Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Dạy học đọc hiểu văn bản tự sự ở trung học phổ thông theo quan điểm kiến tạo

Mục đích nghiên cứu của luận án "Dạy học đọc hiểu văn bản tự sự ở trung học phổ thông theo quan điểm kiến tạo" là tìm ra những điểm kết nối giữa lý thuyết đọc hiểu, lý thuyết tự sự học hiện đại và thuyết dạy học kiến tạo để có thể hỗ trợ nhau trong việc dạy học đọc hiểu VBTS ở THPT. Từ đó xây dựng được mô hình dạy học đọc hiểu VBTS theo QĐKT, đề xuất vận dụng các phương pháp, biện pháp dạy học phù hợp để HS kiến tạo ý nghĩa của VBTS, giúp nâng cao chất lượng dạy học đọc hiểu ở nhà trường THPT.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Dạy học đọc hiểu văn bản tự sự ở trung học phổ thông theo quan điểm kiến tạo1 BỘGIÁODỤCVÀĐÀOTẠO TRƯỜNGĐẠIHỌCSƯPHẠMHÀNỘI HOÀNGBÁCHVIỆT DẠYHỌCĐỌCHIỂUVĂNBẢNTỰSỰỞTRUNGHỌCPHỔTHÔNG THEOQUANĐIỂMKIẾNTẠO Chuyênngành:Lýluậnvàphươngphápdạyhọc bộmônVănvàtiếngViệt Mãsố:9.14.01.11 TÓMTẮTLUẬNÁNTIẾNSĨKHOAHỌCGIÁODỤC HàNội202123 Côngtrìnhđượchoànthànhtại: Ngườihướngdẫnkhoahọc:1.GS.TS.NguyễnThanhHùng 2.TS.NguyễnThịQuếAnh Phảnbiện1:PGS.TS.NguyễnThịThuThủy,TrườngDDHSPHàNội Phảnbiện2:PGS.TS.ChuThịThủyAnh,TrườngĐạihọcVinh Phảnbiện3:TS.NguyễnThịTuyếtMinh,TrườngĐHSPHàNội2 LuậnánsẽđượcbảovệtrướcHộiđồngchấmluậnáncấp… vàohồi…..giờ…ngày…tháng…năm… Cóthểtìmhiểuluậnántạithưviện:ThưviệnQuốcGia,HàNội4 MỞĐẦU 1. Lýdochọnđềtài VấnđềđổimớiphươngphápdạyhọcởTHPTđãvàđangnhậnđượcsự quantâmcủatoànxãhội.Chủ trươngđổimớiphươngphápdạyhọcđã bướcvàogiaiđoạnthựchiệnnhữngbướcđicụthểtừnhữngđịnhhướngchỉđạocủaĐảng,quyđịnhcủaphápluậtvàcácvănbảnhướngdẫncủaBộGiáodụcvàĐàotạo.Điểmnổibậttronggiaiđoạnnàylàviệccoitrọngquan điểmgiáodụcvàdạyhọctheođịnhhướngpháttriểnphẩmchất,nănglựccủaHS,phùhợpvớitìnhhìnhpháttriểnkinhtế,vănhóa,xãhộitrongxuthếhộinhậpquốctế,giữgìnbảnsắcdântộcvàtruyềnthống. Quả vậy,trong việchìnhthànhnănglựcđọchiểuchoHSTHPTcầnđặcbiệtnhấnmạnhđếnviệchìnhthànhvàpháttriểnnănglựcđọcvănmộtcáchcóhiểubiết,tứclàcókiếnthứcnềntảngđể pháttriểntư duyvànăng lựctrítuệ để pháthiệnvànắmvữngtrithứcmới.Đọchiểuxemviệcvậndụngcáchànhđộngđọcđadạng,phongphútrongđọcvănbản,tácphẩmvănchươngvàVBTSlàviệchọctậpthựcchấtbằngtựhọcquađọcvănđểhiểuvăn.Họcvănlàphảiđọcvăn.Đólàlẽthườngtìnhvìcóđọcvănthìngôntừvănchươngmớipháthuyđượcgiátrịâmthanhvàsựhồiâmmangnghĩatrựctiếpcủanó.