Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu giải phẫu và ứng dụng lâm sàng thần kinh cơ cắn trong điều trị liệt mặt giai đoạn bán cấp

Đề tài "Nghiên cứu giải phẫu và ứng dụng lâm sàng thần kinh cơ cắn trong điều trị liệt mặt giai đoạn bán cấp" nhằm mục đích sau: Khảo sát giải phẫu thần kinh cơ cắn; Đánh giá kết quả ứng dụng thần kinh cơ cắn trong điều trị phẫu thuật liệt mặt giai đoạn bán cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu giải phẫu và ứng dụng lâm sàng thần kinh cơ cắn trong điều trị liệt mặt giai đoạn bán cấpBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNGVIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 -------------------------------------------------------- BÙI MAI ANH NGHIÊN CỨU GIẢI PHẪU VÀ ỨNG DỤNG LÂM SÀNG THẦN KINH CƠ CẮN TRONG ĐIỀU TRỊ LIỆT MẶT GIAI ĐOẠN BÁN CẤP Ngành: Răng Hàm Mặt Mã số: 62720601 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC Hà Nội – 2019 Công trình được hoàn thành tại: VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Tài SơnPhản biện: 1. 2.Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Viện họp tại:Viện Nghiên cứu Khoa học Y Dược Lâm sàng 108.Vào hồigiờngàythángnămCó thể tìm hiểu luận án tại: 1. Thư viện Quốc gia Việt Nam. 2. Thư viện Viện NCKH Y Dược lâm sàng 108 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Tổn thương dây TK số VII do các nguyên nhân khác nhau gâyliệt các cơ bám da mặt. Chức năng của các cơ bám da mặt có vai tròquan trọng trong giao tiếp. Tổn thương dây số VII còn gây ra một sốảnh hưởng về chức năng như chức năng bảo vệ mắt. Có rất nhiềunghiên cứu đưa ra các cách phẫu thuật khác nhau nhằm giảm bớtbiến dạng khuôn mặt, tuy nhiên mỗi phương pháp PT chỉ hiệu quảtrên từng bệnh nhân và nhánh TK được can thiệp PT. Tổn thương TK ở giai đoạn sớm dưới 2 năm còn khả năngphục hồi việc can thiệp phẫu thuật trực tiếp. Tuy nhiên, việc sử dụngcác dây TK kề bên chỉ giải quyết vấn đề co cơ mặt chủ động vàkhông đồng nhất với nửa mặt bên lành. Ghép TK xuyên mặt đã được nhiều tác giả nghiên cứu từ lâu.Tuy nhiên, phương pháp này còn nhiều hạn chế. Phương pháp phẫuthuật TK cơ cắn được áp dụng để thay thế phương pháp cũ với kếtquả khả quan. Tại Việt Nam, phẫu thuật điều trị liệt mặt được tiến hành từ rấtlâu. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào về giải phẫu và ứng dụngTKCC một cách có hệ thống, do vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứuđề tài Nghiên cứu giải phẫu và ứng dụng lâm sàng thần kinh cơcắn trong điều trị liệt mặt giai đoạn bán cấp nhằm mục đích sau:1. Khảo sát giải phẫu thần kinh cơ cắn.2. Đánh giá kết quả ứng dụng thần kinh cơ cắn trong điều trịphẫu thuật liệt mặt giai đoạn bán cấp. 2 Chương 1 TỔNG QUAN1.1. Thần kinh cơ cắn Thần kinh chi phối vận động cơ cắn được gọi là TK cơ cắn(TKCC – Masseteric nerve)là một nhánh từ thân trước của dây TKhàm dưới. - Sự phân nhánh: Theo một số nghiên cứu TKCC có sự phânnhánh trong một số trường hợp. - Vị trí: Theo Kun Hwang TKCC nằm ở vị trí 33±5.6 mmtính từ giới hạn dưới của cơ cắn trên đường dọc 1/3 trước cơ cắn và47±5.5 mm từ giới hạn dưới trên đường dọc 1/3 sau. - Giải phẫu vi thể: Qua kết quả giải phẫu vi thể có thể thấysố lượng sợi trục của TKCC lớn hơn hẳn những TK cho khác là mộttrong những điều kiện tốt cho phục hồi dẫn truyền TK khi được sửdụng là nguồn cho.1.2. Những phương pháp phẫu thuật phục hồi vận động cơ mặttheo thời gian liệt1.2.1. Liệt mặt cấp tính (thời gian liệt < 3 tuần)- Mục đích: giải áp cho TK VII hoặc nối, ghép TK làm phục hồichức năng cơ bám da mặt.- Các phương pháp:+ Nối TK trực tiếp: áp dụng cho tất cả các trường hợp đứt dây TKcho chấn thương, PT với điều kiện 2 đầu TK sau cắt lọc khuyết tổchức dưới 1cm. 3+ Ghép đoạn TK cùng bên: áp dụng khi thiếu hụt TK tổn thương từ1cm trở lên.1.2.2. Liệt mặt bán cấp (từ 3 tuần đến 2 năm)- Các phương pháp:Phẫu thuật ghép TK cùng bên hoặc ghép TKxuyên mạch- Chuyển thần kinh:TK cho thường dùng là: TK XII, TKCC. ChuyểnTK XII-VII: thường nối tận-bên và nối với thân chính của TK VII.Chuyển TK cơ cắn- nhánh miệng TK VII bên liệt: thường nối tận-tậnvi phẫu nhánh TKCC và nhánh miệng TK VII.1.2.3. Liệt mặt mạn tính (> 2 năm)- Các phương pháp:+ Phẫu thuật chuyển cơ tại chỗ: cơ thường sử dụng là cơ thái dươngvới điều kiện dây TK sinh ba không bị tổn thương.+ Phẫu thuật chuyển cơ vi phẫu: trong những trường hợp việcchuyển các cơ tại chỗ gặp khó khăn hoặc không đạt kết quả nhưmong muốn, việc chuyển cơ tự do là một lựa chọn tốt. Các cơ tự dothường được sử dụng: cơ thon, cơ lưng to, cơ ngực bé, cơ dạng ngónchân cái.1.3. Tình hình ứng dụng thần kinh cơ cắn trong điều trị liệt mặt1.3.1. Chuyển thần kinh cơ cắn trong điều trị liệt mặt giai đoạnbán cấp (< 2 năm) Liệt mặt bán cấp có khả năng phục hồi lại dẫn truyền TK VIIđể tái phục hồi vẫn động các cơ bám da mặt rất có khả quan do vớithời điểm này các cơ bám ...