Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Công tác xã hội: Công tác xã hội hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ thực tiễn tỉnh Quảng Ninh

Luận án "Công tác xã hội hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ thực tiễn tỉnh Quảng Ninh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận, thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ đó triển khai hoạt động thực nghiệm CTXH nhóm trong hỗ trợ sinh kế người nghèo và đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo tại Quảng Ninh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Công tác xã hội: Công tác xã hội hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ thực tiễn tỉnh Quảng Ninh VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐẶNG HỮU DŨNG CÔNG TÁC XÃ HỘI HỖ TRỢ SINH KẾ ĐỐI VỚI NGƯỜI NGHÈO TỪ THỰC TIỄN TỈNH QUẢNG NINH Ngành: Công tác xã hội Mã số: 976 01 01 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI Hà Nội, 2023 Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội Người hướng dẫn khoa học: TS. Hà Thị Thư TS. Nguyễn Hải Hữu Phản biện 1: GS.TS. Nguyễn Hữu Minh Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Thị Thái Lan Phản biện 3: PGS.TS. Nguyễn Thanh Bình Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại Học viện Khoa học xã hội Vào hồi giờ phút, ngày tháng năm 2023 Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện khoa học xã hội MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Quảng Ninh luôn được đánh giá về tốc độ tăng trưởng khá cao về kinh tế cũng như trong lĩnh vực giảm nghèo so với các địa bàn khác trong cả nước. Năm 2019 Quảng Ninh đã bố trí cho chương trình nông thôn mới và mục tiêu quốc gia giảm nghèo là khoảng gần 600 tỷ từ nguồn vốn ngân sách, chưa kể các nguồn vốn tín dụng ưu đãi. Tuy nhiên nghèo đói vẫn còn là một trong những vấn đề còn tồn tại của địa phương. Bài học kinh nghiệm cho thấy việc quan tâm tới sinh kế của người nghèo là một trong những mô hình hữu hiệu nhằm giảm nghèo bền vững. Các hoạt động can thiệp cần gắn với các chương trình, hoạt động không chỉ là thúc đẩy sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân hay hỗ trợ các mô hình hỗ trợ sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt mà cần phải quan tâm tới các nguồn vốn xã hội, vốn con người… thông qua các hoạt động công tác xã hội [89], [90]. Kể từ khi Chính phủ ban hành Quyết định 32/2010 và Quyết định 112/2021 thì Quảng Ninh là một trong những địa phương rất tích cực trong việc phát triển nghề CTXH [37], [40]. Tuy nhiên để đẩy mạnh và chuyên nghiệp hoá các hoạt động CTXH hỗ trợ cho người nghèo nói chung và sinh kế cho người nghèo nói riêng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh thì rất cần có sự quan tâm cũng như có các nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực này. Xuất phát từ những vấn đề lý luận và thực tiễn nói trên, luận án sẽ tập trung nghiên cứu về Công tác xã hội hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ thực tiễn tỉnh Quảng Ninh. Nội dung nghiên cứu của luận án sẽ phân tích thực trạng một số nguồn vốn sinh kế của người nghèo nhưng đối tượng nghiên cứu chính của luận án sẽ tập trung đánh giá các hoạt động hỗ trợ sinh kế trong lĩnh vực CTXH để từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động CTXH hỗ trợ các nguồn vốn sinh kế đối với người nghèo tại tỉnh Quảng Ninh. 2. Mục đích, nhiệm vụ, câu hỏi và giả thiết nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận, thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo từ đó triển khai hoạt động thực nghiệm CTXH nhóm trong hỗ trợ sinh kế người nghèo và đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo tại Quảng Ninh. 1 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Tổng hợp các tài liệu, Nghiên cứu thực trạng, Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng, ứng dụng thực nghiệm phương pháp CTXH và tổng hợp kết quả nghiên cứu để đề xuất các giải pháp. 2.3. Câu hỏi nghiên cứu Câu hỏi 1: Nguồn vốn sinh kế của người nghèo ở Quảng Ninh hiện nay đang như thế nào? Câu hỏi 2: Các hoạt động CTXH hỗ trợ sinh kế cho người nghèo tại Quảng Ninh hiện nay đang được triển khai ở mức độ nào? Câu hỏi 3: Những yếu tố nào ảnh hưởng CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo ở Quảng Ninh Câu hỏi 4: Việc ứng dụng phương pháp CTXH nhóm sẽ tăng hiệu quả hỗ trợ sinh kế cho người nghèo như thế nào? 2.4. Giả thiết nghiên cứu Giả thuyết 1: Hiện nay sinh kế người nghèo ở Quảng Ninh đang gặp phải một số vấn đề về nguồn vốn tài chính và nguồn vốn vật chất… Giả thuyết 2: Các hoạt động CTXH đang dần chứng minh được hiệu quả trong việc hỗ trợ sinh kế người nghèo tại Quảng Ninh nhưng vẫn chưa thực sự chuyên nghiệp. Giả thuyết 3: Hoạt động CTXH hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo tại Quảng Ninh chịu ảnh hưởng bởi một số yếu tố như năng lực nhân viên CTXH và chính sách và thực thi chính sách, đặc điểm người nghèo và cộng đồng xã hội. Giả thuyết 4: Phương pháp CTXH nhóm sẽ giúp người nghèo nâng cao năng lực, huy động và sử dụng các nguồn vốn sinh kế hiệu quả hơn trong việc giảm nghèo bền vững. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu một số hoạt động CTXH cơ bản trong việc hỗ trợ sinh kế đối với người nghèo bao gồm: Tư vấn chính sách hỗ trợ sinh kế; Biện hộ hỗ trợ sinh kế; Kết nối nguồn lực trong hỗ trợ sinh kế; Giáo dục nhóm trong hỗ trợ sinh kế. - Phạm vi khách thể nghiên cứu Khách thể nghiên cứu chính là người nghèo (chủ hộ). Bên cạnh đó nghiên cứu còn tiến hành phỏng vấn cán bộ, nhân viên CTXH, cộng tác 2 viên CTXH, cán bộ LĐTBXH và lãnh đạo phụ trách về vấn đề nghèo tại các địa bàn nghiên cứu. - Phạm vi không gian nghiên cứu Nghiên cứu được triển khai tại 3 huyện/thành phố là Huyện Ba chẽ; Thành phố Hạ Long; và Huyện Vân Đồn. 4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp luận nghiên cứu Nghiên cứu dựa trên cơ sở duy vật biện chứng; Luận án vận dụng chủ nghĩa Mác Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm cơ sở, phương pháp luận trong nghiên cứu; Triết lý và giá trị của Công tác xã hội c ...