Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Một số đặc điểm dịch tễ học của nhiễm khuẩn bệnh viện do vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 tại bệnh viện Việt Đức-Hà Nội, 2010-2011

Luận án Tiến sĩ Y học: Một số đặc điểm dịch tễ học của nhiễm khuẩn bệnh viện do vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 tại bệnh viện Việt Đức - Hà Nội, 2010-2011 nhằm mục tiêu cụ thể sau mô tả một số đặc điểm dịch tễ học của bệnh nhân nhiễm khuẩn bệnh viện do vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 phân lập tại bệnh viện Việt Đức-Hà Nội; mô tả tình trạng ô nhiễm vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 trong một số mẫu môi trường bệnh viện Việt Đức; xác định một số đặc điểm sinh học phân tử của một số chủng vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1. Sau đây là bản tóm tắt của luận án.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Một số đặc điểm dịch tễ học của nhiễm khuẩn bệnh viện do vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 tại bệnh viện Việt Đức-Hà Nội, 2010-2011 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) là một trong những nguyên nhân chính gâytỷ lệ mắc, tử vong cao ở trên thế giới. NKBV thường gây nên do các vi khuẩnkháng đa kháng sinh, gây rất nhiều khó khăn cho công tác điều trị, kéo dài thờigian mắc bệnh, nguy cơ tử vong cao. Hiện nay carbapenem là nhóm kháng sinhmạnh nhất “thuộc nhóm lựa chọn cuối cùng” để điều trị cho các trường hợp bịNKBV nặng cũng đang mất dần hiệu lực. Đặc biệt năm 2008, giới khoa học đãcông bố thông tin chấn động về việc phát hiện ra các chủng vi khuẩn khángcarbapenem mang gen mới New Delhi metallo-beta-lactamase-1 (NDM-1) ởbệnh nhân người Thụy Điển có tiền sử chữa bệnh tại Ấn Độ có tính khángkháng sinh rất mạnh, dẫn đến nguy cơ làm giảm hiệu quả và vô hiệu hóa nhómkháng sinh hết sức quan trọng này trong thực hành lâm sàng và hiện tại cácchủng vi khuẩn này đã lây lan ra nhiều quốc gia trên thế giới. Ở Việt Nam, hai căn nguyên gây NKBV thường gặp là P. aeruginosa và A.baumannii được đánh giá ở 6 bệnh viện năm 2008 đã kháng kháng sinh nhómcarbapenem lần lượt là 20% và 50%. Bệnh viện Việt Đức là bệnh viện ngoạikhoa đầu ngành mỗi năm bệnh viện thực hiện khoảng 28.000 ca phẫu thuật vàluôn trong tình trạng quá tải, gây nhiều khó khăn cho công tác phòng chốngnhiễm khuẩn. Kháng sinh nhóm carbapenem hiện được sử dụng thường xuyên,điều này sẽ dẫn đến nguy cơ cho các vi khuẩn kháng lại nhóm kháng sinh này.Cho đến nay chưa có nghiên cứu đầy đủ, toàn diện về tình trạng kháng khángsinh của vi khuẩn nói chung và đặc biệt là về vi khuẩn kháng carbapenem manggen NDM-1. Đây là vấn đề rất mới và hầu như chưa có nghiên cứu này tại ViệtNam.Việc có những hiểu biết cơ bản và chuyên sâu về vấn đề này bao gồm :dịch tễ học, lâm sàng, các yếu tố nguy cơ, đặc điểm về vi sinh và sinh học phântử của vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 là hết sức cấp thiết và vôcùng quan trọng trong giai đoạn hiện nay, qua đó sẽ giúp cho các nhà chuyênmôn và quản lý y tế trong việc định hướng sử dụng thuốc và đưa ra các giảipháp khống chế sự lây lan của vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1trong bệnh viện và cộng đồng tại Việt Nam. Chính vì sự cần thiết và ý nghĩathực tiễn đã nêu ở trên chúng tôi tiến hành đề tài “Một số đặc điểm dịch tễ họccủa nhiễm khuẩn bệnh viện do vi khuẩn kháng carbapenem mang genNDM-1 tại bệnh viện Việt Đức-Hà Nội, 2010-2011” với 3 mục tiêu:1. Mô tả một số đặc điểm dịch tễ học của bệnh nhân nhiễm khuẩn bệnh viện do vikhuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 phân lập tại bệnh viện Việt Đức-HàNội.2. Mô tả tình trạng ô nhiễm vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1trong một số mẫu môi trường bệnh viện Việt Đức.3. Xác định một số đặc điểm sinh học phân tử của một số chủng vi khuẩn khángcarbapenem mang gen NDM-1. 