Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Văn học: Truyện ngắn và tiểu thuyết Nguyễn Ngọc Tư trong văn mạch Nam Bộ

Trên cơ sở nhận diện, phân tích những đặc điểm của văn mạch Nam Bộ trong dòng chảy lịch sử, luận án "Truyện ngắn và tiểu thuyết Nguyễn Ngọc Tư trong văn mạch Nam Bộ" sẽ làm rõ những kế thừa, đổi mới về mặt nội dung và nghệ thuật trong truyện ngắn và tiểu thuyết của Nguyễn Ngọc Tư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Văn học: Truyện ngắn và tiểu thuyết Nguyễn Ngọc Tư trong văn mạch Nam Bộ BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI Trần Thị Vân DungTRUYỆN NGẮN VÀ TIỂU THUYẾT NGUYỄN NGỌC TƯ TRONG VĂN MẠCH NAM BỘ Chuyên ngành: Văn học Việt Nam Mã số: 9.22.01.21 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HỌC Hà Nội – 2024 Công trình được hoàn thành tại:……………………………………… ………………………………………………………......................... Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS,TS. Trần Văn Toàn 2. TS. Nguyễn Thị Minh Thương Phản biện 1: GS.TS. Trần Nho Thìn Trường ĐHKHXH&NV-ĐHQG Hà Nội Phản biện 2. PGS.TS.Thái PhanVàng Anh Trường Đại học Sư phạm Huế Phản biện 3: TS. Đinh Minh Hằng Đại học Sư phạm Hà Nội Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường họp tạiTrường Đại học Sư phạm Hà Nội vào hồi …..giờ … ngày … tháng… năm… Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc Gia, Hà Nội hoặc Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Nội MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài 1.1. Tại Việt Nam, dòng chảy văn học Nam Bộ được khơi nguồntừ những Nguyễn Đình Chiểu, Phan Văn Trị, Bùi Hữu Nghĩa, bền bỉtiếp nối với Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu Chánh, Bình NguyênLộc, Đoàn Giỏi, Sơn Nam, Trang Thế Hy…. và vẫn không ngừnglấp lánh, cuộn trào với những Trần Thu Hằng, Nguyễn Ngọc Tư…Trong sự nở rộ của văn học Nam Bộ, có một dòng mạch kết đọng vàbồi lắng từ những thế hệ nhà văn tinh hoa và tiêu biểu, có tầm ảnhhưởng mạnh mẽ đến toàn bộ nền văn học miền Nam, chúng tôi gọiđó là “văn mạch Nam Bộ”. Văn mạch Nam Bộ được duy trì và pháttriển từ những tác giả nổi bật, tiêu biểu nhất trong thời đại của họ,sinh trưởng tại miền Nam và tập trung toàn bộ sự nghiệp sáng táccủa mình để tái hiện hiện thực và con người phương Nam. 1.2. Là một người con sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Nam Bộ,Nguyễn Ngọc Tư không chỉ hấp thụ và kế thừa những di sản đặc sắccủa văn mạch Nam Bộ mà còn không ngừng nỗ lực vượt thoát vàphát triển để trở thành một “điển phạm” mới cho dòng chảy phươngNam. Hành trình sáng tác và tạo dựng sự nghiệp của Nguyễn NgọcTư cũng là hành trình chị miệt mài tìm kiếm cho mình một lối điriêng, một dấu ấn riêng. Chị đã kế thừa và phát triển rực rỡ một dòngmạch văn học giàu lòng yêu nước và tinh thần trượng nghĩa đượckhai mở từ Nguyễn Đình Chiểu và tiếp nối qua bao thế hệ nhà văn.Bên cạnh đó, truyện ngắn và tiểu thuyết của chị còn mạnh dạn khaiphá thêm nhiều nét mới về đời sống Nam Bộ, con người Nam Bộ,ngôn ngữ Nam Bộ…, mang lại sự phong phú và đa chiều cho dòngmạch văn chương Nam Bộ. 1 1.3. Cho đến nay, giới nghiên cứu đã có không ít công trình vềvăn học Nam bộ và