Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng di chứng viêm não ở trẻ em và nhu cầu chăm sóc tại Bệnh viện Nhi trung ương

Luận văn với mục tiêu tìm hiểu triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng bệnh viêm não ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2019; các hình thái di chứng và nhu cầu chăm sóc trẻ di chứng viêm não.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng di chứng viêm não ở trẻ em và nhu cầu chăm sóc tại Bệnh viện Nhi trung ương BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG HỒ THỊ BÍCHTHỰC TRẠNG DI CHỨNG VIÊM NÃOỞ TRẺ EM VÀ NHU CẦU CHĂM SÓC TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐIỀU DƯỠNG Hà Nội – 2019 BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG HỒ THỊ BÍCHTHỰC TRẠNG DI CHỨNG VIÊM NÃOỞ TRẺ EM VÀ NHU CẦU CHĂM SÓC TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG Chuyên ngành: Điều dưỡng Mã số: 8.72.03.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐIỀU DƯỠNGNgười hướng dẫn khoa học: TS.BS. NGUYỄN VĂN LÂM Hà Nội – 2019 1 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮTADEM Acute Disseminated Viêm não tủy rải rác cấp tính EncephalomyelitisCT City Scaner Cắt lớp vi tínhEBV Epstein Barr Virus Virut Epstein BarrECHO Enteric Cytopathic human orphan Virut đường ruột ở ngườiEV Enterovirus Virut EnteroCMV Cytomegalo virus Virut CytomegaloHSV Herpes Simplex Virus Virus Herpes SimplexHib Haemophilus influenza b Virut Hemophilus cúm BJE Japanese encephalitis Viêm não Nhật BảnMRI Magnetic Resonance Imaging Chụp cộng hưởng từPCR Polymerase Chain Reaction Phản ứng khuếch đại genADHD Attention-Deficit/Hyperactivity Tăng động giảm chú ý DisorderBN Bệnh nhânNC Nghiên cứuTC Tiêm chủngNN Nguyên nhânVN Viêm não ĐẶT VẤN ĐỀ Viêm não là bệnh nhiễm trùng cấp tính hệ thần kinh trung ương do nhiềunguyên nhân gây ra trong đó viêm não do virus chiếm khoảng 32% [6]. Biểuhiện bệnh là sự rối loạn chức năng thần kinh – tâm thần khu trú hoặc lan tỏa.Bệnh khởi phát cấp tính, diễn biến nặng và có thể dẫn đến tử vong nhanh chónghoặc để lại di chứng nặng nề như: Rối loạn ngôn ngữ, thính giác, co giật vànặng hơn là mất ý thức và rối loạn vận động làm bệnh nhân sống thực vật. Báocáo ở Anh cho thấy các di chứng phổ biến của viêm não tại nước này gặp tới35% là chậm phát triển trí tuệ và 18% bệnh nhân có hành vi bất thường [22]. Tỷlệ mắc bệnh dao động từ 5,23-8,66/100.000 dân/năm và tỷ lệ tử vong khoảng12% [26]. Ở Việt Nam ghi nhận trung bình mỗi năm khoảng 1.000 ca mắc viêm 2não, trong số đó viêm não Nhật Bản chiếm khoảng 10%. Gần 60% các ca viêmnão ghi nhận ở khu vực miền Bắc [9]. Ước tính khoảng 30% bệnh nhân nhậpviện tử vong và khoảng 1/3-1/2 trường hợp sống sót bị các di chứng thần kinhvà tâm thần nặng nề [3], [4]. Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Mai Thùy năm2015 thì số bệnh nhân khỏi để lại di chứng chiếm 60,61%. Tỷ lệ bệnh nhân đểlại di chứng chậm phát triển tinh thần vận động chiếm 24,24%, bệnh nhân bạiliệt chiếm 12,13%, bại não chiếm 3,03% [8]. Tại Khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Nhi Trung ương, hàng năm tiếp nhậnvà điều trị khoảng 400 - 500 bệnh nhi viêm não (theo báo cáo ca bệnh hàng nămcủa Khoa Truyền nhiễm). Bệnh gặp rải rác quanh năm nhưng chủ yếu ở cáctháng mùa hè. Theo báo cáo hàng năm của bệnh viện, tỷ lệ tử vong do viêm nãochiếm 12,4% trong tổng số tử vong chung toàn viện, 5% số bệnh nhân viêm nãovào viện. Với những bệnh nhân được ra viện, tỷ lệ có biến chứng, di chứngchiếm tới 30 - 40% [1]. Di chứng viêm não là hậu quả nặng nề của bệnh, gây khó khăn trong cuộcsống của người bệnh, khó khăn cho người chăm sóc và tốn kém thời gian, kinhtế của gia đình, xã hội. Chăm sóc bệnh nhân di chứng viêm não là công việc vấtvả, đòi hỏi kỹ năng đặc biệt, lòng yêu thương và sự kiên trì. Thực tế gia đìnhngười bệnh rất cần sự hướng dẫn của nhân viên y tế để chăm sóc bệnh nhân saukhi ra viện, nhưng công việc này chưa được quan tâm một cách đúng mức. Cácnghiên cứu về di chứng viêm não cũng chưa nhiều, do vậy chúng tôi tiến hànhnghiên cứu đề tài: “Thực trạng di chứng viêm não ở trẻ em và nhu cầuchăm sóc trẻ di chứng viêm não tại bệnh viện Nhi Trung ương” với các mụctiêu sau đây: 1. Mô tả một số triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng bệnh viêm não ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2019. 2. Xác định các hình thái di chứng và nhu cầu chăm sóc trẻ di chứng viêm não. 3 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN1.1. Khái niệm viêm não ở trẻ em Viêm não là bệnh nhiễm trùng cấp tính của hệ thần kinh trung ương donhiều nguyên nhân gây ra nhưng chủ yếu do virus. Bệnh viêm não do virus cóthể lây truyền qua muỗi đốt (đối với các loại arbovirus như virus viêm não NhậtBản); qua đường hô hấp (như virus Herpes Simplex-HSV) hoặc qua đường tiêuhoá (như các loại virus đường ruột). Bệnh khởi phát cấp tính, diễn biến nặng vàcó thể dẫn đến tử vong nhanh hoặc để lại di chứng nặng nề. Điều trị chủ yếu làđiều trị triệu chứng và chăm sóc toàn diện, điều trị căn nguyên còn hạn chế [1].1.2. Dịch tễ học bệnh viêm não1.2.1. Dịch tễ học viêm não trên thế giới Hiện nay mới có một số loại viêm não đã được nghiên cứu tương đối đầyđủ. Các viêm não lây truyền do muỗi và ve đã xác định được tương đối rõ ràngvề khu vực dịch tễ, mùa và các loại vector côn trùng. Viêm não do enterovirus,virus cúm, và virus thủy đậu xảy ra theo mùa và thường gây ra dịch. Viêm nãodo HSV xảy ra rải rác ở khắp nơi trên thế giới, dù có thể khác biệt chút ít theomùa và vùng địa lí [11], [17], [21],[30].1.2.2. Dịch tễ học viêm não tại Việt Nam Những năm gần đây nhờ hiệu quả của chương trình tiêm chủng mở rộng,bệnh viêm não Nhật Bản đã giảm hơn, ít xảy ra dịch lớn, tuy nhiên vẫn còn làmột trong những bệnh hay gặp trong nhóm bệnh nhiệt đới. Căn nguyên viêmnão cũng được xác định nhiều hơn nhờ áp ...