Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế chính trị: Vai trò Nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở thành phố Hải Phòng

Mục đích nghiên cứu của tóm tắt luận án "Vai trò Nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở thành phố Hải Phòng" là làm rõ cơ sở khoa học về vai trò Nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển cấp tỉnh, chỉ rõ những kết quả, hạn chế, bất cập và nguyên nhân trong thực tiễn ở Hải Phòng, luận án đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả hơn vai trò của chính quyền thành phố trong lĩnh vực này đến năm 2030.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế chính trị: Vai trò Nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở thành phố Hải Phòng4 MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của luận án Cũng giống như các lĩnh vực kinh tế khác, các ngành kinh tế biển được phát triển không chỉ dựavào nguồn tài nguyên biển mà còn phải dựa vào các nguồn lực khác như vốn, lao động, công nghệ. Ởcác địa phương có biển, chiến lược thu hút đầu tư của chính quyền cấp tỉnh thường hướng tới phát triểnkinh tế biển để tạo ra sự hấp dẫn riêng. Tuy nhiên, trên thực tế, lợi thế so sánh về tự nhiên chỉ là mộttrong những yếu tố tác động tới quyết định của các nhà đầu tư. Để tránh rủi ro và thu được nhiều lợinhuận, các nhà đầu tư còn tìm kiếm những ngành hay địa phương có môi trường kinh doanh tạo điềukiện cho doanh nghiệp phát triển, có sẵn cơ sở hạ tầng kỹ thuật thuận lợi hay các nguồn lực đáp ứng yêucầu sản xuất kinh doanh với chi phí thấp… để bỏ vốn. Những yếu tố này mang tính tổng quát, thốngnhất và đồng bộ ở cấp địa phương mà bản thân thị trường hay cá nhân, tổ chức tư nhân không thể hoặckhông có động lực về lợi ích kinh tế để tạo ra. Chỉ có Nhà nước, với vai trò điều hành nền kinh tế, cungcấp các hàng hoá công cộng, giải quyết các vấn đề hài hoà lợi ích cộng đồng mới có thể tạo ra môitrường thu hút đầu tư nhằm phát triển KT-XH theo mục tiêu đã đặt ra. Chính vì vậy, ở các địa phương,chính quyền cấp tỉnh phải phát huy vai trò của mình trong việc tạo điều kiện, môi trường tốt nhất chocác doanh nghiệp hoạt động và phát triển hay nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh mới có thể giànhlấy sự chú ý đầu tư. Bên cạnh đó, các dự án đầu tư được thu hút vào địa phương còn phải đảm bảo đạtđược mục tiêu phát triển kinh tế bền vững. Điều này đòi hỏi chiến lược thu hút đầu tư của các địaphương cần được lập hết sức kỹ càng, quản lý chặt chẽ nhất là đối với vấn đề ô nhiễm môi trường, ảnhhưởng sức khỏe, đời sống người dân, mức độ giải ngân đồng vốn, doanh nghiệp phá sản… Hải Phòng là thành phố cảng quan trọng, trung tâm công nghiệp, cảng biển lớn nhất phía BắcViệt Nam, đồng thời cũng là trung tâm kinh tế, văn hoá, y tế, giáo dục, khoa học, thương mại và côngnghệ của Vùng duyên hải Bắc Bộ. Đây là thành phố lớn thứ 3 cả nước, lớn thứ 2 miền Bắc sau Hà Nội.Hải Phòng còn là một trong 5 thành phố trực thuộc trung ương, đô thị loại 1 trung tâm cấp quốc gia,cùng với Đà Nẵng và Cần Thơ. Hải Phòng cũng là địa phương có vùng bờ, biển và đảo rộng lớn nằmtrong chiến lược biển của cả nước. Với 125km đường bờ biển và hơn 4000 km diện tích mặt biển nộihải, Hải Phòng có nhiều tiềm năng, thế mạnh, giữ vị trí quan trọng về kinh tế, xã hội, công nghệ thôngtin và an ninh, quốc phòng của vùng Bắc Bộ và cả nước, trên hai hành lang - một vành đai hợp tác kinhtế Việt Nam - Trung Quốc. Hải Phòng còn là đầu mối giao thông đường biển phía Bắc. Không nhữngvậy, lợi thế cảng nước sâu khiến vận tải biển ở thành phố này rất phát triển, đồng thời là một trongnhững động lực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ. Tuy nhiên, hiện nay việc khai thác tàinguyên và lợi thế từ biển ở Hải Phòng mới chỉ dừng lại ở khai thác tiềm năng chứ chưa đạt được hiệuquả ở việc phát triển kinh tế biển bền vững. Hạn chế này không chỉ xuất phát từ chính sách phát triểnkinh tế biển mà còn từ việc thu hút vốn đầu tư yếu mà cốt lõi là năng lực cạnh tranh hay các điều kiệnhấp dẫn đầu tư còn thấp. Lượng vốn đầu tư thu hút được vẫn chưa tương xứng và khai thác tiềm năngkinh tế biển của thành phố. Điều này cho thấy các điều kiện thu hút đầu tư cấp tỉnh vẫn còn nhiều hạnchế như môi trường đầu tư, các hoạt động xúc tiến đầu tư, các nguồn lực khác ngoài biển hay cơ sở hạtầng chưa đủ sức cạnh tranh. Có rất nhiều nguyên nhân của thực trạng trên, trong đó có lý do chưa thựchiện tốt vai trò nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở Hải Phòng. Để thực hiện tốt vai trò nhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở Hải Phòng, cầnthiết phải nghiên cứu công phu, toàn diện, nghiêm túc vai trò nhà nước (trước hết là chính quyền địaphương) trong thu hút vốn đầu tư cho phát triển KT-XH ở Hải Phòng cả về lý luận và thực tiễn. Rõ ràng, đây là những vấn đề rất cấp thiết và có tính thời sự cao, vì vậy, tác giả chọn “Vai trònhà nước trong thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển ở thành phố Hải Phòng” làm chủ đề nghiêncứu của luận án tiến sĩ nhằm phân tích và làm rõ những nội dung trên và mong muốn đóng góp mộtphần nhỏ bé vào phát triển bền vững kinh tế biển của thành phố Hải Phòng hiện nay và trong thời giantới. 2. Câu hỏi nghiên cứu của luận án Luận án hướng đến trả lời câu hỏi nghiên cứu chính là: - Chính quyền thành phố Hải Phòng cần làm gì để phát huy vai trò nhà nước trong thu hút đầutư cho phát triển kinh tế biển? Để giải quyết câu hỏi nghiên cứu chính, luận án đặt ra thêm một số câu hỏi cụ thể: - Khung khổ lý thuy ...