TỔNG KẾT CÁC TRƯỜNG HỢP ONG VÒ VẼ ĐỐT

Những trường hợp bị ong đốt để lại hậu quả nặng nề là do hai họ Apidae (ong mật) và Vespidae (ong vò vẽ) thuộc lọai Hymenoptera. Tại Việt Nam những trường hợp ong vò vẽ đốt thường đến bệnh viện trong bệnh cảnh nặng nề cần được cấp cứu kịp thời và có hiệu quả. Ong vò vẽ khi đốt có thể rút kim ra và đốt nhiều lần (1) do đó nguy hiểm hơn ong mật nhiều (Ong mật khi đốt sẽ để lại kim chích trong da nạn nhân và chết sau đó) và thường gây...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TỔNG KẾT CÁC TRƯỜNG HỢP ONG VÒ VẼ ĐỐT TỔNG KẾT CÁC TRƯỜNG HỢP ONG VÒ VẼ ĐỐTMỞ ĐẦU:Những trường hợp bị ong đốt để lại hậu quả nặng nề là do hai họ Apidae (ongmật) và Vespidae (ong vò vẽ) thuộc lọai Hymenoptera. Tại Việt Nam nhữngtrường hợp ong vò vẽ đốt thường đến bệnh viện trong bệnh cảnh nặng nề cần đượccấp cứu kịp thời và có hiệu quả.Ong vò vẽ khi đốt có thể rút kim ra và đốt nhiều lần (1) do đó nguy hiểm hơn ongmật nhiều (Ong mật khi đốt sẽ để lại kim chích trong da nạn nhân và chết sau đó)và thường gây ra những tác hại do bản thân nọc ong (tác dụng gây độc) và do cácphản ứng dị ứng. Vết đốt của ong vò vè rất đặc hiệu với một quầng đỏ có họai tử ởtrung tâm.Chúng tôi xin báo cáo 65 trường hợp ong vò vẽ đốt nhập viện Bệnh viện Chợ Rẫytrong 10 năm qua BỆNH NHÂN và PHƯƠNG PHÁP:Đây là một phương pháp nghiên cứu các trường hợp bệnh (case series) , mở.Đối tượng nghiên cứu: Tất cả các bệnh nhân bị ong vò vẽ đốt, > 16 tuổi, có vết đốt là một quầng đỏ có hoại tử ở trung tâm. Cách phân nhóm : Bệnh nhân được phân làm hai nhóm dựa trên thời điểm nhập viện : -trong vòng 3 ngày sau khi đốt -3 ngày sau khi bị đốt 3 ngày là thời gian cần theo dõi sát bệnh nhân vì đó là thời gian tối đa choáng phản vệ còn có thể xảy ra gây nguy hiểm cấp kỳ cho bệnh nhân. Sau 3 ngày nếu bệnh nhân không có biến chứng nào thì có thể an toàn cho bệnh nhân xuất viện.Những con ong đốt bệnh nhân đã được thân nhân đem đến để nhận dạng và 3 conong trong số đó (từ 3 tỉnh khác nhau ; Sông Bé, Tiền Giang và Bến Tre ) được gửiđến cho ông Chris O ‘ Tole của Hope Entolological Collection, Đại Học OxfordAnh Quốc để được định danhHuyết thanh của 8 bệnh nhân trong nhóm B được gửi sang GS Theakston,Liverpool School of tropical Medecine Anh Quốc để xác định và đo lường nồngđộ nọc ong toàn phần.KẾT QUẢ:1/ Định danh lọai ong:Ba con ong đốt bệnh nhân (từ 3 tỉnh khác nhau) đã được ông Chris O ‘Tole địnhdanh là Vespa affinis. Lọai ong này thường có tại Việt Nam, Miến điện, Lào, PhiLuật tân và Indonesia.2/ Nọc ong:Bằng phương pháp miễn dich GS Theakston đã đo lường được nồngđộ nọc ong toàn phần trong huyết thanh của 8 bệnh nhân ( Huyết thanh đ ược lấyngay sau khi nhập viện) Ong nghiệm Số vết đốt Nồng độ nọc ong tòan phần ( ng/ml) HS 1 > 80 8,5HS 2 > 25 0HS 3 - Trước TNT 60 15,6HS 3 a Sau TNT lần 1 0HS 4 .> 70 6,3HS 5 >50 7,8HS 6 > 30 0HS 7 > 90 0HS 8 > 30 0 Kết quả trên cho thấy nồng độ nọc ong tòan phần trong huyết thanh các bệnh nhân có >50 vết đốt cao hơn hẳn nhóm có < 50 vết đốt trừtrường hợp B/n Thế có > 90 vết đốt nhưng không đo được nọc ongtrong huyết thanh .Kết quả:Có tất cả 65 bệnh nhân :-tuổi : 18-85 t-đến từ 7 tỉnh phía nam-đa số là nông dânCác bệnh nhân được phân làm 2 nhóm :-Nhóm A ( 43 bệnh nhân) : nhập viện trong vòng 3 ngày sau khi bịđốt-Nhóm B (22 bệnh nhân) : nhập viện 3 ngày sau khi bị đốtNhóm A : số bệnh nhân nhập viện trong vòng 3 ngày:Số vết đốt < 50 ³ 50Tổng số b/n 29 14Triệu chứng Choáng phản vệ 01 00 -sớm 00 07 -muộn Suy thận 03 ( 10,3 %) 11 (78,5%) Hoại tử tế bào gan 07 (26,1%) 10 ( 71,84%) Ly giải cơ vân 18 ( 62,1%) 11 ( 78,5%) ARDS 00 02 (14,3%)Chạy thận Tổng số 03 11nhân tạo Số lần < 3 02 02 ³3 01 09Xuất viện -sớm: sau 3 ngày 25 00 -sau khi đã ổn định 03 09Tử vong Tổng số 01 05 Nguyên nhân Chóang PVM 04:Chóang PVM 01: suy thận Choáng PV muộn; Choáng phản vệ muộn Nhóm B: Các bệnh nhân vào viện > 3 ngày sau khi bị đốt:Số vết đốt < 50 ³ 50Tổng số b/n 05 17 ...