Tình hình bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính điều trị nội trú tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai trong 5 năm (1996 - 2000)

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) được định nghĩa là tình trạng bệnh lý đặc trưng bởi rối loạn thông khí tắc nghẽn không có khả năng hồi phục hoàn toàn, sự tắc nghẽn thông khí thường tiến triển từ từ và liên quan đến phản ứng viêm bất thường của phổi do các khí hoặc phân tử nhỏ độc hại [5]. BPTNMT bao gồm viêm phế quản mạn tính và giãn phế nang với những mức độ khác nhau tuỳ từng người. BPTNMT là một bệnh khá phổ biến trên thế giới, gây tác hại lớn cho sức...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tình hình bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính điều trị nội trú tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai trong 5 năm (1996 - 2000) TCNCYH 21 (1) - 2003 T×nh h×nh BÖnh phæi t¾c nghÏn m¹n tÝnh ®iÒu trÞ néi tró t¹i khoa H« HÊp bÖnh viÖn b¹ch mai trong 5 n¨m (1996-2000) Ng« Quý Ch©u §¹i häc Y Hµ Néi Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu håi cøu 3606 bÖnh nh©n vµo ®iÒu trÞ néi tró t¹i khoa H« HÊp BÖnh viÖn B¹ch Mai trong 5 n¨m (tõ 1/1/1996 ®Õn 31/12/2000) theo b¶ng ph©n lo¹i quèc tÕ bÖnh tËt lÇn thø X. Cã 904 ng−êi khi ra viÖn ®−îc chÈn ®o¸n BPTNMT (25,1%), lµ bÖnh lý ®øng hµng ®Çu, trong ®ã cã 142 BN (15,7%) cã biÕn chøng t©m phÕ m·n. Tû lÖ nam/n÷ lµ 2,13. Løa tuæi th−êng gÆp lµ trªn 50 tuæi (81,6%). 275/299 (92,0%) tr−êng hîp ë bÖnh ¸n cã th«ng tin vÒ thãi quen hót thuèc lµ bÖnh nh©n ®ang hoÆc tiÒn sö hót thuèc l¸, thuèc lµo hoÆc c¶ 2 lo¹i, vµ 24 tr−êng hîp kh«ng hót thuèc (8,0%). C¸c triÖu chøng th−êng gÆp lµ: ho kh¹c ®êm (80.75%), khã thë (78.65%), nghe phæi cã tiÕng ran rÝt, ran ng¸y (42%). Cã 238 BN (29,9%) ®−îc ®o chøc n¨ng th«ng khÝ víi FEV1 so víi trÞ sè lý thuyÕt: 56,5 ± 27,35 % vµ tû sè FEV1/FVC: 64 ± 24,55%. 10/89 BN cã tû sè FEV1/FVC >75% nh−ng chØ sè Tiffeneau FEV1/VC l¹i TCNCYH 21 (1) - 2003 - C¸c xÐt nghiÖm cËn l©m sµng ®−îc khai B¶ng 1. Ph©n bè theo nhãm tuæi cña th¸c tõ c¸c phiÕu xÐt nghiÖm trong bÖnh ¸n vµ BPTNMT kÕt qu¶ xÐt nghiÖm ë phÇn theo dâi BN hµng STT Nhãm tuæi n % ngµy. 1 20-29 17 1.88 2.3. Tiªu chuÈn chän bÖnh nh©n: 2 30-39 68 7.52 - BÖnh sö: 3 40-49 81 8.96 Ho kh¹c ®êm, kÐo dµi trong 3 tuÇn lÔ mçi 4 50-59 148 16.37 th¸ng, Ýt nhÊt 3 th¸ng trong 1 n¨m vµ trong 2 5 60-69 289 31.97 n¨m liªn tiÕp. 6 >= 70 301 33.30 Khã thë: míi ®Çu khã thë khi g¾ng søc, vÒ sau khã thë c¶ khi nghØ ng¬i. Tæng sè 904 100% - Kh¸m h« hÊp: Qua b¶ng trªn cho thÊy ®a sè BN ë løa tuæi Khi bÖnh nh©n cã gi·n phÕ nang cã