Đọcvănkhôngchỉlàđọcýnghĩacủavănbảnmàngườiđọccònhiểuraýnghĩatựđọc,tựnghevàtựhiểunhữngđiềumìnhcảmnhậnvàsuynghĩđược. Đếnnay,chưacócôngtrìnhkhoahọcđisâunghiêncứuvề việcdạyhọcđọchiểuVBTSởTHPTtheoQĐKT.TuyVBTSmangtínhsửthithờiđại nhưngnólạikháphùhợpvớicáchnghĩcáchsốnghiệnđạicủaHSTHPT,luôntìmkiếmsựcânbằnggiữađờisốngcánhânvàyêucầumớicủaxãhộiđòihỏi.Đócũnglàmộtlợithế để HStự thể hiệncátínhvànănglựcriêng trongviệchọcVBTS.Việctiếpthuquanđiểmdạyhọckiếntạovớisựnhấn mạnhhọctậplàquátrìnhHStự điềukhiển,họctheotìnhhuốngxử lýkhó khăntrởngạitronghọctậplàrấtphùhợpvớiyêucầuđổimớiphươngphápdạyhọcđọchiểuvănbảnvănhọcnêutrên.Khôngchỉdừnglạiởquanđiểm màthuyếtkiếntạocònchỉ ratiếntrìnhhọctậpkiếntạocụ thểdựatrênsựtươngtácgiữakinhnghiệmvàtrithứcHSđãcóvớitrithứcmớicầnhọc.Trongquátrìnhgiảiquyếtvấnđề,HStheođuổiđếncùngmộtcáchcótráchnhiệm,khôngsợsailầmtrongdựđoánvàthửnghiệmvàtìmcáchđiềuchỉnh đểtìmratrithứcmớitheonhucầubảnthânvàđòihỏicủathựctiễn. Từ nhữnglýdonêutrên,chúngtôichọnđề tàinghiêncứu: “Dạyhọc đọchiểuvănbảntựsựởtrunghọcphổthôngtheoquanđiểmkiếntạo”.5 2.Mụcđíchnghiêncứu Mụcđíchnghiêncứucủaluậnánlàtìmranhữngđiểmkếtnốigiữalý thuyếtđọchiểu,lýthuyếttựsựhọchiệnđạivàthuyếtdạyhọckiếntạođểcóthể hỗ trợ nhautrongviệcdạyhọcđọchiểuVBTS ở THPT.Từ đóxâydựngđượcmôhìnhdạyhọcđọchiểuVBTStheoQĐKT,đề xuấtvậndụng cácphươngpháp,biệnphápdạyhọcphùhợpđể HSkiếntạoýnghĩacủaVBTS,giúpnângcaochấtlượngdạyhọcđọchiểuởnhàtrườngTHPT. 3.Nhiệmvụnghiêncứu 3.1.Nghiêncứunhữngnộidungcơ bảncủalýthuyết đọchiểu,lýthuyếttựsựhọchiệnđạivàthuyếtdạyhọckiếntạo,từđóxâydựngcơ sởlýluậnchođềtài. 3.2.KhảosátvàphântíchđịnhhướngcủaChươngtrìnhgiáodụcphổthôngmônNgữVăn2018vàthựctiễndạyhọcđọchiểuVBTSởTHPT,xây dựngcơsởthựctiễnchođềtàinghiêncứu. 3.3.ĐềxuâtmôhìnhdạyhọcđọchiểuVBTStheoQĐKT. 3.4. Đề xuất các biện pháp dạy học đọc hiểu VBTS ở THPT theo QĐKT. 3.5.Thựcnghiệmđể kiểmchứngtínhkhả thivàđộ tincậycủacácbiệnphápđãđềxuất. 4.Đốitượngnghiêncứu 4.1.Điểmkếtnốigiữalýthuyếtđọchiểu,lýthuyếttựsựhọchiệnđạivàthuyếtdạyhọckiếntạo. 4.2.CácbiệnphápdạyhọcđọchiểuVBTSởTHPTtheoQĐKT. 5.Phạmvivàgiớihạnnghiêncứu VBTSvàđọchiểuVBTShiệnđại ở lớp11theoChươngtrìnhgiáodụcphổthôngmônNgữvăn2018. Về đối tượng thực nghiệm: Chúng tôi lựa chọn đối tượng thựcnghiệmcủaluậnángồmHSlớp11tạihaitrườngTHPT:THPTdântộcnội trútỉnhTháiNguyên(TháiNguyên),THPTHònGai(QuảngNinh). 6.Phươngphápnghiêncứu 6.1.Phươngpháphồicứutàiliệu 6.2.Phươngphápmôhìnhhóa 6.3.Phươngphápđốichiếu 6.4.Phươngphápkhảosátthựctiễn 6.5.Phươngphápthựcnghiệmsưphạm6 7.Giảthuyếtkhoahọc Nếu luậnánnghiêncứuđề xuấtđượcmôhìnhquátrìnhkiếntạoýnghĩaVBTScủaHStrongdạyhọcđọchiểuVBTSvàcácbiệnphápdạyhọcđọchiểuVBTStheomôhìnhđề xuất thì HSs ...