nó có vị trí, quyền năng riêng của nó.Nam Cao đã xây dựng chân dung Thị Nở dưới sự chỉ đạo của luồng ánhsáng tư tưởng này (cũng xin lưu ý điều đang nói ở đây hoàn toàn khácvới thứ chủ nghĩa tự nhiên, cái mà Nam Cao đã từng bị mang tiếng).Thì đây, sau lần ăn nằm với Chí, tức là sau cái hành động tạo hóa đầymàu nhiệm này, cả Thị Nở lẫn Chí đều được thay đổi. Thị Nở đã hoàntoàn chìm đắm trong cơn đam mê tột cùng của bản năng thiên tạo. Thịđã quên hết thảy mọi ràng buộc của đời sống thường nhật, quên bà cô,quên bặt cả những định kiến tầng tầng lớp lớp của cái xã hội làng VũĐại. Khi mà cả làng Vũ Đại quay lưng với Chí, thì chỉ duy nhất mình thịđến với Chí một cách hồn nhiên hết mực. Thế là cái thiên chức (sựchăm lo), thiên lương (tình thương, lòng tốt), những gì gọi là năng lựcđàn bà trong thị bỗng động đậy, đòi được thể hiện. Nhưng khác với thị,trong khi hưởng thụ Chí lại là người không hẳn vô tư. Trong con ngườianh ta cũng bắt đầu xuất hiện ý thức sở hữu duy nhất, triệt để đối vớithị, một ý thức về tình yêu của giống người: vừa dâng hiến vừa đòi hỏi.Chính vì thế mà Chí đã nghĩ xa xôi đến một tổ ấm, thứ hạnh phúc bìnhdị theo kiểu con người. Chí đã khóc khi ăn bát cháo hành, tức là đã khócvì cái hạnh phúc lần đầu tiên được hưởng thụ theo cung cách của mộttổ ấm. Vì không thể vô tư được nên khi phải chờ đợi Thị Nở, Chí Phèođã sốt ruột, tức tối. Trong khi đó, cuối cùng thị đã đến để trút giận, rồingoay ngoáy cái mông đít ra về cũng theo một cách vô tâm nhất,không mảy may băn khoăn tiếc nuối, không tính toán xem lợi hại thếnào, bỏ lại Chí trong nỗi đau phụ bạc (theo cách nghĩ của Chí). Vậy là,cái khối tự nhiên vô tâm Thị Nở kia va đụng vào con người xã hội ChíPhèo vụ lợi này thành ra ắt phải đổ vỡ. Quan hệ Thị Nở - Chí Phèo đếnđây đã trở thành hạt nổ quyết định bắn vào quả nổ lớn tiếp theo - tấnkịch ắt phải bùng nổ, đẫm máu, vỡ nát (như đã thấy ở phần cuốitruyện). Đây là một quan hệ có tính cách khai sáng. Nhờ đó mà cái đầumụ mị và đầy thù địch của Chí bỗng thay đổi hẳn. Chí Phèo bắt đầu thấythèm lương thiện, muốn làm hòa với mọi người biết bao. Thị Nở sẽmở đường cho hắn. Không còn nghi ngờ gì nữa, thị đã can dự sâu sắcvào cuộc đời Chí, đánh thức toàn bộ tâm hồn Chí, làm cho đời sống tâmhồn của hắn rung lên từng nếp xếp bấy nay nằm ngủ. Thị Nở đã mangquyền lực của thiên tạo - chiếc đũa thần yêu thương gõ vào cái hộp tốiđen đầy bất trắc ấy, thổi vào đó những đốm lửa nhân văn ấm áp, vàtrên thực tế đã kéo được Chí ra khỏi cõi rồ dại ấy rồi. Đi theo tiếng gọicảm động của tình yêu, Chí đã bước những bước chập chững, non nớtvề với cõi người. Tội đồ bất đắc dĩ mang về nước chúa phục thiện. Aingờ, ngoắt một cái, Chí lại nốc rượu, lại xách dao đi... Thế là cả mộtcông trình do thị tạo dựng bỗng chốc đổ vỡ tan tành. Tại thị cả, ngườichỉ biết cho, chứ không biết giữ mà, khổ thế!Xét toàn bộ hành trạng của Chí có hai sự kiện mang tính bước ngoặt:lần một - đi ở tù, lần hai - tình yêu với Thị Nở. Sự kiện lần một khôngđược miêu tả mà chỉ nhắc đến như một dữ kiện. Tác giả chỉ chú tâmkhai thác triệt để sự kiện lần hai, và trên thực tế số trang dành cho nóchiếm hơn một phần ba truyện. Nói như thế để thấy rằng sự có mặt củaThị Nở trong cuộc đời Chí (tuy mới chỉ vẻn vẹn có năm ngày sau chót)thực sự có nghĩa lý và quan trọng đến ngần nào. Giả dụ vắng bóng ThịNở, thì nhân vật Chí Phèo chả có gì đáng nói đáng bàn lắm.Vậy thì, với tư cách là một khối tự nhiên thô mộc, khiếm khuyết về hìnhthể, Thị Nở đã bảo toàn trong mình những phẩm chất nhân chi sơ, tínhbản thiện của giống người: thiên lương, thiên chức, thiên năng - lớpbản chất nằm ở bề sâu khuất chưa bị tha hóa. Cho nên Thị Nở ...