Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên phạm tội trong luật hình sự Việt Nam

Luận văn làm rõ một số vấn đề lý luận về trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên phạm tội trong Luật hình sự Việt Nam. Tập trung nghiên cứu khái quát về TNHS, TNHS của NCTN, các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam về TNHS của NCTN và thực tiễn xét xử NCTN phạm tội tại địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên phạm tội trong luật hình sự Việt NamTrách nhiệm hình sự của người chưa thànhniên phạm tội trong luật hình sự Việt NamDương Thị Ngọc ThươngKhoa LuậtLuận văn ThS Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sựMã số 60 38 01 04Người hướng dẫn: TS. Chu Thị Trang VânNăm bảo vệ: 2013Abstract. Làm rõ một số vấn đề lý luận về trách nhiệm hình sự (TNHS) của ngườichưa thành niên (NCTN) phạm tội trong Luật hình sự Việt Nam. Tập trung nghiên cứukhái quát về TNHS, TNHS của NCTN, các quy định của pháp luật hình sự Việt Namvề TNHS của NCTN và thực tiễn xét xử NCTN phạm tội tại địa bàn thành phố Hồ ChíMinh.Thứ hai, nghiên cứu TNHS của NCTN phạm tội trong luật hình sự Việt Namhiện hành. Trong đó làm rõ các nguyên tắc xử lý, quy định hình và các biện pháp tưpháp áp dụng với NCTN phạm tội. Đề xuất một số kiến nghị, giải pháp hoàn thiệnpháp luật hình sự Việt Nam và các biện pháp nâng cao hiệu quả áp dụng các quy địnhnày.Keywords. Trách nhiệm hình sự; Người chưa thành niên; Pháp luật Việt Nam; Phạmtội; Luật hình sự.ContentMỞ ĐẦU1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀIỞ nước ta trong những năm qua, hệ thống pháp luật và việc thực thi pháp luật đã cónhững tác động rõ rệt đối với đời sống của toàn xã hội. Những quy định trong Hiến pháp,trong các luật và văn bản dưới luật luôn đề cao tính nhân đạo và nhân văn bảo đảm tính hợphiến, hợp pháp của Nhà nước. Hệ thống pháp luật phục vụ cho việc thực thi các quyền vàlợi ích cơ bản của con người, của công dân, bảo vệ Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.Trong đó, cùng với các ngành luật khác, pháp luật hình sự là một trong những công cụ hếtsức quan trọng của Đảng và Nhà nước ta trong việc điều chỉnh quan hệ xã hội khi phát sinhhành vi nguy hiểm cho xã hội. Luật hình sự có vai trò bảo vệ các quan hệ xã hội được cácluật khác thiết lập, đồng thời thực hiện vai trò bảo vệ thông qua việc trừng phạt nghiêmminh các hành vi xâm hại đến các quan hệ xã hội.Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay,nền kinh tế nước ta phát triển theo kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã đạtđược những thành tựu quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ như: ứng phócó kết quả trước những diễn biến phức tạp của kinh tế thế giới và trong nước; cơ bản giữ vữngổn định kinh tế vĩ mô, tốc độ phát triển đạt được mức khá cao, GDP trên đầu người năm 2012đã vượt mức 1.300 USD. Đời sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện; chính trị - xã hội ổnđịnh; quốc phòng - an ninh được tăng cường; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnhthổ được giữ vững; hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng, vị thế, uy tín quốc tếcủa nước ta ngày càng được nâng cao.Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực đã đạt được, nước ta vẫn còn gặp nhiều khókhăn và thách thức to lớn như tiêu cực của quá trình toàn cầu hóa kinh tế đã tác động, ảnhhưởng nhất định đến đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội của nước ta. Nguy cơ phá vỡ các nềnvăn hóa truyền thống của dân tộc, nhất là các truyền thống văn hóa nhân văn như: lối sống,đạo đức, nghệ thuật,… bởi quá trình toàn cầu hóa đã tạo điều kiện cho các dòng văn hóa thácloạn, lối sống không tốt của các nước tràn ngập vào ồ ạt, bất khả kháng không thể chặn nổi.Trong đó, thanh niên và NCTN là đối tượng dễ bị tác động nhất.Đối với mỗi quốc gia thanh niên bao giờ cũng giữ một vai trò hết sức to lớn, họ là sứcsống hiện tại và tương lai của dân tộc. Thanh niên luôn là lực lượng chiến lược mà mỗi quốcgia, dân tộc quan tâm đầu tư, phát triển. Sinh thời, Bác Hồ đã dạy “Nước nhà thịnh hay suy,yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” và tương lai đất nước “Việt Nam có đượcvẻ vang sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không chính là nhờ một phần rấtlớn ở công học tập của các cháu”.Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hànhTrung ương khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳđẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đã xác định mục tiêu chung “Tiếp tục xây dựng thếhệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lậpdân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa, vìcộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng vàtác phong công nghiệp trong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đấtnước…”.Trong phạm vi cả nước thực tế vấn đề NCTN phạm tội đã gióng lên những hồi chuôngcảnh tỉnh đáng báo động. Cụ thể, theo số liệu thống kê của Bộ Công an trong năm 2010, toànquốc có 13.572 đối tượng phạm tội là thanh thiếu niên, tăng nhiều lần so với những năm trướcvề số lượng phạm tội và cả các vụ trọng án. Về độ tuổi, theo thống kê của Cục Cảnh sát điềutra tội phạm về trật tự xã hội thì tình hình tội phạm do NCTN từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổithực hiện có chiều hướng gia tăng và chiếm tỷ lệ cao nhất khoảng 60%; từ đủ 14 tuổi đếndưới 16 tuổi chiếm khoảng 32% và dưới 14 tuổi chiếm khoảng 8% trong tổng số các vụ phạmtội do NCTN và trẻ em thực hiện.Thành phố Hồ Chí Minh là một đô thị lớn của đất nước, là trung tâm kinh tế, khoahọc, kỹ thuật, văn hóa của khu vực phía Nam, với dân số trên 8 triệu người, hàng năm thu hútsố lượng lớn người lao động, học sinh, sinh viên từ những tỉnh thành khác đổ về thành phố đểtìm kiếm việc làm và học tập. Do đó, đã tạo ra một áp lực lớn cho thành phố về mật độ dâncư, đời sống vật chất, tinh thần của người dân và nhất là tình hình an ninh trật tự diễn biếnngày càng phức tạp. Số lượng NCTN phạm tội có chiều hướng gia tăng trong những năm gầnđây, theo thống kê của các cơ quan bảo vệ pháp luật, từ năm 2007 đến năm 2011 trên địa bànthành phố Hồ Chí Minh đã đưa ra khởi tố và xử lý 1.680 vụ phạm tội các loại, với 3.779 bịcan. Trong đó, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hồ Chí Minh đã ra quyết địnhkhởi tố 184 vụ án do N ...