Tìm hiểu về thuốc gây cảm giác thèm ăn

Chán ăn có thể là hậu quả của một bệnh mạn tính như gan, thận, ung thư, nhiễm HIV/ AIDS… đôi khi có thể xảy ra tiên phát ở một người khỏe mạnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu về thuốc gây cảm giác thèm ăn Tìm hiểu về thuốc gâycảm giác thèm ănChán ăn có thể là hậu quả của một bệnh mạn tính như gan, thận, ung thư,nhiễm HIV/ AIDS… đôi khi có thể xảy ra tiên phát ở một người khỏe mạnh.Ðây là một hiện tượng xảy ra phổ biến trong thực tế và có thể gây ra khánhiều biến chứng như tình trạng suy kiệt, loãng xương, suy giảm miễn dịch,chậm phát triển ở trẻ em... Ðể giải quyết được tình trạng chán ăn, bên cạnhcác biện pháp kích thích cảm giác thèm ăn, cần có một chế độ dinh dưỡnghợp lý kết hợp với các biện pháp giáo dục về tâm lý và hành vi. Ngoài ra,cần điều trị tốt các triệu chứng có thể gây ra cảm giác sợ ăn như buồn nôn,nôn, viêm loét miệng…Các thức uống chứa cồnTác dụng kích thích cảm giác thèm ăn của các thức uống có chứa cồn nhưrượu, rượu vang đã được biết đến từ thế kỷ thứ 18. Đến năm 1910, IvanPavlov đã tiến hành nhiều thí nghiệm trên động vật cũng như chính bản thânmình và đưa ra kết luận rằng các thức uống chứa cồn có khả năng thúc đẩycảm giác thèm ăn. Giải thích cho điều này, Pavlov đã đưa ra 3 lý do. Thứnhất, việc dùng rượu trước bữa ăn giúp loại bỏ các căng thẳng tâm lý trongcuộc sống hằng ngày; thứ hai, vị chua hoặc đắng trong một số thức uống cócồn giúp kích thích vị giác và cuối cùng, theo suy luận của ông, việc nhìnthấy các thức uống ưa thích và tác dụng kích thích của các thức uống nàytrên niêm mạc đường tiêu hoá sẽ kích thích bài tiết nước bọt và dịch vị dẫnđến cảm giác thèm ăn.Ngoài ra, rượu còn có thể góp phần tạo ra bầu không khí tiệc tùng trong bữaăn, từ đó là m tăng cảm giác ngon miệng. Tuy nhiên cần hết sức lưu ý về tácdụng kích thích ăn của rượu. Trước tiên, tác dụng này chỉ xảy ra rõ rệt ởngười khỏe mạnh nên ít khi được sử dụng với mục đích y học. Ngoài ra, nếudùng với một số lượng quá nhiều, rượu có thể có tác dụng ngược lại gây cảmgiác chán ăn. Uống rượu vang làm tăng cảm giác thèm ăn.(Ảnh minh họa)Thuốc kích thích cảm giác thèm ănCác dẫn xuất của nhóm glucocorticoid như dexamethason, prednisolon,hydrocortison có thể kích thích cảm giác thèm ăn và gây tăng cân, ngay cảkhi dùng ở liều thấp. Tác dụng gây tăng cân của các thuốc này có thể gây rado tăng số lượng thức ăn tiêu thụ cũng như tình trạng giữ nước, giữ muối.Tuy nhiên, việc dùng kéo dài các thuốc này có thể gây ra nhiều biến chứngnguy hiểm như loãng xương, đục thuỷ tinh thể, suy tuyến thượng thận, viêmloét dạ dày tá tràng…Do đó, không nên sử dụng các thuốc này chỉ với mục đích kích thích ăn.Megestrol acetate và medroxyprogesterone acetate, 2 loại nội tiết tốprogesterones tổng hợp thường được dùng trong điều trị một số bệnh ác tínhnhạy cảm với hormon như ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến, cũng đượcnhận thấy có khả năng gây tăng cân ở những bệnh nhân sử dụng các thuốcnày. Các nghiên cứu sau đó đã chứng minh rằng 2 loại thuốc này có khảnăng kích thích sự thèm ăn, tăng lượng thức ăn và mức năng lượng tiêu thụ.Do được dung nạp tốt với khá ít tác dụng phụ được ghi nhận nên megestrolacetate và medroxyprogesterone acetate được coi là những công cụ hữu hiệuđể điều trị chứng chán ăn do nhiều nguyên nhân khác nhau ở người lớn.Tuy nhiên, hiện nay người ta vẫn chưa biết rõ liều lượng và cách dùng đemlại hiệu quả kích thích ăn cao nhất của các thuốc này. Tác dụng phụ đáng kểnhất của megestrol acetate và medroxyprogesterone acetate là gây huyếtkhối tĩnh mạch và biểu hiện bất lực ở nam giới. Dronabinol, một thành phầncủa ma tuý được bào chế từ cây gai dầu dùng để giảm buồn nôn và nôn dohoá chất chống ung thư, cũng được chứng minh là có tác dụng kích thíchkhả năng ăn tương đương với megestrol acetate nhưng đắt tiền và có thể gâyra khá nhiều tác dụng phụ như chóng mặt, ù tai, hoang tưởng, nhịp timnhanh, nhất là ở những người lớn tuổi.Gần đây, nandrolone deconoate, một loại hormon đồng hóa cũng đượcchứng minh có khả năng kích thích ăn và gây tăng cân ở những bệnh nhânchán ăn do ung thư, suy thận mạn hoặc các bệnh mạn tính khác. Một sốthuốc chống dị ứng như ketotifen, cyproheptadine có khả năng ức chế cácthụ cảm thể của serotonin ở hệ thần kinh trung ương dẫn đến làm tăng cảmgiác thèm ăn. Do có độ an toàn tương đối cao đối với trẻ nhỏ nêncyproheptadine và ketotifen thường được dùng để kích thích ăn ở trẻ em.Các hướng nghiên cứu thuốc kích thích ăn ở người trong tương lai sẽ chủyếu nhằm vào mục tiêu giảm nồng độ serotonin trong não hoặc ức chế cácthụ cảm thể của hoạt chất này. Theo một vài nghiên cứu gần đây,erythropoietin, một yếu tố kích thích sinh hồng cầu thường được dùng trongđiều trị một số tình trạng thiếu máu, cũng có khả năng gây tăng lượng thứcăn tiêu thụ và tăng cân ở một số bệnh nhân suy thận mạn. Ngoài ra, một sốthuốc sử dụng trong điều trị các bệnh tâm thần kinh như valproic acid (thuốcchống động kinh), mirtazapine, fluoxetine (thuốc chống trầm cảm) cũng cótác dụng phụ gây tăng cảm giác thèm ăn và tăng cân.VitaminMột số nghiên cứu gần đây cho thấy, thiamin (vitamin B1) có ...