TÔI ĐƯỢC BIẾT NGUYỄN VINH...

Bạn bè gọi anh là Vinh-grigory bởi vóc dáng và tính khí đàn ông gồ ghề và lãng mạn thời chiến. Song anh hấp dẫn tôi bởi sự tinh tường và khiêm nhường hiếm có trong giới nghệ sĩ trẻ. Nói chuyện bỗ bã, thoải mái nhưng anh không khi nào suồng sã, thiếu cung kính lẫn nhau. Bên chén rượu, cốc trà anh nhìn nhận, đánh giá, bình chú về các tác giả bậc thầy, về các tác phẩm của họ như một nhà phê bình chuyên nghiệp. Anh thẩm định các tác phẩm của bạn đồng liêu,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÔI ĐƯỢC BIẾT NGUYỄN VINH... TÔI ĐƯỢC BIẾT NGUYỄN VINH... NGUYỄN VINH-Xiếc-bột màu, 1998 Bạn bè gọi anh là Vinh-grigory bởi vóc dáng và tính khí đàn ông gồ ghề và lãng mạn thời chiến. Song anh hấp dẫn tôi bởi sự tinh tường và khiêm nhường hiếm có trong giới nghệ sĩ trẻ. Nói chuyện bỗ bã, thoải mái nhưng anh không khi nào suồng sã, thiếu cung kính lẫn nhau. Bên chén rượu, cốc trà anh nhìn nhận, đánh giá, bình chú về các tác giả bậc thầy, về các tác phẩm của họ như một nhà phê bình chuyên nghiệp. Anh thẩm định các tác phẩm của bạn đồng liêu, đồng tuế và các bậc hậu sinh công bằng, sắc xảo với một giọng hài hước chỉ thấy ở một bậc cao niên mà chúng tôi cùng quý mến gọi là “cụ Hiến” (Mai Văn Hiến). Trong phong thái dân gian ẩn dấu một tầm hiểu biết đáng nể, nên khi anh trao đổi nghiêm túc về nghề nghiệp hay nói chuyện tào lao về nhân tình thế thái “giải sầu” đều thú vị. Đôi khi bất chợt thấy họa sĩ là một người khó tính và cầu toàn. Vào Sài Gòn mỗi khi chợt nhớ tới anh, tôi như thấy lại một góc nhỏ Hà Nội của mình. Và điều đáng quý nhất là tranh của Nguyễn Vinh cũng y như vậy! Nếu xem lại những bức tĩnh vật vẽ đồ gốm và hoa năm 1979 của anh, ta sẽ thấy những bước đi trước, và sau đó là cùng nhịp với hội họa của các họa sĩ trẻ hơn 10 năm sau. Tác giả say mê khai thác các yếu tố tạo hình, các mô-típ nghệ thuật truyền thống từ Đông Sơn tới tượng đình, tượng chùa Bắc bộ và cài cấy chúng vào một không gian modernism vừa bình đồ vừa lập thể. Anh cũng không ngần ngại thể nghiệm không gian siêu thực cùng những kết hợp huyễn hoặc giữa trang trí ma mị và thôi thúc nhục thể thường trực âm thầm. Hãy dừng lại trước bức vẽ những bàn tay bị xuyên dây thép gai của dòng người Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Trong không gian cận cảnh đơn giản bất ngờ có cái hùng tráng vô danh đúng vào bản chất của chủ nghĩa anh hùng áo vải. Bức tranh Tọa độ là một bố cục phức hợp, công phu, tố cáo chiến tranh hủy diệt với gam màu và các chi tiết hết sức xúc động. Hình ảnh đối lập giữa những tọa độ thần chết vô cảm và các em bé thơ dại đang mơ màng trong giấc ngủ an bình của tình thương, có sức tố cáo mãnh liệt. Rõ ràng họa sĩ có những cách tiếp cận riêng đối với các đề tài lớn. Những năm tháng hậu chiến thiếu thốn, ê chề thời mỹ thuật ta đi vào ngõ cụt với căn bệnh “sơ lược và công thức” tưởng như hết thuốc chữa, và sau đó là những năm tháng hào hứng sôi nổi của Hội họa đổi mới. Nguyễn Vinh là một trong những họa sĩ đổi mới đầu tiên! Ra đi lặng lẽ khi người ta còn chưa biết nhiều về mình nên những tác phẩm mà Nguyễn Vinh để lại sẽ ngày càng hấp dẫn chúng ta, giúp ta hiểu thêm về một họa sĩ đích thực của một thời đích thực. NGUYỄN QUÂN