Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Dạy học phần “Điện học” vật lý 11 Trung học phổ thông góp phần bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh

Cấu trúc nội dung của Luận án gồm 4 chương: Chương 1 - Tổng quan vấn đề nghiên cứu; Chương 2 - Cơ sở lí luận và thực tiễn tổ chức dạy học theo chủ đề bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề trong dạy học vật lý ở trường trung học phổ thông; Chương 3 - Tổ chức dạy học theo chủ đề chương “Dòng điện trong các môi trường” góp phần bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh; Chương 4 - Thực nghiệm sư phạm. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Dạy học phần “Điện học” vật lý 11 Trung học phổ thông góp phần bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH ---------------------- TRẦN NGỌC THẮNG DẠY HỌC PHẦN “ĐIỆN HỌC” VẬT LÝ 11TRUNG HỌC PHỔ THÔNG GÓP PHẦN BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CỦA HỌC SINH Chuyên ngành: LÍ LUẬN VÀ PPDH BỘ MÔN VẬT LÍ Mã số: 9140111 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤCNgười hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. MAI VĂN TRINH 2. PGS.TS. NGUYỄN THỊ NHỊ NGHỆ AN – 2020 0 Luận án được hoàn thành tại Trường Đại học Vinh Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. MAI VĂN TRINH 2. PGS.TS. NGUYỄN THỊ NHỊPhản biện 1:Phản biện 2:Phản biện 3:Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp TrườngĐịa điểm: Trường Đại học VinhThời gian: Vào hồi giờ, ngày tháng năm 2020 Có thể tìm luận án tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, Thư viện Nguyễn Thúc Hào – Trường Đại học Vinh 1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Dạy học theo chủ đề là kiểu dạy học có sự kết hợp giữa kiểu dạy học truyền thốngvà dạy học hiện đại, ở đó tiến trình dạy học được thiết kế theo hoạt động học của học sinh,lấy học sinh làm trung tâm, nội dung kiến thức được thiết kế dạng chủ đề không gò bó vềmặt thời gian, tăng cường hoạt động trải nghiệm, tự học và vận dụng kiến thức vào thựctiễn gắn đời sống và sản xuất kinh doanh. Kiểu dạy học này góp phần bồi dưỡng năng lựcgiải quyết vấn đề cho học sinh khi học môn vật lí trung học phổ thông hiện nay đồng thờiđáp ứng được yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. Phần điện học vật lí 11 đề cập tới các hiện tượng liên quan đến tương tác giữa cácđiện tích đứng yên và chuyển động gọi chung là hiện tượng điện từ và các quy luật chiphối các hiện tượng này như sự dẫn điện trong các môi trường như kim loại, chất điệnphân, chất khí, chất bán dẫn. Chúng được ứng dụng rộng rãi trong khoa học và kỹ thuật,cũng như trong cuộc sống và sản xuất kinh doanh. Điều này cho phép giáo viên thiết kếchủ đề học tập có các hoạt động thực tiễn, tạo ra nhiều cơ hội để bồi dưỡng năng lực giảiquyết vấn đề cho học sinh. Với ý tưởng đó chúng tôi đã chọn đề tài luận án: Dạy học phần “Điện học” vật lý11 trung học phổ thông góp phần bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh đểlàm đề tài nghiên cứu của luận án. 2. Mục đích nghiên cứu Tổ chức tiến trình dạy học theo chủ đề phần “Điện học” chương trình vật lí 11trung học phổ thông nhằm góp phần bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng: - Hoạt động dạy và học phần “Điện học” Vật lí 11 trung học phổ thông. - Hoạt động dạy học theo chủ đề. - Dạy học theo chủ đề với việc bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề. Phạm vi: - Chương “Dòng điện trong các môi trường” Vật lí 11 trung học phổ thông. 4. Giả thuyết khoa học Nếu tổ chức được tiến trình dạy học theo chủ đề phần “Điện học” môn vật lí 11trung học phổ thông thì có thể bồi dưỡng được năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lí luận về tổ chức dạy học theo chủ đề và bồi dưỡng năng lựcgiải quyết vấn đề cho học sinh trong dạy học vật lí. - Khảo sát thực tiễn thực trạng tổ chức dạy học theo chủ đề với việc bồi dưỡngnăng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trong dạy học vật lí trung học phổ thông hiện nay. - Đề xuất các biện pháp tổ chức dạy học theo chủ đề định hướng phát triển năng lựcgiải quyết vấn đề cho học sinh trong dạy học vật lí. - Phân tích nội dung chương “Dòng điện trong các môi trường” vật lí 11 trung họcphổ thông. - Thiết kế các chủ đề và kế hoạch tổ chức dạy học theo chủ đề chương “Dòng điệntrong các môi trường” vật lí 11 trung học phổ thông. - Thiết kế tiêu chí, công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trongdạy học theo chủ đề. - Tổ chức thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của việc tổchức dạy học theo chủ đề. 6. Phương pháp nghiên cứu 6.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận - Nghiên cứu những văn kiện của Đảng, Nhà nước, Bộ Giáo dục và Đào tạo về dạyhọc và đổi mới kiểm tra đánh giá để nâng cao chất lượng dạy học ở trường trung học phổ 2thông. - Nghiên cứu các sách, bài báo, tạp chí chuyên ngành, các luận án, luận văn có liênquan đến đề tài. - Nghiên cứu tài liệu về giáo dục học, tâm lý học, cơ sở lí luận về dạy học theo chủđề với việc bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề. - Nghiên cứu chương trình, tài liệu dạy học vật lí trung học phổ thông. 6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Khảo sát, điều tra thực trạng việc tổ chức dạy học theo chủ đề định hướng pháttriển năng lực và việc bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trong dạy học vậtlí ở trường trung học phổ thông hiện nay. - Nghiên cứu một số phương pháp dạy học vật lí đang được sử dụng phổ biến ở mộtsố trường trung học phổ thông; những khó khăn khi thiết kế bài học theo chủ đề; khó khănkhi tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh khi dạy chương Dòng điện trong các môitrường. 6.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Tiến hành thực nghiệm sư phạm để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của tiến trìnhdạy học theo chủ đề với việc bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. 6.4. Phương pháp thống kê toán học Sử dụng phương pháp thống kê toán học để trình bày kết quả thực nghiệm sư ph ...