Nguyễn Ngọc Tư, nhưng chưa có công trình nàonhìn Nguyễn Ngọc Tư trong dòng văn mạch Nam bộ. Để thực hiệnnhiệm vụ này, trước tiên, chúng tôi sẽ làm sáng tỏ vấn đề “văn mạchNam Bộ” – một dòng mạch/bộ phận văn học có nhiều thành tựu vàđóng góp lớn với văn học Việt Nam nhưng chưa thật sự được minhđịnh sáng rõ và tổng kết đủ đầy. Trên cơ sở đó, luận án sẽ phân tíchnhững điểm kế thừa và tiếp nối của Nguyễn Ngọc Tư so với nhữngngười đi trước, từ đó định vị chỗ đứng của chị trong dòng chảy vănhọc dân tộc nói chung và văn học Nam bộ nói riêng, khẳng định vịtrí và vai trò của chị như một “điển phạm” của văn mạch Nam bộ.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu2.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nhận diện, phân tích những đặc điểm của văn mạchNam Bộ trong dòng chảy lịch sử, luận án sẽ làm rõ những kế thừa,đổi mới về mặt nội dung và nghệ thuật trong truyện ngắn và tiểuthuyết của Nguyễn Ngọc Tư.2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá các tài liệu để tổng quan về văn mạch Nam Bộvới những đặc trưng và tiêu chí nhận diện riêng, đồng thời tổng quanvề sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư và những đóng góp củanữ nhà văn trong 2 thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết. - So sánh, đối chiếu giữa Nguyễn Ngọc Tư và một số nhà vănNam Bộ tiêu biểu để tìm ra sự kế thừa và đổi mới về quan niệm nghệthuật của Nguyễn Ngọc Tư trong văn mạch Nam Bộ qua các thời kỳ. - Phân tích, khảo sát và đánh giá về sự tiếp nối và phát triển củahệ thống đề tài, chủ đề, hình tượng nhân vật trung tâm trong truyện 2ngắn và tiểu thuyết của Nguyễn Ngọc Tư so với một số nhà văn lớptrước của văn mạch Nam Bộ. - Phân tích và khảo cứu về sự tiếp nối và phát triển trong kết cấu,nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôn ngữ và giọng điệu viết truyệnngắn và tiểu thuyết của Nguyễn Ngọc Tư khi đặt trong văn mạchNam Bộ.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án là truyện ngắn và tiểu thuyếtNguyễn Ngọc Tư trong sự kế thừa và phát triển văn mạch Nam Bộ.3.2. Phạm vi nghiên cứu Về truyện ngắn, luận án tập trung nghiên cứu, khảo sát các tácphẩm truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư ra đời từ năm 2000 đến năm2020 để làm rõ những đóng góp nổi bật về nội dung, nghệ thuật cũngnhư tư tưởng sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư trong văn mạch Nam Bộ Về tiểu thuyết, tính đến thời điểm hiện tại, Nguyễn Ngọc Tư chỉsáng tác được 2 tiểu thuyết là “Sông” (2012) và “Biên sử nước”(2020), trong đó tiểu thuyết “Sông” được đánh giá cao hơn nên luậnán chủ yếu tập trung phân tích và khảo sát kĩ tiểu thuyết này.4. Phương pháp nghiên cứu Để hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu, luận án sử dụng cácphương pháp nghiên cứu là: phương pháp lịch sử- xã hội, phươngpháp liên ngành, phương pháp thi pháp học, phương pháp phân tíchtổng hợp; so sánh - đối chiếu . - Phương pháp lịch sử- xã hội: nhằm tìm ra những đặc điểm củahoàn cảnh lịch sử, xã hội Nam Bộ từ thế kỷ XIX đến nay có tác độngmạnh mẽ đến sự phát triển của văn mạch Nam Bộ, từ đó đặt sáng tácNguyễn Ngọc Tư trong các trục nghiên cứu khác nhau. ...