Tóm tắt luận án Tiến sĩ Tài chính - Ngân hàng: Quản trị rủi ro hoạt động tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo chuẩn Basel II

Luận án với mục tiêu phân tích làm rõ thực trạng rủi ro hoạt động và quản trị rủi ro hoạt động tại Agribank theo chuẩn Basel II; Luận án sẽ đề xuất các giải pháp và kiến nghị đối với công tác QTRRHĐ tại Agribank thời gian tới theo chuẩn Basel II.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận án Tiến sĩ Tài chính - Ngân hàng: Quản trị rủi ro hoạt động tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo chuẩn Basel IINGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG -----*----- NGUYỄN THỊ THU HÀ QUẢN TRỊ RỦI RO HOẠT ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM THEO CHUẨN BASEL II TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ HÀ NỘI, 2021 1NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG ----------------oOo---------------- NGUYỄN THỊ THU HÀ QUẢN TRỊ RỦI RO HOẠT ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM THEO CHUẨN BASEL II CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 9.34.02.01 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Đỗ Thị Kim Hảo 2. TS. Đoàn Thị Thanh Hương HÀ NỘI, 2021 2 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Luận án Tính đa dạng và mối liên hệ giữa các loại rủi ro trong hoạt động ngân hàng ngày nayđang tăng lên và phức tạp hơn. Bên cạnh đó, nhiều NHTM đang tham gia sâu rộng hơn vớinền kinh tế thế giới đã khiến khả năng kiểm soát rủi ro trở nên khó khăn (Greuning andBratanovic, 2020). Trong đó, so với các loại rủi ro khác, RRHĐ có khả năng gây thiệt hạilớn hơn nhiều lần (Moosa, 2007). RRHĐ có thể tạo nên những thiệt hại lớn bởi tính đadạng, liên kết cao, phạm vi không gian và thời gian của loại rủi ro này rất rộng lớn,không xác định trước (Marshall, 2001). RRHĐ đã nhận được sự quan tâm của nhiều ngân hàng sau một loạt sự cố và tổn thấtnghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến uy tín, tài sản có liên quan đến RRHĐ đã xảy ra trên thếgiới, chẳng hạn Ngân hàng Barings, Allied Irish, Citibank và một số công ty khác. Ngân hàngBarings (thành lập năm 1762 ở Anh) đã bị phá sản vào năm 1995 do RRHĐ từ một giaodịch viên. Tháng 1/2021, một tòa án ở Mỹ đã quyết rằng bên nhận tiền do Ngân hàngCitibank (Mỹ) chuyển nhầm sẽ không phải hoàn trả số tiền khoảng 500 triệu USD và đãgây ra thiệt hại to lớn cho ngân hàng này. Tại Việt Nam, RRHĐ ngày càng xuất hiệnnhiều hơn. Thời gian gần đây, số lượng vụ cướp ngân hàng ở Việt Nam gia tăng đột biếnvới mức độ nguy hiểm cao. Dưới tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0, nguy cơ xảy ra RRHĐ ngày cànglớn, khó xác định. RRHĐ tiềm ẩn trong mỗi sản phẩm, dịch vụ và quy trình nghiệp vụcủa ngân hàng, khó dự đoán và gắn liền với văn hóa, đặc điểm của từng NHTM. Do đó,RRHĐ nếu xảy ra, có thể ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của cả ngân hàng,khách hàng và toàn bộ nền kinh tế. Trong khi đó, để nâng cao vị thế và năng lực cạnh tranh, vấn đề đặt ra cho ngànhngân hàng là kiểm soát, quản lý được các rủi ro gắn với hoạt động kinh doanh của ngânhàng, trong đó có RRHĐ. Một ngân hàng hoạt động kinh doanh hiệu quả, có năng lực tàichính mạnh và quản trị được rủi ro trong giới hạn cho phép sẽ tạo được niềm tin củakhách hàng và nâng cao vị thế, năng lực cạnh tranh. Yêu cầu cấp bách đặt ra là rủi rotrong từng hoạt động kinh doanh phải được quản trị, kiểm soát, giảm thiểu các thiệt hạiphát sinh và tăng lợi nhuận, góp phần nâng cao uy tín và tạo ra lợi thế cạnh tranh. Trongxu thế hội nhập quốc tế đòi hỏi các NHTM Việt Nam phải đáp ứng các yêu cầu quản trị theo 3chuẩn mực quốc tế, đồng thời mở ra các cơ hội để ngành Ngân hàng có thể tiếp cận nhanh vàgần hơn với các chuẩn mực đó (Đào Thị Thanh Tú, 2014). Nhận thức được tầm quan trọng của QTRRHĐ, ngành ngân hàng đã có nhiềuchính sách, biện pháp thiết thực, kịp thời. NHNN đã xác định RRHĐ là rủi ro trọng yếucủa NHTM, được quy định tại Khoản 13 Điều 3 của Thông tư 13/2018/TT-NHNN ngày18/5/2018 của NHNN quy định về hệ thống kiểm tra nội bộ của NHTM và chi nhánhngân hàng nước ngoài. Ngoài ra, NHNN đã chỉ định mười NHTM thực hiện thí điểmBasel II, đưa ra lộ trình khuyến khích, tạo điều kiện cho các NHTM triển khai thực hiệnBasel II. Nhiều NHTM đã đưa công tác QTRRHĐ vào chiến lược kinh doanh ngân hàng,đầu tư nguồn lực để xây dựng hệ thống quản trị loại hình rủi ro này. Là ngân hàng có quy mô lớn nhất Việt Nam với hệ thống giao dịch rộng khắp, sốlượng khách hàng lớn, sản phẩm dịch vụ đa dạng, Agribank đã sớm ý thức tăng cườngbiện pháp phòng ngừa trước khi rủi ro xảy ra để không ảnh hưởng đến lợi ích cũng nhưuy tín của ngân hàng, bao gồm thiết lập hệ thống kiểm toán, kiểm soát nội bộ, ban hànhcác khung quản trị rủi ro, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực…Tuy nhiên, đối vớiQTRRHĐ, Agribank còn gặp một số hạn chế, chưa ban hành chiến lược, khẩu vị, chínhsách, quy trình QTRRHĐ, chưa triển khai các công cụ để đo lường RRHĐ, hệ thốngQTRRHĐ phân tán, chưa tập trung một đầu mối chuyên trách. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng chuẩn quốc tế, tuân thủ quy định củaNHNN, việc nghiên cứu thực trạng RRHĐ, QTRRHĐ tại NHTM, khảo sát thực tiễn côngtác QTRRHĐ tại Agribank và đề xuất các giải pháp phù hợp là rất cần thiết trong giaiđoạn hiện nay. Xuất phát từ lý thuyết và thực tiễn, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trịrủi ro hoạt động tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam theochuẩn Basel II” làm chủ đề nghiên cứu cho Luận án. 2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu 2.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài Sự quan tâm về quản trị rủi ro trong hoạt động ngân hàng ngày càng tăng, đặc biệttừ cuối những năm 1990, sau một loạt sự cố và tổn thất nghiêm trọng đã dẫn đến việc banhành các tiêu chuẩn về vốn cho RRHĐ theo BIS (2004). Tầm quan trọng của ...