TỔNG QUAN HOÁ SINH THẬN

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên cao đẳng, đại học chuyên ngành y khoa - Tài liệu giúp cung cấp và củng cố kiến thức y khoa chuyên ngành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TỔNG QUAN HOÁ SINH THẬN B µi gi¶ngHãa sinh thËn B .S . NguyÔn Thu UyÓn 1 .§¹i c ¬ng * C Êu tró c thËn VÒ cÊu tróc vi thÓ, mçi thËn chøa kho¶ng mét triÖu ® n vÞ thËn gäi lµ ¬ nephron. Mçi nephron gåm cÇu thËn , èng l îng gÇn, quai Henle, èng lîn xa vµ èng gãp. Cuèi cïng ® vµo ® æ µi thËn, bÓ thËn… * C hø c n¨ng c¬ quan cã ThËn lµ thËnvai trß quan träng nhÊttrong viÖc ® th¶i c¸c µochÊt cÆn b· cã h¹ihoÆc kh«ng cÇn thiÕtra ngoµi c¬ thÓ th«ng CÊu t¹o ne p hro nqua viÖc bµi xuÊt níc Ngoµi ra thËn cßn ® ãng vai trß quan trängtiÓu.trong viÖc duy tr×c© b»ng néi m«i vµ chøc nn¨ng néi tiÕt 2 . C¸c ho ¹t ®é ng c hø c n¨ng c ña thËn. Hµng ngµy cã kho¶ng 1.000-1.500 lÝt m¸u qua thËn, 10% lîng m¸u® lµm NV dinh dìng cho thËn cßn 90% lµm nhiÖm vô bµi tiÕt, tøc lµ t¹o ãníc tiÓu (NT). Cã 2 giai ® t¹o thµnh NT lµ: o¹n +Giai ® läc ë cÇu thËn o¹n +Giai ® t¸i hÊp thu vµ bµi tiÕt ë èng thËn o¹n§ èi víi sù t¹o thµnh NT cã 3 chøc n¨ng cña thËn cÇn ® nghiªn cøu lµ: îcchøc n¨ng läc c ña c Çu thËn , chøc n¨ng t ¸i hÊp thu vµ chøc n¨ng b µi tiÕtcña èng thËn. 2 .1. Läc huyÕt t¬ng ë tiÓu c Çu thËn Bíc ® t¹o níc tiÓu lµ läc huyÕt t¬ ë tiÓu cÇu thËn, t¹o ra Çu ng dÞch siªu läc trong khoang Bawman, b× thêng 1 phót cã kho¶ng 1 nh lÝt m¸u(650ml HT) ® läc vµ cã kho¶ng 120 ml dÞch läc ® t¹o îc îc thµnh. S ù läc ë tiÓu cÇu thËn lµ mét hiÖn tîng vËt lý (siªu läc) , qu¸ tr× siªu läc phô thuéc chñ yÕu vµo ¸p lùc läc. ¸p lùc läc ® tÝnh nh îc theo c«ng thøc: P L = P M - (P K +P B) P L: ¸p lùc läc. P M: ¸p lùc thñy tÜnh trong tiÓu cÇu thËn (P M = huyÕt ¸p). 1/2 P K: ¸p lùc keo cña m¸u.• P L c ã thÓ Pg i¶m lùc thñy tÜnh P M: khi V Bawman. suy tim, co tiÓu §M B: ¸p d o : + Gi¶m ë khoang m¸u gi¶m,® Õn B× thõ¬ P M =50 mmHg, P K =25mmHg, P B =5 mmHg. nh ng P LT¨ng P K : m¸u bÞ c« ® + =20mmHg. Æc. +T¨ng P B t¾c èng dÉn niÖu (viªm, sái, chÌn Ðp,...)• P L c ã thÓ t¨ng d o :+T¨ng PM ë tiÓu cÇu thËn khi ® qu¸ nhiÒu níc vµo c¬thÓ.... a+ Gi¶m P K cña m¸u do m¸u bÞ pha lo·ng, mÊt nhiÒu protein... C¸c y Õu tè ¶nh hë ng ®Õn s ù läc c ña c Çu thËn: KÝ ch thíc cña ph©n tö ®îc läc :+ KÝch thíc ph© tö ® läc cµng lín th×cµng khã qua MLCT. n îc+ C¸c ph© tö protein TLPT >70.000 b× thêng kh«ng qua ® n nh îcMLCT.+C¸c dextran cã ® êng kÝnh 20 Å qua MLCT dÔ dµng, hÖ sè läcb»ng 1. Víi dextran ®êng kÝnh 42 Å cã hÖ sè läc gÇn b»ng 0. T ×nh tr¹ng huyÕt ®é ng côc bé hay lu lîng m ¸u:+ Lu lîng m¸u qua thËn lín th× ¸p suÊt cña m¸u lªn thµnh mao m¹chlín vµ lµm gi¶m clearance cña c¸c ph© tö lín trung b× n nh.+ S ù gi¶m lu lîng m¸u th× ngîc l¹i. Khi truyÒn angiotensin II vµochuét g© gi¶m lu lîng m¸u vµo thËn thÊy cã sù t¨ng ® thanh th¶i y éalbumin vµ g© protein niÖu. §iÒu nµy còng gi¶i thÝch protein niÖu ydo t¨ng huyÕt ¸p. C¸c y Õu tè ¶nh hë ng ®Õn s ù läc c ña c Çu thËn:  S ù tÝ ch ®iÖn cña ph©n tö prote in: +ë pH sinh häc, albumin gÇn nh mét polyanion +BÒ mÆt vµ trong líp mµng c¬b¶n cã nh÷ ® ng iÖn tÝch © thuéc 2 m lo¹i: * C¸c glycoprotein chøa nhiÒu gèc acid sialic. *C¸c proteoglycan cã nhiÒu nhãm sulphat nh heparin sulphat glycosaminglycan lµ thµnh phÇn mang ® iÖn tÝch © chÝnh trong m mµng c¬b¶n, nh÷ tÕ bµo néi m«,biÓu m« phñ ® mucoproytein ng Çy giau acid sialic. +KÕt luËn: líp polyanion lµ lùc c¶n ® víi c¸c protein mang ® èi iÖn tÝch V© trß cña h×nh d¸ng ph©n tö: ai m. Nh÷ ph© tö cã cÊu tróc mÒm dÎo trong dung dÞch ® läc qua ML ng n îcdÔ dµng h¬ n. 2 .2. T¸i hÊp thu ë è ng thËn Thµnh phÇn cña níc tiÓu rÊt kh¸c víi thµnh phÇn cña NT ban ® Çu. § ã ...