Tổng quan Bệnh Gout

Bạn bị đánh thức đột ngột vào nửa đêm, nguyên ngân là ngón chân cái như bị lửa đốt. Nó nóng rát, sưng phồng, đau đớn và cảm giác nặng nề không thể chiu đựng nổi. Trường hợp này có lẽ bạn đang bị cơn Gout cấp tính (viêm khớp do Gout) – một dạng viêm khớp đặc trưng bởi các cơn đau nặng nề, đột ngột, khớp sưng đỏ. Gout là gì? Gout là một bệnh lý có lẽ được biết đến lâu đời nhất của loài người – đã hơn 2000 nămnay. Ngày xưa nó đuợc xemnhư là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan Bệnh Gout Bệnh GoutBạn bị đánh thức đột ngột vào nửa đêm, nguyênngân là ngón chân cái như bị lửa đốt. Nó nóngrát, sưng phồng, đau đớn và cảm giác nặng nềkhông thể chiu đựng nổi. Trường hợp này có lẽbạn đang bị cơn Gout cấp tính (viêm khớp doGout) – một dạng viêm khớp đặc trưng bởi cáccơn đau nặng nề, đột ngột, khớp sưng đỏ.Gout là gì?Gout là một bệnh lý có lẽ được biết đến lâu đời nhấtcủa loài người – đã hơn 2000 nămnay. Ngày xưa nóđuợc xemnhư là “bệnh của vua chúa” vì thường xuấthiện trên những người giàu sang với những đồ ănthức uống của người giàu. Ngày nay người ta biết rõrằng đây là một rối loạn phức tạp ảnh hưởng lên mọingười không chỉ riêng cho người giàu. Tại Việt Nam,hiện có đến hàng triệu người đang phải khổ sở vìbệnh này.Nam giới thường mắc bệnh này nhiều hơn phụ nữ.Bệnh Gout ở nữ thường xảy ra sau mãn kinh. Đây làmột bệnh chữa trị được và có nhiều cách để phòngngừa tái phát.Dấu hiệu và triệu chứngCác triệu chứng Gout hầu hết là cấp tính, xảy ra mộtcách đột ngột, thường vào ban đêm, không có triệuchứng báo trước. Gồm:Đau khớp dữ dội: Gout thường ảnh hưởng nhữngkhớp lớn trên ngón chân cái, nhưng cũng có thể ởkhớp bàn chân, mắt cá chân, gối, bàn tay, cổtay,…Cơn đau điển hình có thể kéo dài 5-10 ngày rồingưng. Khó chịu sẽ giảm dần dần sau 1-2 tuần, cáckhớp có vẻ không có gì bất thường.Viêm đỏ: các khớp bị sưng đỏ và đau.Nguyên nhânBệnh này do nồng độ acid uric trong máu tăng quácao. Acid uric là một sản phẩm phụ tạo ra do sự thoáigiáng của purin. Chất này có thể thấy trong tự nhiênnhư một số loại thực phẩm – tạng động vật như gan,não, thận, lách – và cá trồng, cá trích, cá thu. Purincũng có trong tất cả các loại thịt, cá và gia cầm.Thông thường thì acid uric bị phân hủy trong máu vàđược thải ra ngoài qua thận để ra nước tiểu. Nhưngđôi khi cơ thể bạn tạo ra quá nhiều acid uric hoặc thảiacid này ra nước tiểu quá ít. Hậu quả là acid urictrong máu tăng lên, tích lũy dần dần và lắng đọngthành những tinh thể sắc nhọn hình kim tại các khớphoặc các bao quanh khớp gây ra triệu chứng đauđớn, viêm sưng khớp.Một số tình trạng khác, gọi là giả Gout, cũng có tìnhtrạng lắng đọng tinh thể ở khớp nhưng không phảitinh thể acid uric mà là tinh thể calciumpyrophosphate dihydrate. Bệnh giả Gout cũng có thểgây đau khớp ngón chân cái tương tự Gout nhưngthường thì ở các khớp lớn hơn như gối, cổ tay hoặcmắt cá chân.Yếu tố nguy cơNhững yếu tố hay hoàn cảnh sau có thể làm tăngacid uric máu cũng như tăng nguy cơ bệnh Gout:Lối sống: thường nhất làuống nhiều cồn (alcohol),đặc biệt là bia. Uống nhiều nghĩa là hơn hai cốc ởnam và một cốc ở nữ mỗingày. N61u thể trọng tăngcao hơn cân nặng lý tưởng 15kg cũng làm tăng nguycơ bệnh Gout.Một số bệnh lý và thuốc: một số bệnh lý và thuốcđiều trị cũng có thể làm bạn tăng nguy cơ bị Gout,như tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ trong máucao, hẹp lòng động mạch (do xơ vữa động mạch),phẫu thuật, các bệnh lý và tổn thương nặng, đột ngột,ít vận động,…cũng làm tăng acid uric máu. Một sốthuốc như lợi tiểu thiazide (một thuốc điều trị tănghuyết áp bằng cách làm giảm lượng muối và nướctrong cơ thể), aspirin liều thấp và cyclosporine (mộtthuốc sử dụng cho những người được ghép mô đểchống thải loại mảnh ghép). Hóa trị liệu trong một sốbệnh như ung thư làm hủy diệt tế bào và phóng thíchmột lượng lớn purin vào máu.Gen di truyền: một phần tư số bệnh nhân bị Gout cótiền sử gia đình bệnh này.Tuổi và giới: nam giới có tần suất bệnh cao hơn nữ.Phụ nữ có nồng độ acid uric máu thường thấp hơnnam, nhưng đến tuổi sau mãn kinh lại tăng lên. Namthường bị Gout trong khoảng 30-50 tuổi, còn nữ từ50-70.Biến chứngMột số bệnh nhân bị Gout tiến triển đến viêm khớpmạn tính, thường có sự thay đổi màu do lắng đọngcác tinh thể dưới da cọi là sạn urat (tophi). Một số ítcó thể bị sỏi thận.Điều trịThuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): dùnglàm giảm đau, kháng viêm trong các cơn Gout cấptính. Gồm các thuốc như: indomethacin (Indocin)hoặc các thuốc bán tự do ở nhà thuốc như Ibuprofen(Advil, Motrin,…). Bác sĩ cũng có thể kê toa cho bạncác kháng viêm steroid như prednisone.Tuy nhiên hãy cẩn thận với các thuốc này và thamvấn ý kiến bác sĩ của bạn cụ thể cách dùng và thờigian dùng (thường chỉ nên dùng từ 3-10 ngày), vì nếuđiều trị kéo dài chúng có thể gây các biến chứng nhưviêm loét và xuất huyết dạ dàt tá tràng.Trường hợp bạn bị cơn Gout cấp, bác sĩ có thể chobạn dùng Colchicin hoặc chích Cortisone thẳng vàokhớp, đồng thời dùng các biện pháp điều trị ngănngừa nhằm hạ lượng acid uric trong máu của bạn.Phòng ngừaHiện chưa có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa sựkhởi phát và tái phát của các cơn Gout. Nếu bạn bịGout, bác sĩ của bạn sẽ cho bạn dùng một số thuốcgiúp ngăn ngừa hoặc làm giảm thiểu độ nặng của cáccơn tái phát sau này. Các thuốc này gồm cóAllopurinol (Zyloprim, Aloprim) và probenecid(Benemid), dùng hàng ngày giúp giảm nồng độ và tốcđộ sản xuất ac ...