thÓ cã trªn 50 (81.64%), tuyÖt ®¹i ®a sè BN tõ 30 tuæi biÓu hiÖn trªn l©m sµng b»ng: thë ra kÐo dµi, trë lªn (97,1%). BN b»ng hoÆc d−íi 29 tuæi chØ lång ngùc h×nh thïng, gâ vang, r× rµo phÕ nang chiÕm 1,9%. BÖnh chñ yÕu gÆp ë giíi nam víi gi¶m. tû lÖ 2,13. Tû lÖ nµy còng phï hîp víi kÕt qu¶ DÊu hiÖu t¾c nghÏn cña dßng khÝ thë ra vµ nghiªn cøu cña §µo Kú H−ng vµ céng sù 1991- t¨ng tiÕt nhÇy cña ®−êng thë biÓu hiÖn b»ng: 1995 [2]. ran rÝt, ran ng¸y, ran Èm, ran næ khi nghe phæi. 2. TiÒn sö - §o chøc n¨ng th«ng khÝ: 2.1. TiÒn sö bÖnh Cã rèi lo¹n th«ng khÝ t¾c nghÏn hoÆc kh«ng. 518 BN cã tiÒn sö BPTNMT (chiÕm 57.3% - Xquang: trong tæng sè 904 BN BPTNMT). §iÒu nµy Héi chøng phÕ qu¶n: h×nh ¶nh dµy thµnh chøng tá ë c¸c BN nµy bÖnh ®· diÔn biÕn kÐo phÕ qu¶n dµi tõ tr−íc, g©y hËu qu¶ lín, ¶nh h−ëng nhiÒu Héi chøng gi·n phÕ nang: h×nh ¶nh nhu m« ®Õn nÒn kinh tÕ x· héi. Tuy nhiªn cã tíi 42,7% phæi qu¸ s¸ng. X−¬ng s−ên n»m ngang, khoang bÖnh nh©n kh«ng cã tiÒn sö bÖnh chøng tá c¸c liªn s−ên gi·n réng, ®Ønh phæi bÞ ®Èy lªn, c¬ bÖnh nh©n nµy kh«ng ®−îc chÈn ®o¸n sím. hoµnh bÞ ®Èy xuèng, gãc t©m hoµnh tï, bê c¬ 2.2. TiÒn sö hót thuèc l¸, thuèc lµo hoµnh h×nh r¨ng c−a. H×nh tim bÐ, dµi thâng, Trong 904 bÖnh ¸n BPTNMT chØ cã 299 cung ®éng m¹ch phæi næi. tr−êng hîp cã ®Ò cËp ®Õn tiÒn sö hót thuèc - Xö lý sè liÖu theo ch−¬ng tr×nh SPSS (33.1%), nh−ng trong sè ®ã cã 275 tr−êng hîp version 10.05 víi c¸c thuËt to¸n thèng kª y häc cã tiÒn sö hót thuèc l¸, thuèc lµo (hoÆc c¶ 2), th«ng dông. chiÕm 92% vµ 24 tr−êng hîp kh«ng cã tiÒn sö III. KÕt qu¶ vµ bµn luËn hót thuèc (8%). Cßn l¹i 605 bÖnh ¸n (66.9%) 1. Sè bÖnh nh©n, tuæi, giíi kh«ng ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nµy. ThiÕu sãt nµy cã - Trong 5 n¨m tõ 1996-2000 cã 3606 BN lÏ do b¸c sÜ, sinh viªn kh«ng quan t©m khai ®iÒu trÞ néi tró t¹i khoa H« HÊp, trong ®ã cã th¸c ®Õn vÊn ®Ò hót thuèc l¸, mÆt kh¸c phÇn lín 904 BN ®−îc chÈn ®o¸n lóc ra viÖn lµ c¸c bÖnh ¸n cò kh«ng cã môc ®Ò cËp riªng ®Õn BPTNMT, chiÕm 25,1% tæng sè bÖnh nh©n vµ tiÒn sö hót thuèc. Trong nghiªn cøu nµy chóng ®øng hµng ®Çu trong c¸c bÖnh lý. t«i kh«ng thèng kª ®−îc sè l−îng thuèc BN hót tÝnh theo ®¬n vÞ bao/n¨m do trong ®a sè c¸c - Giíi: Nam: 615/ 904 bÖnh nh©n (68,0%) tr−êng hîp bÖnh ¸n kh«ng cã c¸c d÷ liÖu vÒ N÷: 289/ 904 bÖnh nh©n (32, 0%), tû lÖ vÊn ®Ò nµy. Chóng t«i thÊy cÇn x©y dùng bÖnh nam/n÷ lµ 2,13. ¸n mÉu cho c¸c khoa h« hÊp trong ®ã cã c¸c ®Ò - Ph©n bè bÖnh nh©n theo nhãm tuæi: ®−îc môc vµ h−íng dÉn hái vÒ tiÒn sö hót thuèc tr×nh bµy ë b¶ng 1. còng nh− mét sè yÕu tè nguy c¬ kh¸c ®ång thêi t¨ng c−êng tuyªn truyÒn gi¸o dôc cho cén ...