2 NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN1. Là một trong những nghiên cứu đầu tiên về vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 tại Việt Nam.2. Kết quả nghiên cứu đã đưa ra được bằng chứng đầu tiên về sự có mặt của vi khuẩn kháng carbapenem “kháng sinh mạnh nhất hiện nay” mang gen NDM-1 tại Việt Nam. Đây là vấn đề cựu kỳ nghiêm trọng và là thách thức lớn đối với ngành y tế Việt Nam.3. Một số đặc điểm dịch tễ của bệnh nhân nhiễm vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1 tại bệnh viện Việt Đức.4. Tình trạng ô nhiễm vi khuẩn kháng carbapenm mang gen NDM-1 trong môi trường bệnh viện Việt Đức.5. Một số đặc tính sinh học phân tử của các chủng vi khuẩn kháng carbapenem mang gen NDM-1. BỐ CỤC CỦA LUẬN ÁNLuận án bao gồm 124 trang. Phần đặt vấn đề 3 trang; Kết luận 2 trang; Kiếnnghị 1 trang; Những đóng góp mới 1 trang; Đề xuất 1 trang; Luận án có 4chương: Chương 1: Tổng quan 42 trang; Chương 2: Đối tượng và phươngpháp nghiên cứu 18 trang; Chương 3: Kết quả nghiên cứu: 37 trang; Chương4: Bàn luận 20 trang, có 23 bảng, và 31 hình, phụ lục và 144 tài liệu thamkhảo với 2 tài liệu tiếng Việt và 142 tài liệu tiếng Anh. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN1.1. Nhiễm khuẩn bệnh viện Hiện nay NKBV là một vấn đề nghiêm trọng tác động đến sức khoẻ toàncầu. Theo báo cáo của tổ chức Y tế thế giới từ năm 1995 đến 2010 cho thấy:Tỷ lệ NKBV tính chung cho các quốc gia có thu nhập cao khoảng 7,6%. Tỷlệ NKBV ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp từ 5,7% đến 19,9%.Đặc biệt trong 10 năm vừa qua, các vi khuẩn Gram âm là nguyên nhân quantrọng gây NKBV đã kháng lại các nhóm kháng sinh thế thệ mới nhưcephalosporin và carbapenem và gia tăng một cách nhanh chóng trên toànthế giới đã đe doạ đến hiệu quả điều trị cho bệnh nhân tại các bệnh viện.1.2. Kháng sinh và sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn Việc phát minh ra kháng sinh ở thế kỷ 20 đã đóng một vai trò quan trọngtrong việc khống chế các bệnh nhiễm trùng và làm giảm tỷ lệ tử vong củacác bệnh nhiễm trùng. Tuy nhiên hiện nay sự gia tăng tỷ lệ các vi khuẩnkháng kháng sinh trong bệnh viện và cộng đồng là một mối lo ngại và tháchthức lớn đối với nền y học.1.2.1. Sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn 31.2.1.1. Sự phát triển đặc tính kháng kháng sinh của vi khuẩn Dưới áp lực chọn lọc tự nhiên đã giúp vi khuẩn có khả năng chống lại tácdụng của kháng sinh, do vậy sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn thườngxuất hiện rất nhanh ngay sau khi kháng sinh được đưa vào sử dụng. Trongthời gian gần đây, một số chủng vi khuẩn Gram âm gây NKBV đã kháng lạitất cả các loại kháng sinh bao gồm cả các kháng sinh mạnh nhất hiện naynhư cephalosporin và carbapenem.1.2.1.2. Phân loại đề kháng: Bao gồm đề kháng tự nhiên và đề kháng thuđược liên quan đến sự thay đổi nhiễm sắc thể của vi khuẩn hoặc do được truyềncác gen kháng kháng sinh nằm trên các plasmid.1 ...