Tổng luận Khai thác khoáng sản bền vững từ kinh nghiệm của Ôxtrâylia

Tổng luận giới thiệu những nguyên tắc và một số quy trình then chốt của một dự án khai thác khoáng sản, từ thăm dò và nghiên cứu khả thi cho tới khai thác và đóng cửa mỏ, hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích cho các nhà quy hoạch và quản lý mỏ, các cán bộ môi trường, cán bộ tư vấn, chính quyền và các cơ quan chức năng, các tổ chức phi chính phủ, các nhóm cộng đồng quan tâm và sinh viên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng luận Khai thác khoáng sản bền vững từ kinh nghiệm của Ôxtrâylia GIỚI THIỆU Là quốc gia có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng với hơn 5.000 mỏ, điểmquặng của 60 loại khoáng sản khác nhau; khoáng sản được coi là một trong nhữngngành công nghiệp đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. Hơn 2 thập kỷ qua,ngành khoáng sản Việt Nam đã tăng trưởng nhanh cả về quy mô và sản lượng khaithác. Tuy nhiên, việc đảm bảo quản trị hiệu quả tài nguyên, thu ngân sách nhà nước vànhất là hài hòa lợi ích cho cộng đồng còn nhiều tồn tại, đang là những thách thức lớn. Ngành khai thác khoáng sản của Ôxtrâylia hoạt động theo hướng phát triển bềnvững toàn cầu là yếu tố tiên quyết cho sự thành công và duy trì “giấy phép hoạt động”trong cộng đồng. Phương thức tiên phong trong khai thác khoáng sản bền vững tích hợp các khíacạnh môi trường, kinh tế và xã hội trong tất cả các giai đoạn của vòng đời khai tháckhoáng sản, từ thăm dò, xây dựng, khai thác và đóng cửa mỏ. Khái niệm phương thứctiên phong được hiểu đơn giản là cách thức thực hiện tốt nhất các hoạt động ở một khumỏ nào đó. Khi xuất hiện những thách thức mới thì các giải pháp mới hoặc các giảipháp hiệu quả hơn được xây dựng để giải quyết các vấn đề hiện tại. Điều quan trọngtrong phương thức tiên phong là tính linh hoạt và sáng tạo trong xây dựng các giảipháp phù hợp với các yêu cầu của từng khu mỏ. Mặc dù có những nguyên tắc cơ bản,nhưng phương thức tiên phong thiên về quan điểm và cách tiếp cận chứ không chỉ làmột tập hợp các nguyên tắc cố định hoặc một công nghệ cụ thể nào đó. Tổng luận “Khai thác khoáng sản bền vững từ kinh nghiệm của Ôxtrâylia” giớithiệu những nguyên tắc và một số quy trình then chốt của một dự án khai thác khoángsản, từ thăm dò và nghiên cứu khả thi cho tới khai thác và đóng cửa mỏ, hy vọng đâysẽ là tài liệu hữu ích cho các nhà quy hoạch và quản lý mỏ, các cán bộ môi trường, cánbộ tư vấn, chính quyền và các cơ quan chức năng, các tổ chức phi chính phủ, cácnhóm cộng đồng quan tâm và sinh viên. Xin trân trọng giới thiệu. CỤC THÔNG TIN KH&CN QUỐC GIA 1I. TỔNG QUAN CHUNG 1.1. Phát triển bền vững và ngành công nghiệp khai thác khoáng sản Định nghĩa được thừa nhận rộng rãi nhất về “phát triển bền vững” do Ủy ban LiênHợp Quốc về Môi trường và Phát triển nêu ra năm 1987 trong Báo cáo “Tương laichung của chúng ta” (Báo cáo Brundtland) - “sự phát triển đáp ứng các nhu cầu củahiện tại mà không tổn hại đến khả năng đáp ứng các nhu cầu của các thế hệ tương lai”.Khái niệm này thường được chia thành ba “trụ cột” gồm: kinh tế, môi trường và xãhội, cả ba trụ cột này cần được cân nhắc để đạt được sự phát triển bền vững. Một nguyên tắc cốt lõi trong phát triển bền vững là ‘nguyên tắc phòng ngừa’ đượcnêu trong một thoả thuận liên chính phủ về môi trường năm 1992. Nguyên tắc này nêurằng: Khi có mối đe dọa dẫn đến những tổn thất môi trường nghiêm trọng hoặc khôngthể phục hồi, sự thiếu chắc chắn về mặt khoa học không thể được sử dụng như một lýdo để trì hoãn các biện pháp ngăn ngừa sự suy thoái môi trường. Trong ngành khoáng sản, phát triển bền vững có nghĩa là các khoản đầu tư vào cácdự án khoáng sản phải mang lại lợi nhuận về mặt kinh tế, phù hợp về mặt công nghệ,thân thiện môi trường và có trách nhiệm với xã hội. Các doanh nghiệp tham gia khaithác các nguồn tài nguyên không tái tạo này đã và đang chịu nhiều sức ép phải lồngghép khái niệm bền vững vào trong các hoạt động và quá trình ra quyết định chiếnlược của họ. Ngoài những điểm cần lưu ý này, các công ty có trách nhiệm có thểhướng tới tính bền vững bằng cách triển khai các sáng kiến quản lý phù hợp. Phát triểnkinh tế, tác động môi trường và trách nhiệm xã hội phải được quản lý tốt và các mốiquan hệ hiệu quả, gắn kết phải được thiết lập giữa chính phủ, ngành và các bên liênquan. Điều kiện này thực sự là một “phương thức tốt để tiến hành kinh doanh”. 1.2. Phát triển bền vững trong khai thác khoáng sản Không có một định nghĩa nào về tính bền vững được ngành công nghiệp khai tháckhoáng sản thừa nhận một cách rộng rãi. Theo định nghĩa của Hội đồng Khai thác mỏvà kim loại quốc tế (ICMM), phát triển bền vững trong lĩnh vực khai thác khoáng sảnlà sự đầu tư hợp lý về mặt kỹ thuật, bảo vệ môi trường, đem lại lợi nhuận kinh tế và cótrách nhiệm với xã hội. Bộ Năng lượng và Mỏ và Hiệp hội Khai thác khoáng sảnBritish Columbia, Canada định nghĩa: “tính bền vững trong khai thác khoáng sản làviệc triển khai các hoạt động khai thác khoáng sản đáp ứng nhu cầu ngày càng tăngcủa tất cả các cộng đồng trong khi vẫn duy trì được môi trường lành mạnh và nền kinhtế sôi động cho các thế hệ hiện tại và tương lai”. Nói chung, các định nghĩa có một số đặc điểm chính, bao gồm: - Các doanh nghiệp khai thác khoáng sản có thể đạt được sự phát triển bền vữngbằng cách chú trọng đến cả ba trụ cột xã h ...