Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Nghiên cứu đo hoạt độ các đồng vị phóng xạ trong một số loại lương thực ở vùng ven biển tỉnh Quảng Ninh bằng hệ thống phổ kế gamma phân giải cao

Luận văn nhằm khảo sát hoạt độ phóng xạ của một số đồng vị phóng xạ tự nhiên và đồng vị phóng xạ nhân tạo trong một số loại lương thực ở vùng ven biển tỉnh Quảng Ninh. Về kết cấu, luận văn gồm có 3 chương: Chương 1 - Tổng quan về xác định hoạt độ phóng xạ trong lương thực thực phẩm, Chương 2 - Đối tượng và phương pháp thực nghiệm, Chương 3 - Kết quả thực nghiệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Nghiên cứu đo hoạt độ các đồng vị phóng xạ trong một số loại lương thực ở vùng ven biển tỉnh Quảng Ninh bằng hệ thống phổ kế gamma phân giải cao ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN NGUYỄN THỊ MINH NGHIÊN CỨU ĐO HOẠT ĐỘ CÁC ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠTRONG MỘT SỐ LOẠI LƯƠNG THỰC Ở VÙNG VEN BIỂNTỈNH QUẢNG NINH BẰNG HỆ THỐNG PHỔ KẾ GAMMA PHÂN GIẢI CAO TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC Hà Nội – 2015 Tóm tắt luận văn thạc sĩCông trình được hoàn thành tại:Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà NộiNgười hướng dẫn khoa học: TS. Lưu Tam BátPhản biện 1: TS. Đàm Nguyên BìnhPhản biện 2: PGS. TS. Bùi Văn LoátLuận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ họp tạiTrường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà NộiVào hồi 15 giờ 00 phút, ngày 31 tháng 12 năm 2015Có thể tìm hiểu luận văn tại:Trung tâm thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội ii Tóm tắt luận văn thạc sĩ MỞ ĐẦU Lương thực là những sản phẩm thiết yếu đối với con người, trước hếtgiúp nuôi sống con người và sử dụng để phát triển chăn nuôi tạo nên các loạithực phẩm quan trọng khác. Như chúng ta đã biết trong môi trường luôn tồn tạicác chất phóng xạ có nguồn gốc tự nhiên cùng với các nhân phóng xạ nhân tạocòn sót lại từ các hoạt động thử vũ khí hạt nhận, sự cố nhà máy điện hạt nhântrong lịch sử. Cũng như mọi sinh vật khác, lương thực bị nhiễm phóng xạ cótrong môi trường, kết quả là con người bị nhiễm xạ khi tiêu thụ các loại thức ănnày. Chính vì vậy, trên thế giới và ở nước ta luôn coi trọng việc xác định nồngđộ các nhân phóng xạ trong lương thực, thực phẩm. Nhất là ở những vùng gầnvới các nhà máy điện hạt nhân, thường phải xây dựng cơ sở dữ liệu về phóng xạtrong lương thực thực phẩm phục vụ cho việc khảo sát, đánh giá và giám sát ảnhhưởng của nhà máy điện hạt nhân khi đi vào hoạt động. Quảng Ninh là tỉnh giáp với nhà máy điện hạt nhân Phòng Thành củaTrung Quốc (cách khoảng 60km). Dựa vào các dữ liệu khí tượng có thể thấyrằng: Trong trường hợp nhà máy điện hạt nhân Phòng Thành của Trung Quốcxảy ra sự cố thì vùng biên giới và duyên hải Đông Bắc bị nặng nhất, trong đó cótỉnh Quảng Ninh. Vì vậy việc tiến hành đề tài “Nghiên cứu đo hoạt độ các đồngvị phóng xạ trong một số loại lương thực ở vùng ven biển tỉnh Quảng Ninh