Tóm tắt báo cáo "Rà soát, phân tích, đánh giá văn bản pháp lệnh dân số và khuyến nghị cho dự án luật dân số" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Giới thiệu về đề tài, những điểm mạnh của văn bản pháp luật dân số, hạn chế của văn bản pháp luật dân số, những khuyến nghị đối với pháp luật dân số. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt báo cáo Rà soát, phân tích, đánh giá văn bản pháp lệnh dân số và khuyến nghị cho dự án luật dân số
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KTQD
VIỆN DÂN SỐ VÀ CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI
TÓM TẮT BÁO CÁO
RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VĂN BẢN PHÁP LỆNH
DÂN SỐ VÀ KHUYẾN NGHỊ CHO DỰ ÁN LUẬT DÂN SỐ
HÀ NỘI, 24/9/2013
NỘI DUNG BÁO CÁO:
1. GIỚI THIỆU
2. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA VĂN BẢN PLDS
3. HẠN CHẾ CỦA VĂN BẢN PLDS
4. KHUYẾN NGHỊ
1. GIỚI THIỆU
1.1 LÝ DO
- Đã 10 năm thi hành PLDS, cần xem xét đánh giá PL
đi vào cuộc sống như thế nào? Kết quả ra sao?
Nguyên nhân của thành tựu và hạn chế? Bài học?
- Chúng ta đang trong thời điểm cần thay đổi luật
pháp và chính sách về dân số, vì các điều kiện kinh
tế, xã hội, kỹ thuật, pháp luật, dân số, y học, hội
nhập quốc tế,… năm 2013 đã rất khác 1961-
1993-2003.
- Nghị quyết số 20/2011/QH13 ngày 28/11/2011 của Quốc
hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội
nhiệm kỳ khóa XIII quy định dự án Luật Dân số thuộc
Chương trình chuẩn bị, Bộ Y tế dự kiến trình Chính phủ để
trình Quốc hội năm 2014.
- Bối cảnh thực tế và yêu cầu quản lý nói trên cho thấy cần
tiến hành “Đánh giá tình hình thực hiện Pháp lệnh Dân số
và khuyến nghị cho dự án Luật Dân số”.
- Kết quả thực hiện PLDS không chỉ phụ thuộc vào
việc tổ chức triển khai thực hiện như thế nào mà còn
chịu ảnh hưởng rất lớn vào chính Văn bản PLDS.
Vì vậy, cần rà soát, phân tích đánh giá chính văn
bản này về tính khả thi, tính tương thích với đường lối,
chính sách của Đảng và pháp luật trong nước cũng
như các cam kết quốc tế.
1. GIỚI THIỆU
1.2 MỤC TIÊU
(1) Phát hiện những điểm mạnh và điểm yếu của
PLDS
(2) Rút ra bài học từ việc xây dựng PLDS.
(3) Đề xuất các khuyến nghị cho việc xây dựng Luật
Dân số.
2. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA VĂN BẢN PLDS
2.1 Lần đầu tiên đặt vấn đề điều chỉnh một cách toàn
diện và hệ thống các hành vi dân số, công tác dân
số bằng Luật pháp.
Phạm vi điều chỉnh của PLDS bao gồm: Quy mô, cơ
cấu, phân bố, chất lượng, công tác dân số và quản lý nhà
nước về dân số trong một Văn bản pháp luật. Điều này đã
mở rộng tư duy, làm cho tư duy đầy đủ hơn, rõ ràng hơn và
hệ thống hơn về nội hàm của thuật ngữ “dân số”, đặc biệt là
cơ cấu và chất lượng dân số.
2. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA VĂN BẢN PLDS
2.2 Gợi mở cho việc xây dựng hệ thống văn bản pháp
luật điều chỉnh hành vi dân số từ Trung ương đến các
địa phương.
• Sau khi PLDS ra đời đã có 23 Luật và Dự luật có những nội
dung gần gũi với PLDS được công bố.
•Triển khai PLDS, Chính phủ đã ban hành 06 NĐ quy định chi
tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của PLDS.
•Dựa trên cơ sở Pháp lệnh và các Nghị định trên, các Bộ có
Thông tư hướng dẫn, HĐND, UBND các địa phương đã ban
hành các văn bản triển khai PLDS.
2. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA VĂN BẢN PLDS
2.3. Nhạy bén điều chỉnh những hành vi dân số mới
PLDS đã đặt vấn đề điều chỉnh các hành vi liên quan đến một
số vấn đề, như: Mất cân bằng giới tính khi sinh, chất lượng
dân số, già hóa dân số, đăng ký dân số và hệ cơ sở dữ liệu
quốc gia về dân số, lồng ghép biến dân số vào các kế hoạch
phát triển,… Đó là những vấn đề dân số mới ở Việt Nam vào
thời điểm 2003, thậm chí muộn hơn nhưng đã và đang trở nên
phổ biến, được xã hội quan tâm hiện nay.
2. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA VĂN BẢN PLDS
2.4 Quy định quyền và nghĩa vụ của Nhà nước,
đoàn thể xã hội, công dân đối với công tác dân
số.
Chủ thể Quy Cơ Phân Chất QLNN
mô cấu bố lượng về DS
- Nghĩa vụ - Quyền tự Được Nghĩa vụ
- Quyền
Công không lựa do cư trú cung cấp đăng ký dân
KHHGĐ chọn giới tính theo quy thông tin, số....
dân
thai nhi.... định của ....
.... pháp luật...
- Quản - Giám sát, Lập kế - NN thực Xây dựng
lý nhà xử lý việc lựa hoạch, quy hiện CS cơ sở dữ liệu
Nhà
nước dịch chọn giới tính hoạch phân nâng cao quốc gia về
nước thai nhi .... bố dân cư CLDS dân cư
vụ KHHGĐ
.... ....
Tổ chức - Quyền - Quyền - Được tạo - Có trách - Quyền
xã hội cung cấp cung cấp dịch điều kiện nhiệm TT khai thác cơ
dịch vụ vụ cho NCT.. nhà ở sở dữ liệu
KHHGĐ
3. NHỮNG HẠN CHẾ CỦA VĂN BẢN PLDS.
3.1 TÍNH KHẢ THI THẤP
Tính khả thi của PLDS thấp là do:
(1) Phạm vi điều chỉnh rộng và đôi chỗ chưa nhất quán.
- Khoản 1, Điều 1 PLDS xác định 6 vấn đề sẽ được điều chỉnh
(Quy mô; cơ cấu; phân bố; chất lượng dân số; các biện pháp
của công tác dân số; QLNN về dân số)
- Mỗi vấn đề lại có nhiều nội dung. Chẳng hạn, “Chất lượng
dân số là sự phản ánh các đặc trưng về thể chất, trí tuệ và
tinh thần của toàn bộ dân số” (Khoản 6, điều 2)…. Vì vậy,
PLDS mang nặng tính chất “Lu ...