Tính toán che chắn đảm bảo an toàn bức xạ cho phòng máy gia tốc xạ trị năng lượng cao tại Bệnh viện Ung Bướu thành phố Hồ Chí Minh

Nghiên cứu tính toán che chắn phòng máy gia tốc xạ trị năng lượng cao để đảm bảo ATBX cho nhân viên bức xạ, dân chúng xung quanh khu vực xạ trị. Tuy nhiên việc tính toán này thường mất rất nhiều thời gian và công sức. Từ đó, đề tài này đã được hình thành với ý tưởng xây dựng một phần mềm dựa trên Excel để tăng tính tự động hóa nhằm rút ngắn thời gian tính toán, giảm thiểu sai lầm chủ quan và giúp người dùng có một cái nhìn tổng quát hơn khi tính toán che chắn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tính toán che chắn đảm bảo an toàn bức xạ cho phòng máy gia tốc xạ trị năng lượng cao tại Bệnh viện Ung Bướu thành phố Hồ Chí Minh XẠ TRỊ - KỸ THUẬT PHÓNG XẠ TÍNH TOÁN CHE CHẮN ĐẢM BẢO AN TOÀN BỨC XẠ CHO PHÒNG MÁY GIA TỐC XẠ TRỊ NĂNG LƯỢNG CAO TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN TRUNG HIẾU1, ĐẶNG THỊ MINH TÂM2, HOÀNG THỊ KIỀU TRANG3, NGUYỄN THỊ VÂN2ĐẶT VẤN ĐỀ sở khám chữa bệnh này đã nghiên cứu tính toán thiết kế che chắn phòng máy gia tốc xạ trị để đảm Ung thư đang là một trong những thách thức bảo an toàn bức xạ cho các nhân viên y tế và dânsức khỏe cộng đồng quan trọng nhất của thế kỷ 21. chúng xung quanh.Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),số ca mắc mới ung thư tại Việt Nam không ngừng Trong hoạt động xạ trị, khi cơ sở y tế đượctăng, từ 68.000 ca năm 2000 lên 126.000 năm 2010. trang bị mới hoặc thay thế một thiết bị phát bức xạ,Năm 2018, số ca mắc mới tăng lên gần 165.000 phòng máy sử dụng thiết bị đó cần được đánh giáca/96.6 triệu dân, khoảng một nửa số bệnh nhân về mặt đảm bảo an toàn bức xạ cho con ngườiung thư được chỉ định điều trị bằng xạ trị sử dụng và môi trường xung quanh trước khi tiến hành xâymáy gia tốc. Cơ quan Năng Lượng Nguyên tử dựng. Cùng với sự tiến bộ của kỹ thuật và côngQuốc tế (International Atomic Energy Agency, IAEA) nghệ, ngày nay các thiết bị phát bức xạ, cụ thể làđã ước tính có khoảng 2.500 máy gia tốc xạ trị được các máy gia tốc thẳng ngày càng được phát triển vềsử dụng vào năm 1998 tại các nước đang phát triển mức năng lượng cũng như về mặt cơ khí để có thểvà có thể cần thêm 10.000 máy như vậy vào áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong xạ trị nhưnăm 2015. Nhu cầu tính toán xây dựng phòng máy IMRT, VMAT, IGRT, SBRT, SRS,... nhằm điều trịgia tốc xạ trị để đảm bảo an toàn bức xạ (ATBX) cho bệnh nhân ung thư một cách hiệu quả nhất,cho nhân viên y tế và cộng đồng xung quanh là trong thời gian ngắn nhất.rất cần thiết. Năm 2006, Cơ quan Năng lượng Năm 2018, Bệnh viện Ung Bướu đã đưa vàoNguyên tử Quốc tế đã công bố ấn phẩm Safety hoạt động 02 máy gia tốc nhiều mức năng lượngReports Series No.47 hướng dẫn tính toán che chắn (True Beam của Varian), sử dụng 04 mức năngcho phòng máy gia tốc xạ trị nhằm đảm bảo an toàn lượng photon 06 MV, 08 MV, 10 MV, 15 MV; 02 mứcbức xạ. năng lượng photon cường độ cao 6X FFF, 10X FFF; Từ đó đến nay, công bố IAEA No.47 này vẫn là 07 mức electron từ 6 MeV đến 22 MeV; hệ thốngtài liệu tham khảo chính cho việc xây dựng cơ sở MLC 120 lá; hệ thống lập kế hoạch điều trị với nhiềuphòng máy gia tốc xạ trị. Trên thế giới tại các quốc tính năng vượt trội có thể điều trị bệnh nhân ung thưgia có nền y tế phát triển đã áp dụng đánh giá thiết bằng kỹ thuật cao. Việc đánh giá thiết kế che chắnkế che chắn phòng máy gia tốc xạ trị để đảm bảo đảm bảo an toàn bức xạ cho phòng máy gia tốcan toàn bức xạ. Tiêu biểu, năm 2010, Hội đồng năng lượng cao khác với Để đánh giá thiết kế cheQuốc gia Hoa Kỳ về An toàn và Đo lường Bức xạ chắn đảm bảo an toàn bức xạ cho phòng máy gia(National Council on Radiation Protection and tốc năng lượng cao này, bề dày của tường che chắnMeasurements, NCRP) đã công bố tác phẩm NCRP và cấu trúc phòng cần được tính toán và phân tích151 là kết quả nghiên cứu tính toán che chắn đảm cụ thể. Từ mức năng lượng 10MV trở lên sẽ xuấtbảo an toàn cho phòng máy gia tốc xạ trị tại Bệnh hiện nhiễm bẩn neutron, che chắn an toàn đối vớiviện Montreal General (MGH) ở Canada. neutron cần được quan tâm. Vì thế, việc hiểu rõ phương pháp tính toán che chắn phòng máy gia tốc Tại Việt Nam, trong thành phố Hồ Chí Minh, đã xạ trị năng lượng cao True Beam của Varian đểcó các cơ sở khám chữa bệnh sử dụng máy gia tốc phục vụ cho công tác xin cấp phép hoạt động, kiểmđể điều trị cho bệnh nhân như Bệnh viện Ung Bướu, định chất lượng máy gia tốc hàng năm và đảm bảoBệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Quân Y 175, Bệnhviện Nhân dân 115, đội ngũ kỹ sư vật lý tại các cơ1 KS. Trưởng Khoa Kỹ thuật Phóng xạ - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM2 KS. Khoa Kỹ thuật Phóng xạ - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM3 Giảng viên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP. HCMTẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM 267XẠ TRỊ - KỸ THUẬT PHÓNG XẠan toàn bức xạ cho nhân viên y tế, dân chúng xung Bảng 1. Năng lượng ngưỡng tối thiểu cho phản ứngquanh khu vực xạ trị là rất cần thiết. (γ, n) trong kim loạiMỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Năng lượng Nguyên Khối lượng Abundance (%) ngưỡng Nghiên cứu tính toán che chắn phòng máy gia tử nguyên tử (MeV)tốc xạ trị năng lượng cao để đảm bảo ATBX cho Al 27 100 13.1nhân viên bức xạ, dân chúng xung quanh khu vựcxạ trị. Fe 54 5.8 13.4 Tuy nhiên việc tính toán này thường mất rất Cu 65 30.8 ...