bằnghệ thống phổ kế gamma phân giải cao” nhằm khảo sát hoạt độ phóng xạ củamột số đồng vị phóng xạ tự nhiên và đồng vị phóng xạ nhân tạo trong một sốloại lương thực ở vùng ven biển tỉnh Quảng Ninh là rất cần thiết. Luận văn sử dụng detector Gecmani siêu tinh khiết SEGe-Canberra củaTrung tâm Kiểm định Phóng xạ - Viện Y học phóng xạ và U bướu quân đội đểphân tích xác định hàm lượng của một số nhân phóng xạ phân rã gamma trongmột số mẫu lượng thực ở tỉnh Quảng Ninh. 1 Tóm tắt luận văn thạc sĩ - Về mặt lý thuyết, luận văn tìm hiểu cơ sở vật lý của kỹ thuật xác địnhhoạt độ phóng xạ của các đồng vị phóng xạ bằng phương pháp phổ gamma. - Về mặt thực nghiệm: Xác định một số đặc trưng của hệ phổ kếGecmani siêu tinh khiết SEGe; Chuẩn năng lượng; Xây dựng đường cong hiệusuất ghi với cấu hình đo hình trụ phục vụ cho việc phân tích mẫu lương thực;Tiến hành phân tích xác định hoạt độ phóng xạ của một số đồng vị trong mẫulương thực. Luận văn gồm có 3 chương: Chương 1. Tổng quan về xác định hoạt độ phóng xạ trong lương thựcthực phẩm Chương 2. Đối tượng và phương pháp thực nghiệm Chương 3. Kết quả thực nghiệm 2 Tóm tắt luận văn thạc sĩ CHƯƠNG 1 – TỔNG QUAN VỀ XÁC ĐỊNH HOẠT ĐỘ PHÓNG XẠ TRONG LƯƠNG THỰC 1.1. Phóng xạ trong lương thực, thực phẩm Đồng vị phóng xạ xuất hiện tự nhiên trong môi trường, bao gồm các cơquan của cơ thể, lương thực thực phẩm và nước uống của con người. Chúng tatiếp xúc với nguồn bức xạ này hàng ngày. Bức xạ đến từ không gian (các tia vũtrụ) cũng như các nhân phóng xạ tự nhiên có trong đất, nước, và không khí.Hoạt độ riêng của các chất phóng xạ tự nhiên trong lương thực thực phẩm vànước thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điều kiện thổ nhưỡng, phân bónđối với cây trồng (địa chất), thức ăn đối với các loài nuôi thả; điều kiện khí hậuvà tình hình sản xuất nông nghiệp của khu vực. Ngoài ra, con người cũng có thểtiếp xúc với bức xạ từ những hoạt động tạo ra chất phóng xạ của chính mìnhnhư: Tập trung nhân phóng xạ tự nhiên, vận hành các thiết bị, các vụ vận hànhhạt nhân dân sự và quân sự. Chất phóng xạ có thể gây ô nhiễm lương thực thựcphẩm sau khi được thải ra môi trường. Các mức phông phóng xạ trong thức ăn khác nhau và phụ thuộc vàonhiều yếu tố, bao gồm loại thức ăn và vùng địa lý sản xuất ra loại thức ăn đó.Các nhân phóng xạ thường có trong thức ăn là: K40, Ra226, U238 và các đồng vịcon cháu liên quan. Hình 1.2 mô tả khái quát các con đường mà chất phóng xạđi vào cơ thể con người qua lương thực thực phẩm. 1.2. Xác định hoạt độ phóng xạ theo phương pháp phổ Gamma Xét trường hợp hạt nhân con tạo thành ở trạng thái kích thích, khi đóchúng sẽ giải phóng năng lượng dưới dạng bức xạ gamma đặc trưng, để về trạngthái kích thích thấp hơn hoặc trạng thái cơ bản. Từ phổ gamma thu được khi đomẫu trên hệ phổ kế ta sẽ tính được hoạt độ của các nhân phóng xạ có trong mẫu. 3 Tóm tắt luận văn thạc sĩ Trong phương pháp phân tích hoạt độ phóng xạ theo phổ gamma taquan tâm đến hệ ...